Móipéidí leictreacha
- Cad is móipéid leictreach ann?
- An bhfuil móipéidí leictreacha dleathach ar bhóithre poiblí in Éirinn?
- Rialacha le haghaidh móipéidí leictreacha
- Rialacha do mhóipéidí leictreacha L1e-A
- Rialacha do mhóipéidí leictreacha L1e-B
- Achoimre ar riachtanais móipéid leictreach
- Cionta agus pionóis
- Tuilleadh faisnéise
Cad is móipéid leictreach ann?
Is feithicil faoi thiomáint ceallraí é móipéid leictreach.
Tá cumhacht leictreach níos mó ag móipéidí leictreacha ná mar a bhíonn rothair leictreacha agus is minic a théann siad níos tapúla ná mar a bhíonn ag rothaithe gasta. Aicmítear feithiclí a bhfuil mótarchumhacht leictreach acu gan troitheánú mar mhóipéidí leictreacha freisin. Déantar móipéidí leictreacha a chatagóiriú mar fheithiclí inneallghluaiste (MPVanna) faoi dhlí na hÉireann.
Ní mór do gach úsáideoir móipéid leictreach clárú leis na Coimisinéirí Ioncaim agus mótarcháin bhliantúil a íoc.
Tá 2 chatagóir móipéid leictreach le riachtanais éagsúla:
- Móipéidí leictreacha L1e-A (cúnamh troitheáin) – níl aon cheanglas maidir le hárachas nó ceadúnas tiomána
- Móipéidí leictreacha L1e-B (cúnamh troitheáin nó scóige) – tá ceadúnas tiomána ag teastáil agus tá árachas ag teastáil le haghaidh móipéidí leictreacha le cúnamh scóige
Ciallaíonn Cúnamh troitheáin go ngearrann an mótar leictreach as nuair a stopann tú ag troitheánú.
Ciallaíonn Cúnamh scóige go leanann an mótar leictreach ag rith nuair a stopann tú ag troitheánú.
An bhfuil móipéidí leictreacha dleathach ar bhóithre poiblí in Éirinn?
Is féidir móipéidí leictreacha a úsáid go dleathach ar bhóithre na hÉireann ón 20 Bealtaine 2024 faoin Acht um Thrácht ar Bhóithre agus Bóithre, 2023.
Ní mór duit a bheith 16 bliana d'aois nó níos sine chun móipéid leictreach a úsáid.
Rialacha le haghaidh móipéidí leictreacha
Áit ar féidir leat móipéid leictreach a úsáid
- Is féidir le móipéidí leictreacha L1e-A lánaí rothar agus bus a úsáid.
- Ní cheadaítear móipéidí leictreacha L1e-B ar lánaí rothar nó bus.
- Ná húsáid cosáin.
Rialacha an bhóthair
- Lean rialacha an bhóthair.
- Lean na comharthaí a thugann Garda nó maor scoile.
- Lean na soilse tráchta.
- Tiomáin ar thaobh na láimhe clé.
- Lean gach comhartha tráchta ar an mbealach céanna a bhaineann siad le gach tiománaí.
- Lean gach teorainn luais phostáilte.
- Ná coinnigh nó ná húsáid do ghuthán póca.
- Caith clogad gluaisrothair.
- Bíodh soilsiú tosaigh agus cúil ar do mhóipéid leictreach, mar atá i gcás gluaisrothair.
Rialacha do mhóipéidí leictreacha L1e-A
Is éard atá i gceist le móipéidí leictreach L1e-A ná móipéid leictreach le cúnamh troitheáin a chomhlíonann na ceanglais theicniúla seo a leanas:
- Taistealaíonn sé ar luasanna suas le 25 ciliméadar san uair
- Tá aschur cumhachta uasta de suas le 1,000 vata aige
- Tá aschur mótair aige a laghdaíonn de réir a chéile agus a ghearrann amach ar deireadh sula sroicheann an luas 25 km in aghaidh na huaire
Mar úsáideoir do mhóipéid leictreach L1e-A, ní mór duit na rudaí seo a leanas a dhéanamh:
- Cláraigh do mhóipéid leictreach leis na Coimisinéirí Ioncaim (ag baint úsáid as an bpróiseas clárúcháin céanna le haghaidh feithiclí eile)
- Íoc mótarcháin bhliantúil (€35)
- Bíodh Deimhniú Comhréireachta (CoC) agat ón monaróir ionas gur féidir leat é a chlárú leis na Coimisinéirí Ioncaim
Ní gá duit árachas éigeantach nó ceadúnas tiomána.
Rialacha do mhóipéidí leictreacha L1e-B
Is timthriall faoi thiomáint ceallraí é móipéid leictreach L1e-B a chomhlíonann na ceanglais theicniúla seo a leanas:
- Taistealaíonn sé ar luasanna suas le 45 ciliméadar san uair
- Tá aschur cumhachta uasta de suas le 4,000 vata aige
Tugtar móipéid leictreach L1e-B nach bhfuil troitheánú ag teastáil uaidh agus ar féidir é a thiomáint ag a mhótar amháin, móipéad leictreach le cúnamh scóige.
Mar úsáideoir do L1e-B, ní mór duit na rudaí seo a leanas a dhéanamh:
- Cláraigh do mhóipéid leictreach leis na Coimisinéirí Ioncaim (an próiseas clárúcháin céanna le haghaidh feithiclí eile)
- Íoc mótarcháin bhliantúil (€35)
- Bíodh ceachtanna marcaíochta gluaisrothair IBT (Traenáil Bhunúsach) críochnaithe agat
- Bíodh ceadúnas tiomána Chatagóir AM agat
- Bíodh Deimhniú Comhréireachta (CoC) agat ón monaróir ionas gur féidir leat do mhóipéid leictreach a chlárú leis na Coimisinéirí Ioncaim
Mar úsáideoir de mhóipéid leictreach L1e-B le cúnamh scóige, ní mór duit na rudaí seo a leanas a dhéanamh:
- Árachas mótair a fháil
Achoimre ar riachtanais móipéid leictreach
Anseo thíos, tá tábla a imlíníonn an dá phríomhchineál de mhóipéidí leictreacha.
Category |
L1e-A e-mopeds (pedal assisted) |
L1e-B e-mopeds (pedal or throttle assisted) |
Maximum continuous rated power |
Up to 1,000W |
Up to 4,000W |
Maximum speed |
Up to 25km/h |
Up to 45km/h |
Motor operation |
Cuts off when pedalling stops (pedal assist). Output progressively reduces and cuts off at a certain speed. |
May cut off when pedalling stops (pedal assist). Output may progressively reduce and cut off at a certain speed. Can be powered by motor alone (throttle assisted e-moped). |
Insurance required |
No |
No for pedal assisted e-moped Yes, for throttle assisted e-moped. |
Licence required |
No |
Category AM licence required for both pedal assisted and throttle assisted e-mopeds. |
Permitted use areas |
Cycle lanes Bus lanes Not permitted on footpaths, pedestrianised areas, or motorways |
Not permitted in cycle lanes, bus lanes, footpaths, or pedestrianised areas or motorways. |
Motorcycle helmet |
Yes, legally required |
Yes, legally required |
Protective clothing |
Reflective high-vis and protective clothing recommended. |
Reflective high-vis and protective clothing recommended. |
Cionta agus pionóis
Tá feidhm ag córas na bpointí pionóis do ghluaisteáin agus do ghluaisrothair freisin maidir le gach móipéidí leictreacha.
Tá liosta iomlán pointí pionóis agus cionta ar fáil ar shuíomh gréasáin an Údaráis um Shábháilteacht ar Bhóithre.
Níl cead agat móipéid leictreach a úsáid faoi thionchar drugaí nó alcóil. Má ghearrtar ort, gheobhaidh tú na pionóis chéanna is atá ar ghluaisteánaí.
Tuilleadh faisnéise
Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach ar shuíomhanna gréasáin An Údaráis um Shábháilteacht ar Bhóithre agus na Roinne Iompair.
Tá tábla achoimre de rothair leictreacha, scútair leictreacha agus móipéidí leictreacha ar fáil ar an suíomh gréasáin ag an Roinn Iompair.
Féach ar ár leathanaigh faoi scútair leictreachaagus rothair leictreacha.