Liúntas Breosla
- Cad is Liúntas Breosla ann?
- Conas cáiliú chun Liúntas Breosla a fháil
- Cé leis ar féidir liom a bheith maireachtáil?
- Íocaíochtaí agus pinsin cáilithe leasa shóisialaigh
- Conas a dhéantar measúnú ar d’ioncam chun Liúntas Breosla a fháil
- Teorainn ioncaim an Liúntais Bhreosla do dhaoine os cionn 70 bliain d’aois
- Teorainn ioncaim an Liúntais Bhreosla do dhaoine faoi bhun 70 bliain d’aois
- Cé mhéad atá i gceist leis an Liúntas Breosla?
- Conas iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla
- Cá háit le d'fhoirm a sheoladh
Cad is Liúntas Breosla ann?
Is éard atá sa Liúntas Breosla ná íocaíocht a thugtar chun cabhrú leis an gcostas a bhaineann le do theach a théamh le linn mhíonna an gheimhridh. Ní íoctar é ach le duine amháin sa teaghlach.
De ghnáth tosaíonn séasúr an Liúntais Bhreosla ag deireadh mhí Mheán Fómhair gach bliain agus críochnaíonn sé i mí Aibreáin. Cuireadh tús le séasúr an Liúntais Bhreosla 2024/2025 Dé Luain an 23 Meán Fómhair 2024. Íocfar é ar feadh 28 seachtaine (go dtí an 4 Aibreán 2025).
Is ionann an ráta reatha den Liúntas Breosla agus €33 in aghaidh na seachtaine. Féadfaidh tú rogha a dhéanamh an Liúntas Breosla a fháil gach seachtain nó é a fháil i 2 thráthchuid (cnapshuimeanna).
I séasúr an Liúntais Bhreosla 2024/2025, íoctar an chéad tráthchuid chnapshuime i Meán Fómhair 2024. Íocfar an dara ceann i mí Eanáir 2025.
Conas cáiliú chun Liúntas Breosla a fháil
Chun Liúntas Breosla a fháil ní mór duit na coinníollacha seo a leanas a chomhlíonadh:
- A bheith i do chónaí i d’aonar (nó leis na daoine atá liostaithe thíos amháin)
- A bheith ag fáil íocaíocht cháilitheach (ach amháin má tá tú 70 nó níos sine)
- Tástáil acmhainne a chomhlíonadh
Mínítear na 3 choinníoll seo go mion thíos.
Caithfidh tú a bheith i do chónaí in Éirinn freisin. Ní féidir leat Liúntas Breosla a fháil má tá do chostais teasa go léir san áireamh mar chuid de do chóiríocht.
Cé leis ar féidir liom a bheith maireachtáil?
Chun Liúntas Breosla a fháil, ní mór duit a bheith i do chónaí i d'aonar, nó in éineacht le:
- Céile, páirtnéir sibhialta nó comhchónaitheoir a cháilíonn do mhéadú ar do phinsean nó ar d'íocaíocht leasa shóisialaigh, nó a bhfuil íocaíocht cháilitheach á fáil aige/aici ina c(h)eart féin
- Leanaí cleithiúnacha
- Duine a fhaigheann Liúntas Cúramóra nó Sochar Cúramóra agus a thugann aire duit nó do do chéile, do pháirtnéir nó do chomhchónaitheoir, nó do chleithiúnaí linbh cháilithe ar bhonn lánaimseartha é/í ar bhonn lánaimseartha
- Duine a fhaigheann Liúntas Cuardaitheora Poist (níos lú ná 312 lá) ar bhonn gearrthéarmach nó Liúntas Leasa Forlíontach Bunúsach (níos lú ná 364 lá)
- Duine a fhaigheann íocaíocht cháilitheach (mar shampla, Liúntas Cuardaitheora Poist fadtéarmach) agus a bheadh incháilithe do Liúntas Breosla dá c(h)eart féin
- Duine atá 70 bliain d’aois nó níos sine, faoi réir na tástála acmhainne (féach thíos)
- Duine atá ag ligean seomra ar cíos uait, sa chás nach ndéanann sé sin difear do do theidlíocht ar Liúntas Breosla
- Duine a gcuireann tú cóiríocht ar fáil dó/di i do theach féin, agus a bhfaigheann tú an Íocaíocht Aitheantais Cóiríochta dó/di
Féach ‘Seomra a chur ar cíos i do theach’ thíos chun tuilleadh eolais a fháil.
Má cháilíonn níos mó ná duine amháin i dteaghlach
Ní íoctar ach Liúntas Breosla amháin d’aon teaghlach amháin.
Má tá níos mó ná duine amháin sa teaghlach ag fáil íocaíochta cúnaimh shóisialaigh, is féidir cinneadh a dhéanamh maidir le cé a dhéanfaidh iarratas ar Liúntas Breosla.
Má tá íocaíocht cháilitheach árachais shóisialaigh á fáil ag duine éigin sa teaghlach, amhail Pinsean Stáit (Ranníocach) nó Pinsean Easláine, ba cheart dóibh siúd iarratas a dhéanamh ar dtús (ionas gur féidir tástáil acmhainne a dhéanamh ar a n-ioncam). Is féidir le duine cáilitheach eile sa teaghlach iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla freisin, ach caithfidh siad faisnéis a chur san áireamh faoin duine atá ag fáil íocaíocht árachais shóisialaigh.
Má tá duine sa teaghlach 70 bliain d’aois nó os a chionn, ba cheart dóibh siúd iarratas a dhéanamh.
Íocaíochtaí agus pinsin cáilithe leasa shóisialaigh
Má tá tú 70 bliain d’aois nó os a chionn, ní gá íocaíocht cháilitheach a bheith agat chun cáiliú don Liúntas Breosla.
Bíonn íocaíochtaí leasa shóisialaigh bunaithe ar do ranníocaíochtaí ÁSPC (íocaíochtaí árachais shóisialaigh) nó ar íocaíochtaí cúnaimh shóisialaigh de réir tástála acmhainne.
Íocaíochtaí cáilitheachta árachais shóisialaigh
- Pinsean Stáit (Ranníocach)
- Pinsean Baintrí, Baintrí Fir nó Páirtnéara Shibhialta Mharthanaigh (Ranníocach)
- Forlíonadh Éagumais faoin Scéim um Shochair Dhíobhálacha Ceirde
- Pinsean Easláine
- Íocaíocht Caomhnóra (Ranníocach)
- Sochar Báis faoin Scéim um Shochair Dhíobhálacha Ceirde
- Pinsean nó sochar ó thír atá cumhdaithe ag Rialacháin an AE nó ó thír a bhfuil Comhaontú Déthaobhach Slándála Sóisialaí acu le hÉirinn (má tá íocaíocht chomhionann le fáil in Éirinn)
Íocaíochtaí cáilitheachta cúnamh shóisialaigh
- Pinsean Stáit (Ranníocach)
- Pinsean Baintrí, Baintrí Fir nó Páirtnéara Shibhialta Mharthanaigh (Neamhranníocach)
- Liúntas Míchumais
- Pinsean na nDall
- Sochar nó Liúntas Banchéile Thréigthe
- Íocaíocht Teaghlaigh Aontuismitheora (ÍTA)
- Íocaíocht Caomhnóra (Neamhranníocaíoch)
- Cúnamh Feirme
- Íocaíocht Idirthréimhse Cuardaitheora Poist
Liúntas Leasa Forlíontach
Féadfaidh tú cáiliú má bhí Liúntas Leasa Forlíontach Bunúsach á fháil agat ar feadh tréimhse níos mó ná bliain (is é seo 364 lá thar 12 mhí - íoctar é ar bhonn seachtaine 7 lá agus mar sin, sroichtear íocaíocht 12 mhí i ndiaidh lá 364).
Liúntas Cuardaitheora Poist
Féadfaidh tú cáiliú má bhí Liúntas Idirthréimhse Cuardaitheora Poist á fháil agat ar feadh tréimhse níos mó ná 312 lá (thar 12 mhí - íoctar é ar bhonn seachtaine 6 lá agus mar sin, sroichtear íocaíocht 12 mhí i ndiaidh lá 364). Is féidir laethanta ar Shochar Cuardaitheora Poist (SCP) agus PUP a áireamh i dtreo na 312 lá, má bhí do SCP nó PUP díreach roimh d’éileamh ar Liúntas Cuardaitheora Poist.
Is féidir leat do Liúntas Breosla a choinneáil má aistríonn tú chuig Liúntas Cuardaitheora Poist ó Íocaíocht Teaghlaigh Aontuismitheora, Liúntas Cúramóra nó Íocaíocht Idirthréimhseach Chuardaitheora Poist.
Céile, páirtnéir sibhialta nó comhchónaitheoir ar scéim FP
Má tá Liúntas Cuardaitheora Poist á fháil agat, agus má tá do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do chomhchónaitheoir ar scéim Fostaíochta Pobail (FP), is féidir iad a mheas mar dhuine fásta cáilithe ar d'íocaíocht má dhéanann tú iarratas ar Liúntas Breosla.
Scéimeanna tacaíochta oideachais nó fostaíochta
Má tá tú ag glacadh páirte i scéimeanna áirithe tá tú i dteideal do Liúntas Breosla a choinneáil má bhí sé á fháil agat sular thosaigh tú ar an scéim.
- an Liúntas um Fhilleadh ar Obair
- an Liúntas um Fhilleadh ar an Oideachas
- an Liúntas Fiontraíochta um Fhilleadh ar Obair
- Fostaíocht Pobail
- Scéim Shóisialta na Tuaithe
- Tús
FP, SST agus Tús
Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla ag tráth ar bith nuair a bhíonn tú ar FP, ar SST nó ar Thús má chomhlíonann tú na coinníollacha cáiliúcháin ábhartha go léir le haghaidh Liúntas Breosla. Má bhí íocaíocht cháilitheach fhadtéarmach á fáil agat sular thosaigh tú FP, SST nó Tús, comhlíonann tú an riachtanas cáiliúcháin íocaíochta.
Do shéasúr Liúntas Breosla 2024/2025, is féidir an t-am a chaitear ar FP, Tús agus SST a úsáid chun an t-íoslíon laethanta ar íocaíocht cháilitheach Liúntas Breosla a chomhlíonadh.
Íocaíochtaí leathráta
Ní cháilíonn tú don Liúntas Breosla má tá íocaíocht leathráta á fáil agat, chomh maith le híocaíocht cháilitheach. Ní bhaineann sé seo le Liúntas do Chúramóirí leathráta.
Conas a dhéantar measúnú ar d’ioncam chun Liúntas Breosla a fháil
Is íocaíocht de réir tástála acmhainne an Liúntas Breosla. Ciallaíonn sé seo go ndéanann an Roinn Coimirce Sóisialaí measúnú ar gach foinse ioncaim atá agat. Caithfidh d’ioncam comhlán seachtainiúil a bheith faoi bhun méid áirithe chun an tástáil acmhainne a chomhlíonadh.
Glactar leis go hiondúil go bhfuil tú tar éis na tástála acmhainne don Liúntas Breosla a chomhlíonadh má tá íocaíocht cháilitheach cúnaimh shóisialaigh (de réir tástála acmhainne) á fáil agat.
Má fhaigheann tú íocaíocht de réir tástála acmhainne, tá an tástáil acmhainne comhlíonta agat cheana féin agus ní gá í a dhéanamh arís.
Íocaíochtaí leasa shóisialaigh agus ioncam eile
Ní chuirtear ioncam ó roinnt íocaíochtaí leasa shóisialaigh ná ó fhoinsí áirithe eile san áireamh sa tástáil mhaoine:
- Ní áirítear gach íocaíocht cúnaimh shóisialaigh
- Má fhaigheann tú íocaíocht árachais shóisialaigh agus má fhaigheann do chéile nó do pháirtí íocaíocht cúnaimh shóisialaigh, ní chuirtear an t-ioncam ón íocaíocht cúnaimh shóisialaigh san áireamh
- Ní chuirtear Liúntas do Chúramóirí ar leathráta san áireamh a thuilleadh
- Ní chuirtear Sochar Míthreorach san áireamh a thuilleadh
- Ní chuirtear aon chothabháil a fhaightear i leith linbh san áireamh
- Ní chuirtear dámhachtainí cúitimh faoin Scéim Íocaíochta d'Institiúidí Máithreacha agus Naíonán san áireamh
- Dámhachtainí cúitimh do dhaoine a fuair Heipitíteas C ar conradh ó tháirgí fola éillithe
Is féidir teacht anseo ar an liosta iomlán de na híocaíochtaí a dtugtar neamhaird orthu (na híocaíochtaí nach n-áirítear).
Caipiteal
Áirítear le caipiteal an luach a bhaineann le coigiltis, infheistíochtaí, scaireanna nó réadmhaoin ar bith atá agat (gan do theach cónaithe a áireamh).
Má tá tú faoi bhun 70 bliain d’aois, ní chuirtear an chéad €20,000 de do chaipiteal san áireamh.
Má tá tú 70 bliain d’aois nó os a chionn, ní chuirtear an chéad €50,000 de do chaipiteal san áireamh. Faigh tuilleadh eolais anseo faoi chaipiteal nach n-áirítear sa tástáil acmhainne.
Déantar caipiteal a mheas trí mhéid ioncaim seachtainiúil a chur i leith an chaipitil atá agat os cionn figiúr áirithe.
Dara réadmhaoin
Má tá dara réadmhaoin agat (réadmhaoin seachas do theach féin), déantar an t-ioncam ó chíos ón réadmhaoin sin a mheasúnú. Mar sin féin, déanfar measúnú ar an luach caipitiúil (lúide aon mhorgáiste gan íoc ar an réadmhaoin) mura bhfuil an mhaoin ligthe ar cíos.
Seomra i do theach a ligean ar cíos
Má tá seomra á ligean ar cíos agat i do theach, féadfaidh tú ioncam a bheith agat ó chíos suas le €269.23 in aghaidh na seachtaine (€14,000 in aghaidh na bliana) gan dul i bhfeidhm ar do Liúntas Breosla. Ní mór don duine atá ag ligean an tseomra ar cíos i do theach an seomra a úsáid ar feadh 28 lá as a chéile ar a laghad agus ní féidir leo a bheith ina bhfostaí de do chuid féin ná ina neasteaghlach.
Ní chuirtear an Íocaíocht Aitheantais Cóiríochta (chun daoine ón Úcráin a óstáil) san áireamh sa tástáil acmhainne.
Ón 1 Feabhra 2024 i leith, ní gá do dhuine a bhfuil seomra ar cíos aige/aici uait, nó a bhfaigheann tú an Íocaíocht Aitheantais Cóiríochta ina leith, an méid seo a leanas a dhéanamh:
- Faigh íocaíocht cháilitheach leasa shóisialaigh, ná
- Cáiliú do Liúntas Breosla ina gceart féin.
Íocaíocht Bhreosla Gheimhridh na Ríochta Aontaithe
D'fhéadfadh roinnt pinsinéirí de chuid na Ríochta Aontaithe a bhfuil cónaí orthu in Éirinn a bheith ag fáil Íocaíocht Breosla Geimhridh ón Ríocht Aontaithe. Má tá, déantar measúnú ar an Íocaíocht Bhreosla Gheimhridh sa tástáil mhaoine don Liúntas Breosla.
Teorainn ioncaim an Liúntais Bhreosla do dhaoine os cionn 70 bliain d’aois
Ba cheart an t-eolas thuasluaite a léamh faoi mar a dhéantar d’ioncam a mheasúnú, sula léann tú an chuid seo.
Is féidir leat ioncam suas le €512 sa tseachtain a bheith agat, nó €1,024 sa tseachtain do lánúin agus cáiliú fós don Liúntas Breosla.
Déantar measúnú freisin ar do chaipiteal (coigilteas, maoin agus infheistíochtaí). Ní chuirtear an chéad €50,000 de do chaipiteal san áireamh sa tástáil acmhainne.
Teorainn ioncaim an Liúntais Bhreosla do dhaoine faoi bhun 70 bliain d’aois
Má tá tú faoi bhun 70 bliain, ní mór go bhfuil íocaíocht cháilitheach á fáil agat chun iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla (féach ‘Íocaíochtaí cáilitheacha leasa shóisialaigh agus pinsin’ thuas).
Chun cáiliú don Liúntas Breosla, ní mór do d'acmhainn a bheith níos lú ná an Pinsean Stáit (Ranníocach), lena n-áirítear aon mhéaduithe a d'fhéadfá a fháil do chleithiúnaithe nó má chónaíonn tú i d'aonar, móide €200 sa bhreis. Tugtar an ‘teorainn ioncaim inmheasúnaithe’ air sin.
Mar shampla, is é €277.30 an Pinsean Stáit (Ranníocach) uasta do dhuine singil 66 bliana d'aois. Ansin cuireann tú €200 le €277.30, rud a thugann teorainn ioncaim sheachtainiúil iomlán de €477.30.
Féach ar an tábla thíos le haghaidh samplaí de theorainneacha ioncaim inmheasúnaithe seachtainiúla.
Household type |
Assessable income limit (per week) |
Single person under 70 |
€477.30 |
Couple (where qualified adult is under 66) |
€662.00 |
Couple (where qualified adult is 66 or over, but under 70) |
€725.90 |
Tairseach acmhainne an Phinsin Stáit Iarchurtha (Ranníocach)
Ó Eanáir 2024 ar aghaidh, féadfaidh tú a roghnú do Phinsean Stáit (Ranníocach) a éileamh ag am ar bith idir 66 agus 70 bliain d'aois. Má chuireann tú do phinsean siar, d'fhéadfá a bheith i dteideal ráta níos airde íocaíochta a fháil. Má tá, méadaítear an teorainn ioncaim don Liúntas Breosla go dtí do ráta níos airde den Phinsean Stáit (Ranníocach) móide €200.
Cé mhéad atá i gceist leis an Liúntas Breosla?
Is ionann an ráta reatha den Liúntas Breosla agus €33 in aghaidh na seachtaine.
Is féidir do Liúntas Breosla a fháil go seachtainiúil nó in dhá chnapshuim.
Íocaíocht sheachtainiúil
De ghnáth íoctar Liúntas Breosla ar feadh 28 seachtaine ó dheireadh Mheán Fómhair go hAibreán gach bliain. In 2024/2025, cuireadh tús le liúntas breosla Dé Luain an 23 Meán Fómhair 2024. Tá Liúntas Breosla san áireamh i d'íocaíocht sheachtainiúil, má tá íocaíocht leasa shóisialaigh á fáil agat.
Mura bhfuil íocaíocht leasa shóisialaigh á fáil agat, is féidir do Liúntas Breosla a fháil go díreach isteach i do chuntas in institiúid airgeadais nó is féidir an liúntas a bhailiú i d’oifig poist áitiúil.
Íocaíochtaí cnapshuime
In 2024/2025, is é €924 an íocaíocht iomlán Liúntais Breosla thar 28 seachtaine.
Is féidir é a íoc leat in dhá thráthchuid (cnapshuimeanna) - Meán Fómhair 2024 agus Eanáir 2025.
Chun athrú a dhéanamh ar an mbealach atá do Liúntas Breosla á íoc, comhlánaigh an fhoirm seo: Athraigh Minicíocht d’Íocaíochta (pdf) mí amháin ar a laghad roimh an dáta atá an chéad tráthchuid dlite.
Níl rogha na tráthchoda seo ar fáil do dhaoine atá ag fáil íocaíochtaí faoin Scéim Shóisialta Tuaithe, Tús, Gateway, Fostaíocht Pobail nó Liúntas Leasa Forlíontach.
Liúntas Tacaíochta Teileafóin
Má tá Liúntas Breosla á fháil agat chomh maith leis an Méadú um Chónaí Aonair, gheobhaidh tú Liúntas Tacaíochta Teileafóin de €2.50 sa tseachtain freisin. Íoctar é seo go huathoibríoch le do phríomhíocaíocht leasa shóisialaigh, mar sin ní gá duit iarratas a dhéanamh air.
Conas iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla
Má dhéanann tú iarratas ar Liúntas Breosla tar éis thosach shéasúr an Liúntais Breosla, ní dhéanfar é a shiardhátú.
Ní gá duit iarratas a dhéanamh ar an Liúntas Breosla bliain i ndiaidh bliana mura dtiocfaidh athrú ar d’imthosca agus má leanann tú den íocaíocht leasa shóisialaigh chéanna a fháil.
Iarratais ar líne
Is féidir iarratas a dhéanamh ar líne ar Liúntas Breosla. Ní mór cuntas MyGovID a bheith agat chun iarratas a dhéanamh ar líne.
Mura féidir leat iarratas a dhéanamh ar líne, féadfaidh tú foirm iarratais pháipéir a úsáid
Má tá tú faoi bhun 70 bliain d'aois, comhlánaigh an Fhoirm NFS 1 chun iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla (pdf).
Má tá tú 70 bliain d’aois nó os a chionn, comhlánaigh an Fhoirm NFS 1 chun iarratas a dhéanamh ar Liúntas Breosla (pdf).
Is féidir foirm a fháil ó d’oifig poist áitiúil freisin, nó trí ghlaoch a chur ar 0818 200 400.
Féadfaidh tú cabhair a fháil maidir le d’fhoirm iarratais a chomhlánú ag d’Ionad Intreo, d’Oifig Bhrainse Leasa Shóisialaigh nó Ionad Faisnéise do Shaoránaigh.
Cá háit le d'fhoirm a sheoladh
Mura féidir leat iarratas a dhéanamh ar líne, is féidir leat foirm pháipéir a úsáid. Braitheann an áit a seolann tú d'fhoirm ar an gcineál íocaíochta leasa shóisialaigh a fhaigheann tú.
Má fhaigheann tú:
- Pinsean Easláinte
- Liúntas Míchumais
- Fórlionadh Neamhábaltachta
Seol d'iarratas chuig:
Má fhaigheann tú:
- Pinsean Baintrí, Baintrí Fir nó Páirtnéara Shibhialta Mharthanaigh (Ranníocach)
- Pinsean Baintrí, Baintrí Fir nó Páirtnéara Shibhialta Mharthanaigh (Neamh-Ranníocach)
- Sochar Banchéile Thréigthe
- Pinsean Stáit (Ranníocach) nó Pinsean Stáit (Neamh-Ranníocach)
- Pinsean na nDall
- Na híocaíochtaí chaomhnóra
- Liúntas do Bhanchéile Príosúnaigh
Seol d'iarratas chuig:
Má fhaigheann tú:
- Liúntas Fadtréimhseach Cuardaitheora Poist
- Cúnamh Feirme
- An Íocaíocht Theaghlaigh Aontuismitheora nó Socrú idirthréimhseach Liúntas Cuardaitheora Poist
Seol d'fhoirm chomhlánaithe chuig d'Ionad Intreo áitiúil nó d'Oifig Bhrainse Leasa Shóisialaigh áitiúil.
Má fhaigheann tú Liúntas Leasa Forlíontach fadtéarmach (12 mhí), seol d'fhoirm chuig d'Oifigeach Leasa Pobail áitiúil ag d'oifig áitiúil.
Pinsean nó sochar ó thír atá cumhdaithe ag Rialacháin an AE nó ó thír a bhfuil Comhaontú Déthaobhach Slándála Sóisialaí acu le hÉirinn (má tá íocaíocht chomhionann le fáil in Éirinn)