Conas cothabháil a mheas mar acmhainn

Tá dualgas dlíthiúil ar fhir agus mná a gcuid cleithiúnaithe a chothú. Féadfar cothabháil a íoc go deonach nó tríd na gcúirteanna mar thoradh ar ordú cothabhála. Tá tuilleadh faisnéise ar chothabháil a lorg agus a chur i bhfeidhm. ar fáil sa doiciméad maidir leis orduithe agus comhaontuithe cothabhála.

Is féidir cothabháil a íoc go deonach, nó mar thoradh ar ‘ordú cothabhála’ arna dheonú ag na cúirteanna. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi conas iarratas a dhéanamh ar chothabháil.

Mínítear ar an leathanach seo conas a dhéantar cothabháil a mheasúnú sa tástáil mhaoine d'íocaíocht chúnaimh shóisialaigh.

Má tá iarratas á dhéanamh agat ar íocaíocht cúnaimh shóisialaigh, ní mór duit pas a fháil i dtástáil acmhainne. Féachann an Roinn Coimirce Sóisialaí (RCS) ar d’fhoinsí ioncaim go léir, mar shampla:

• Pá ó fhostaíocht
• Caipiteal (coigilteas agus infheistíochtaí)
• Ioncam airgid eile
• Cothabháil – féach ‘Conas a dhéantar cothabháil a mheas’ thíos.

An chaoi a ndéantar measúnú ar chothabháil

Déantar measúnú ar chothabháil a íoctar leis an éilitheoir fásta (mar shampla, cothabháil céile). Má tá tú ag fáil cothabhála ó níos mó ná duine amháin, cuirfear le chéile é, agus déanfar an t-iomlán a mheas mar acmhainn. Cuireann an RCS an chothabháil a íoctar le do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do chomhchónaitheoir san áireamh freisin. Ní chuirtear aon chothabháil a íoctar le haghaidh linbh san áireamh.

Cothabháil leanaí

Ní dhéantar measúnú ar íocaíochtaí cothabhála do leanbh.

Meastar íocaíochtaí a dhéanann an tuismitheoir eile i dtreo morgáiste nó cíosa a bheith chun leasa linbh nó leanaí agus ní dhéantar measúnú orthu.

Cothabháil chéile

Déantar cothabháil céilí a mheasúnú, lena n-áirítear íocaíochtaí cíosa nó morgáiste ar mhaithe leis an gcéile amháin (éilitheoir fásta).

Má tá costais tithíochta agat, is féidir d’aisíocaíocht chíosa nó mhorgáiste suas go huasmhéid €95.23 in aghaidh na seachtaine a fhritháireamh in aghaidh íocaíochtaí cothabhála céile. Déantar leath an iarmhéid a mheasúnú ansin mar acmhainn. Ní mór duit cruthúnas a thaispeáint ar d’íocaíochtaí cíosa nó morgáiste.

Mura bhfuil aon chostais tithíochta agat, déantar leath de d’acmhainn ó chothabháil a mheasúnú.

Baineann sé seo leis na híocaíochtaí seo a leanas:

• Liúntas Cuardaitheora Poist
• Íocaíocht idirthréimhseach Liúntas Cuardaitheora Poist
• Pinsean Stáit (Neamh-Ranníocach)
• Pinsean Baintrí, Baintrí Fir nó Páirtnéara Shibhialta Mharthanaigh (Neamh-Ranníocach)
• Liúntas Míchumais
• Pinsean na nDall
• Cúnamh Feirme
• Íocaíocht Teaghlaigh Aontuismitheora
• Íocaíocht Chaomhnóra (Neamh-Ranníocach)
• Íocaíocht do Theaghlaigh i bhFostaíocht

Ag fáil íocaíocht roimh 2003

Má fuair tú íocaíocht atá liostaithe thuas (ach amhain Íocaíocht do Theaghlaigh i bhFostaíocht) roimh 2003, féadfaidh tú a cháiliú chun do chothabháil measúnaithe de réir na seanrialacha.

Féach faisnéis níos mionsonraithe faoi na rialacha seo agus an measúnú cothabhála mar acmhainn ar gov.ie.

Sa tástáil acmhainne don Fhorlíonadh Cíosa, déantar cothabháil céile a mheas mar ioncam teaghlaigh breise, agus déantar measúnú iomlán ar íocaíochtaí cothabhála suas le €95.23 in aghaidh na seachtaine. Baineann an ‘neamhaird ar ioncam teaghlaigh’ le híocaíochtaí cothabhála os cionn na suime seo.

Neamhaird ar ioncam teaghlaigh

Ní chuirtear méid áirithe de d’ioncam teaghlaigh os cionn ráta an Liúntais Leasa Fhorlíontaigh (LLF) do do chás san áireamh.

Ní chuirtear €75 d’aon ioncam teaghlaigh breise san áireamh agus ní chuirtear 25% d’ioncam teaghlaigh breise os cionn €75 san áireamh. Níl aon uasteorainn leis an méid is féidir a neamhaird.

Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi Fhorlíonadh Cíosa a ríomh.

Ní féidir ach íocaíocht WFP amháin a dhéanamh maidir le haon teaghlach.

Ciallaíonn sé seo, má tá tú ag cur isteach ar WFP, ní ceadmhach don tuismitheoir a bhfuil cothabháil á fháil agat as WFP a fháil.

Ní féidir leat do chostais tithíochta a fhritháireamh in aghaidh íocaíochtaí cothabhála le haghaidh WFP, má tá sin déanta agat cheana sa tástáil mhaoine le haghaidh íocaíochta leasa shóisialaigh eile

Liúntas Cuardaitheora Poist

Ón 4 Meitheamh 2024, tá íocaíochtaí cothabhála leanaí eisiata ón tástáil acmhainne do gach íocaíocht leasa shóisialaigh.

Roimhe seo, má bhí Liúntas Cuardaitheora Poist á fháil agat, rinneadh aon chothabháil a íocadh le do thuismitheoir ar do shon a mheasúnú mar shochar agus pribhléid i do choinne. Má íocadh cuid den chothabháil go díreach leat, rinneadh an chuid seo a mheasúnú mar ioncam airgid i d’aghaidh, agus rinneadh an chuid eile (a íocadh le do thuismitheoir) a mheasúnú mar shochar agus mar phribhléid. Déantar neamhaird de chothabháil leanaí anois sa tástáil acmhainne.

Liúntas míchumais

Roimhe seo, má bhí Liúntas Míchumais á fháil agat, bhí aon chothabháil i bhfoirm ioncam airgid ó cheachtar tuismitheoir inmheasúnaithe mar acmhainn. Mar sin féin, déantar neamhaird de chothabháil leanaí anois sa tástáil acmhainne.