Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí
- Réamhrá
- Cá bhfaighidh mé m'uimhir PSP?
- Ag baint úsáid as m'uimhir PSP
- Rialacha chun uimhir PSP a fháil
- Uimhir PSP a fháil do leanbh
- Conas iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP duine fásta
- Seirbhísí Aitheantais Cliant — sonraí teagmhála
Réamhrá
Is uimhir thagartha uathúil í d’uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (PSP) a chuidíonn leat rochtain a fháil ar shochair leasa shóisialaigh agus ar sheirbhísí poiblí in Éirinn.
Bíonn 7 uimhir in uimhir PSP i gcónaí, agus 1 nó 2 litir ina ndiadh. Uaireanta tugtar UPSP air.
Tá uimhir PSP agat, má chomhlíonann tú na ceanglais seo a leanas:
- Rugadh in Éirinn thú i 1971 nó ina dhiaidh
- Thosaigh tú ag obair in Éirinn tar éis 1979
- Tá íocaíocht leasa shóisialaigh á fáil agat
- Tá tú ag glacadh páirte sa Scéim Íocaíochta Drugaí
Cá bhfaighidh mé m'uimhir PSP?
Tá uimhreacha PSP priontáilte ar na doiciméid seo a leanas:
- Cárta Seirbhísí Poiblí
- Cárta Seirbhísí Poiblí
- Cárta faoin Scéim Íocaíochta Drugaí
- Cárta leighis
- Cárta cuairte DG
- An Cárta Eorpach um Árachas Sláinte
- Measúnú Cánach
- Fógra ÍMAT maidir le Creidmheasanna Cánach
- Cárta Íocaíochta Sealadach
Mura bhfuil d’uimhir PSP ar eolas agat, déan teagmháil le d’Ionad Intreo nó d’Oifig Bhrainse Leasa Shóisialaigh áitiúil agus is féidir leis an bhfoireann ansin d’uimhir a fháil duit.
Tá an uimhir PSP chéanna agam agus atá ag m'fhear céile
Más ionann d’uimhir PSP agus uimhir PSP d’fhear céile, ach gurb é W an litir dheireanach, ní mór duit uimhir PSP nua a fháil sna cúinsí seo a leanas:
- Tá do fhear céile marbh
- Tá tú colscartha nó scartha
- Eisíodh uimhir Árachais Shóisialaigh duit roimh 1979
Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh le Seirbhísí Aitheantais Cliant sa Roinn Coimirce Sóisialaí (féach na sonraí teagmhála thíos) chun cabhair a fháil. Léigh tuilleadh faoi na hUimhreacha leis an litir W a chéimniú amach ar Gov.ie.
Ag baint úsáid as m'uimhir PSP
Teastaíonn d’uimhir PSP uait chun seirbhísí poiblí áirithe a úsáid. Ní cheadaítear ach do sheirbhísí áirithe d’uimhir PSP a iarraidh.
Mar shampla, má tá tú ag tosú ar obair, teastaíonn uimhir PSP uait chun clárú leis na Coimisinéirí Ioncaim. Mar sin féin, nuair atá tú ag lorg oibre, níor cheart d’fhostóirí d’uimhir PSP a iarraidh agus tú ag earcú. Níor cheart d’fhostóir d’uimhir PSP a iarraidh ach amháin nuair atá tú ag dul i mbun fostaíochta leis an gcuideachta.
Is féidir leat d’uimhir PSP a úsáid le haghaidh:
- Gach seirbhís leasa shóisialaigh
- An Pas Saorthaistil
- Aitheantas dalta
- Seirbhísí sláinte poiblí lena n-áirítear an cárta leighis agus an Scéim Íocaíochta Drugaí
- Imdhíonadh leanaí
- Scéimeanna a reáchtálann na Coimisinéirí Ioncaim, mar shampla faoiseamh úis mhorgáiste
- Deontais tithíochta
- Tástáil teoiric tiománaí agus ceadúnais tiomána
Mura bhfuil tú cinnte an bhfuil cead ag eagraíocht, duine nó gníomhaire ar leith d’uimhir PSP a iarraidh (nó a úsáid), déan teagmháil le Seirbhísí Aitheantais Cliant sa Roinn Coimirce Sóisialaí (féach na sonraí teagmhála thíos).
Rialacha chun uimhir PSP a fháil
Chun uimhir PSP a fháil, ní mór duit cruthúnas a thaispeáint ar:
- D'aitheantas
- Cén fáth a dteastaíonn uimhir PSP uait
- Do sheoladh
Cruthúnas ar d'aitheantas
Baineann na nithe seo a leanas maidir liom: | Doiciméid a theastaíonn mar chruthúnas aitheantais: |
I Saoránach Éireannach mé agus rugadh mé i bPoblacht na hÉireann | Your birth certificate
and Photographic ID, such as your passport or driving licence |
Do theastas breithe<br/>agus<br/>Aitheantas fótagrafach, mar do phas nó do cheadúnas tiomána | Your current passport or Certificate of Naturalisation
or Your Foreign Birth Registration certificate and Irish or UK driving licence or Irish learner driving permit
|
Saoránach Éireannach trí eadóirsiú nó trí Chlárú Breithe Coigríche | Current passport
or Your birth certificate showing your mother’s birth name and current driving licence |
Do phas reatha nó Deimhniú Eadóirseachta<br/>nó<br/>Do theastas um Chlárú Breithe Coigríche agus do cheadúnas tiomána Éireannach nó RA nó ceadúnas tiomána foghlaimeora Éireannach | Saoránach Éireannach a rugadh i dTuaisceart Éireann nó saoránach RA |
Pas reatha<br/>nó<br/>Do theastas breithe a thaispeánann ainm breithe do mháthar agus ceadúnas tiomána reatha | Saoránaigh de chuid an Aontais Eorpaigh (seachas Éireannach agus RA) |
Cruthúnas ar do sheoladh
Ní mór duit cruthúnas ar do sheoladh a thaispeáint ag baint úsáid as aon cheann de na doiciméid seo a leanas (caithfidh an doiciméad d’ainm agus do sheoladh a thaispeáint agus gan a bheith níos sine ná 3 mhí):
- Bille fóntais tí
- Litir nó doiciméad oifigiúil
- Ráiteas airgeadais
- Léas maoine nó comhaontú tionóntachta
- Deimhniú seolta ag tríú páirtí, amhail riarthóir nó bainisteoir óstáin nó brú, príomhoide nó riarthóir scoile, nó úinéir lóistín nó réadmhaoine*
*Má tá tú ag fanacht le cairde nó le gaolta, is féidir leat bille bunaidh an tí a úsáid, chomh maith le nóta ó shealbhóir an bhille ag deimhniú do chónaitheachta ag seoladh an bhille. Is féidir an nóta seo a scríobh ar an mbille féin.
Má athraíonn tú do sheoladh
Má tá d’uimhir PSP agus MyGovID deimhnithe agat, is féidir leat do sheoladh a nuashonrú trí úsáid a bhaint as MyWelfare.ie.
Má athraíonn tú do sheoladh agus mura bhfuil MyGovID fíoraithe agat, ba cheart duit scríobh chuig an RCS ag tabhairt d’ainm, d’uimhir PSP, do sheanseoladh agus do sheoladh nua, agus cruthúnas ar do sheoladh nua (cosúil le bille fóntais). Déanfaidh an Roinn Coimirce Sóisialaí (RCS) do thaifead a nuashonrú ansin.
Is féidir leat d’fhoirmeacha comhlánaithe a scanadh, agus iad a ríomhphost nó iad a phostáil chuig Seirbhísí Aitheantais Cliant (féach an seoladh thíos).
Uimhir PSP a fháil do leanbh
Breathnaítear ar dhuine atá faoi bhun 18 mbliana d'aois mar leanbh le haghaidh iarratais ar uimhir PSP.
Tugtar uimhir PSP do leanaí a rugadh in Éirinn má tá siad cláraithe leis an bPríomh-Oifig Chlárúchán (poc) laistigh de 3 mhí ó rugadh iad. Sa chás seo, ní gá duit iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP do linbh.
Ní mór duit iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP linbh:
- Ní chláraítear breith an linbh laistigh de 3 mhí
- Saolaítear an leanbh in Éirinn agus tá seoltaí na beirte tuismitheoirí lasmuigh d'Éirinn
- Tá an leanbh ina chónaí in Éirinn, ach ní rugadh é in Éirinn
Caithfidh uimhir PSP a bheith ag duine de na tuismitheoirí nó caomhnóirí chun an leanbh a chlárú agus a nascadh lena sonraí.
Iarratas a dhéanamh ar líne ar uimhir PSP do leanbh
Chun uimhir PSP a fháil do leanbh, ba chóir do thuismitheoir nó caomhnóir foirm iarratais REG1M (pdf) a chomhlánú agus cruthúnas a sholáthar ar:
- A bhféiniúlacht féin
- Féiniúlacht an linbh
- An gá atá le huimhir PSP
- An gaol idir an tuismitheoir nó/caomhnóir agus an leanbh
- A seoladh
Ba chóir duit an fhoirm iarratais chomhlánaithe a chur isteach chuig an Ionad Leithdháilte Uimhir PSP is gaire duit.
Tar éis d'iarratas a bheith próiseáilte, postálfaidh an DSP litir chugat mar aon le hUimhir PSP do linbh.
Conas iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP duine fásta
Iarratas a dhéanamh ar líne
Is féidir leat d’iarratas ar uimhir PSP a chomhlánú ar líne ag úsáid MyWelfare.ie. Beidh ort freastal ar choinne pearsanta chun d’iarratas a chomhlánú.
Chun d’iarratas a thosú ar líne, ní mór duit:
- A bheith i do chónaí in Éirinn
- A bheith 18 mbliana d'aois ar a laghad
- Cuntas bunúsach MyGovID a bheith agat.
Agus an fhoirm ar líne á comhlánú agat, ní mór duit:
- Cóip de do dhoiciméad aitheantais le grianghraf (pas, ceadúnas tiomána, cárta aitheantais, srl.) Mura bhfuil doiciméid bhailí agat, ba chóir duit cibé doiciméid aitheantais atá agat a sholáthar
- Cruthúnas ar an bhfáth a dteastaíonn uimhir PSP uait
- Cruthúnas ar do sheoladh
Caithfidh na doiciméid a uaslódálann tú a bheith éasca le léamh.
Nuair a chomhlánaíonn tú d’iarratas ar líne agus a uaslódálann tú do dhoiciméid, rachaidh an RCS i dteagmháil leat le sonraí do choinne pearsanta.
Iarratas a dhéanamh ó lasmuigh d’Éirinn
Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP má tá tú i do chónaí lasmuigh d’Éirinn agus má tá uimhir PSP ag teastáil uait le haghaidh idirghníomhú le comhlacht sonraithe in Éirinn. Mar shampla, d’fhéadfadh go mbeadh uimhir PSP de dhíth ar dhuine ar tairbhí faoin ucht Éireannach sular féidir deonú probháide a eisiúint
Tá seirbhís ag Seirbhísí Aitheantais Cliant (CIS) an RCS d'iarratasóirí neamhchónaitheacha a bhfuil uimhir PSP de dhíth orthu agus nach féidir leo freastal ar Ionad Cláraithe PSP ainmnithe.
Ní féidir leat an tseirbhís seo a úsáid má tá tú i do chónaí in Éirinn, nó má tá sé ar intinn agat athlonnú in Éirinn ar feadh aon tréimhse ama. Léigh ár leathanach faoi uimhreacha PSP d’eisimircigh Éireannacha atá ag filleadh agus a dteaghlaigh.
Má tá cónaí ort i dTuaisceart Éireann nó sa Ríocht Aontaithe agus má tá tú ag obair in Éirinn (oibrí trasteorann), ní mór duit iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP ag Ionad Leithdháilte Uimhir PSP ainmnithe.
Faigh tuilleadh faisnéise faoi iarratas a dhéanamh ar uimhir PSP ó lasmuigh d’Éirinn ar Gov.ie.
Conas a fhaighim uimhir PSP do dhuine a fuair bás?
I gcásanna áirithe, d’fhéadfadh go mbeadh uimhir PSP ag teastáil do dhuine a fuair bás, go hiondúil agus é ag déileáil le deonú probháide.
Sna cásanna sin, ba chóir duit cóip den deimhniú báis agus sonraí faoin bhfáth a bhfuil an uimhir PSP de dhíth ort a sheoladh chuig Seirbhísí Aitheantais Cliant an RCS (féach sonraí teagmhála thíos).