Ag filleadh ar Éirinn le leanaí

Cosúil le go leor Éireannach a bhfuil cónaí orthu thar lear, b’fhéidir go gcinnfidh tú bogadh abhaile mar go dteastaíonn uait go bhfásfadh do leanaí suas in Éirinn. B’fhéidir gur mhaith leat go gcuirfí oideachas orthu in Éirinn, nó go mbeifeá níos gaire do sheantuismitheoirí agus do theaghlach sínte.

Imlíníonn an leathanach seo na tacaíochtaí agus na seirbhísí a d’fhéadfadh a bheith ag teastáil uait agus tú ag filleadh ar Éirinn le leanaí.

Más gá duit pas Éireannach a fháil do do leanbh, léigh ár leathanach Saoránacht Éireannach agus pasanna do leanaí a rugadh thar lear.

Má tá leanbh agat tar éis filleadh ar ais chun cónaí in Éirinn, is féidir leat filleadh ar Éirinn agus leanbh a bheith agat a léamh.

Cúram leanaí

Tá raon roghanna cúram leanaí ann do leanaí réamhscoile.

Má tá do leanbh os cionn 2 bhliain agus 8 mí nuair a fhilleann tú, d’fhéadfadh sé/sí a bheith incháilithe d’uaireanta réamhscoile saor in aisce a chuirtear ar fáil tríd an Scéim um Chúram agus Oideachas na Luath-Óige (SCOL).

Scoil

Má tá leanaí in aois scoile agat, seans go mbeidh ort do leanbh a chlárú sa bhunscoil nó sa mheánscoil (iar-bhunscoil).

Léigh faoi bhunscoil a roghnú agus faoin scéim iompair bunscoile.

Is féidir leat cuairt a thabhairt freisin ar ár leathanaigh ar roghnú meánscoil (iar-bhunscoil) agus Iompar scoile do dhaltaí iar-bhunscoile.

Mar mhalairt air sin, is féidir leat smaoineamh ar scolaíocht bhaile in Éirinn.

Má tá míchumas nó riachtanais speisialta ag do leanbh

In Éirinn, féadfaidh leanaí a bhfuil riachtanais speisialta oideachais acu freastal ar:

• Ranganna i mbunscoileanna príomhshrutha
• Ranganna speisialta i scoileanna príomhshrutha
• Scoileanna speisialta, má tá cineál áirithe míchumais nó riachtanais speisialta acu

D’fhéadfadh do leanbh cúram breise agus tacaíocht oideachais a fháil ó chúntóirí riachtanas speisialta (CRSanna).

Faigh tuilleadh eolais faoi na cineálacha oideachais speisialta in Éirinn.

B'fhéidir gur mhaith leat léamh freisin:

• Oideachas riachtanas speisialta i mbunscoileanna
• Oideachas riachtanas speisialta: iar-bhunscoil
• Iompar scoile do leanaí le riachtanais speisialta
• Deontas teicneolaíochta cúnta do mhic léinn faoi mhíchumas

Oideachas tríú leibhéal

Má tá do leanaí ag dul chuig oideachas tríú leibhéal, d’fhéadfadh go gcáileoidh siad do tháillí tríú leibhéal saor in aisce. Caithfidh go raibh do leanbh ina chónaí in Éirinn nó i dtír eile san AE le 3 bliana as na 5 bliana roimhe sin.

Féadfaidh siad a bheith incháilithe don Scéim Deontas Mac Léinn (ar a dtugtar an deontas SUSI freisin). Féadfar an deontas mac léinn a úsáid chun costais mhaireachtála do linbh, a Ranníocaíocht Mac Léinn, costas turais allamuigh riachtanacha, nó táillí teagaisc a chlúdach mura gcáilíonn siad don Scéim Táillí In Aisce.

Léigh tuilleadh faoi Rochtain a fháil ar an gcóras oideachais nuair a fhilleann tú ar Éirinn.

Cuirtear roinnt seirbhísí sláinte leanaí ar fáil saor in aisce. Go ginearálta, tá na seirbhísí seo mar chuid de sheirbhísí máithreachais agus leasa naíonán, seirbhísí sláinte do leanaí réamhscoile agus seirbhísí sláinte scoile.

Tá leanaí in Éirinn i dteideal seirbhísí vacsaínithe agus imdhíonta saor in aisce freisin.

Ní gá duit táillí ospidéil a íoc in aon ospidéal poiblí má tá do leanbh faoi 16 bliana d’aois.

Tá gach leanbh faoi 8 mbliana d'aois i dteideal cuairteanna DG saor in aisce le cárta cuairte DG. Clúdaíonn an cárta cuairte DG do leanaí faoi 8 mbliana measúnuithe sonracha ag aois 2 agus 5 freisin. Clúdaíonn sé freisin cúram do leanaí a bhfuil asma orthu.

Má tá d’ioncam faoi leibhéal áirithe, féadfaidh tú féin agus do leanaí a bheith i dteideal cárta leighis freisin.

Léigh tuilleadh faoi sheirbhísí sláinte do leanaí in Éirinn.

Tugann an Roinn Coimirce Sóisialaí íocaíochtaí leasa shóisialaigh do theaghlaigh agus do leanaí.

Sochar Linbh

Is íocaíocht mhíosúil é Sochar Linbh le tuismitheoirí nó caomhnóirí leanaí faoi 16

Is féidir leat Sochar Linbh a fháil freisin do leanaí atá 16, 17 agus 18 mbliana d'aois sna cásanna seo a leanas:

• Má tá tú in oideachas lánaimseartha nó in oiliúint lánaimseartha, nó
• Míchumas a bheith acu agus ní féidir leo tacú leo féin

Chun cáiliú don Sochar Linbh, ní mór duit a bheith i do ghnáthchónaí in Éirinn. Mura rugadh do leanbh in Éirinn, nó mura gcláraítear a bhreith laistigh den am riachtanach (3 mhí), ní mór duit an Sochar Linbh (foirm CB1) (pdf) a chomhlánú.

Tacaíochtaí leasa shóisialaigh eile

Má tá dóthain ranníocaíochtaí ÁSPC agat, d’fhéadfá cáiliú le haghaidh Sochar Máithreachais tar éis bhreith do linbh, nó Sochar Uchtaíoch tar éis uchtáil linbh.

Íoctar Sochar Atharthachta le tuismitheoirí nua (seachas máthair an linbh) le linn saoire atharthachta.

Léigh tuilleadh faoi na cineálacha éagsúla íocaíochtaí leasa shóisialaigh do theaghlaigh agus do leanaí.

Tá tuismitheoirí atá fostaithe in Éirinn i dteideal cineálacha éagsúla saoire reachtúla ón obair. Is ionann saoire reachtúil agus an t-íosmhéid saoire a bhfuil tú i dteideal a fháil, mar sin féadfaidh d’fhostóir níos mó ná seo a thabhairt duit.

I measc na gcineálacha saoire reachtúil do thuismitheoirí i bhfostaíocht tá:

• 26 seachtain de shaoire mháithreachais (agus suas le 16 seachtaine gan phá)
• 24 seachtain de shaoire uchtaíoch (agus suas le 16 seachtaine gan phá)
• 2 sheachtain saoire atharthachta
• 9 seachtaine de shaoire tuismitheora
• 26 seachtain de shaoire tuismitheora gan phá
• 5 lá saoire in aon tréimhse 12 mhí le haghaidh cúram leighis tromchúiseach

Léigh tuilleadh faoi Shaoire do thuismitheoirí.

Tá leanaí faoi mhíchumas i dteideal na seirbhísí agus na sochar teaghlaigh céanna le gach leanbh eile. Tá tacaíochtaí agus seirbhísí breise ar fáil do thuismitheoirí agus cúramóirí leanaí faoi mhíchumas. Bíonn feidhm acu cibé acu ar rugadh an leanbh faoi mhíchumas nó ar éirigh leo é a fháil níos déanaí.

I measc na seirbhísí cúraim phobail tá:

• Altraí sláinte poiblí
• Oibrithe sóisialta
• Teiripeoirí saothair
• Seirbhísí cosliachta
• Seirbhísí teiripe urlabhra agus teanga
• Cúram faoisimh

Tacaíocht airgeadais

Má tá tú ag tabhairt aire do leanbh faoi mhíchumas d’fhéadfá cáiliú le haghaidh tacaíochta airgeadais. Mar shampla, d’fhéadfá a bheith incháilithe le haghaidh:

• Sochar Cúramóra
• Liúntas Cúramóra
• Deontas Tacaíochta do Chúramóirí
• Liúntas Cúraim Baile

Chun cáiliú le haghaidh Liúntas Cúramóra nó Liúntas Cúraim Baile, ní mór duit an ‘coinníoll gnáthchónaithe’ a shásamh.

Léigh tuilleadh faoi chúram a thabhairt do leanbh faoi mhíchumas.

Tá tacaíochtaí ar fáil do dhaoine a bhíonn ag tuismitheoireacht leo féin. Ina measc seo tá an Creidmheas Cúramóra Linbh do Dhuine Singil (CCCLDS) agus an Íocaíocht Teaghlach Aontuismitheora (ÍTA) do dhaoine ar ioncam íseal.

Mura bhfuil tú pósta nó má tá tú i do thuismitheoir aonair, b’fhéidir gur mhaith leat eolas a fháil faoi chaomhnóireacht, rochtain, oidhreacht agus cothabháil. B’fhéidir gur mhaith leat léamh faoi chaomhnóireacht dhlíthiúil freisin.