Íocaíochtaí leasa shóisialaigh d’eisimircigh Éireannacha atá ag filleadh

Seans go mbeidh cabhair airgeadais de dhíth ort nuair a fhilleann tú ar Éirinn. Tá raon íocaíochtaí leasa shóisialaigh ag an Roinn Coimirce Sóisialaí (RCS) a sholáthraíonn tacaíocht airgeadais. Tugann an leathanach seo forbhreathnú ar na híocaíochtaí sin agus conas is féidir leat iarratas a dhéanamh orthu.

Sula bhfilleann tú ar Éirinn, seiceáil an bhfuil aon sochair ar féidir leat a aistriú go hÉirinn.

Tá faisnéis le fáil ag Tionscadal Tacaíochta Diaspóra Éireann Crosscare ar cad ba cheart duit a dhéanamh má tá tú ag filleadh ar Éirinn i ngéarchéim, go háirithe má tá tú gan dídean.

Féadfaidh tú faisnéis agus comhairle a fháil freisin ó d’Ionad áitiúil um Fhaisnéis do Shaoránaigh in Éirinn. Is féidir leat glaoch ar an tSeirbhís Ghutháin um Fhaisnéis do Shaoránaigh (SGFS) freisin ó 9am go 8pm, Luan go hAoine, ar 0818 07 4000. Má tá tú ag glaoch ar SGFS ó lasmuigh d’Éirinn, ba cheart duit +353 21 229 8178 a dhiailiú.

B’fhéidir go mbeidh tú in ann íocaíocht leasa shóisialaigh a fháil nuair a fhilleann tú, ag brath ar do chúinsí.

Tá íocaíochtaí leasa shóisialaigh ar fáil do:

• Cúramóirí
• Teaghlaigh agus leanaí
• Caomhnóirí agus dílleachtaí
• Daoine scothaosta agus daoine ar scor
• Daoine atá faoi mhíchumas
• Daoine dífhostaithe
• Baintreacha, baintreacha fir agus páirtnéirí sibhialta marthanacha

I gcás íocaíochtaí cabhracha shóisialaigh áirithe, ní mór duit a thaispeáint gurb í Éire do phríomháit chónaithe. Tugtar Coinníoll an Ghnáthchónaithe (HRC) air seo. D’fhéadfadh deacrachtaí a bheith ag roinnt inimirceach Éireannach atá ag filleadh leis an riachtanas seo.

Ciallaíonn an téarma “gnáthchónaí” go ginearálta:

• gur féidir dlúthcheangail a chruthú le hÉirinn
• go bhfuil tú in do chónaí in Éirinn
• Go bhfuil sé beartaithe agat leanúint ar aghaidh ag maireachtáil anseo go ceann i bhfad

Tá raon ábhar ann ar féidir leat a sholáthar mar fhianaise chun tacú le d’iarratas ar HRC. Mar aon leis na hábhair seo, beidh ort an fhoirm HRC1 (pdf) a chomhlánú agus í a sheoladh chuig an údarás ábhartha (mar shampla, chuig Rannóg an tSochair Linbh sa Roinn Coimirce Sóisialaí).

Breithníonn an Roinn 5 thoisc agus cinneadh á dhéanamh an bhfuil gnáthchónaí ort:

1. Cá fhad a bhfuil cónaí ort in Éirinn nó i dtír ar bith eile
2. An chúis a raibh cónaí ort thar lear
3. Nádúr agus patrún do chuid fostaíochta
4. Do phríomháit spéise
5. Na pleananna atá agat chun cónaí in Éirinn go ceann i bhfad, de réir na fianaise a cuireadh ar fáil

Is féidir leat tuilleadh faisnéise a fháil faoi na 5 thoisc ar láithreán gréasáin na Roinne Coimirce Sóisialaí.

Tá Ceisteanna Coitianta úsáideacha ar láithreán gréasáin Thionscadal Tacaíochta Diaspóra na hÉireann Crosscare ar an gCoinníoll Gnáthchónaithe.

Tá cineálacha éagsúla íocaíochtaí leasa shóisialaigh ar fáil. Braitheann cuid acu ar d’ioncam, agus braitheann cuid eile ar cibé an bhfuil go leor ranníocaíochtaí árachais shóisialaigh íoctha agat nó nach bhfuil.

Íocaíochtaí árachais shóisialaigh

Má d’oibrigh tú agus má d’íoc tú árachas sóisialta, d’fhéadfá cáiliú d’íocaíocht árachais shóisialaigh.

Nuair a dhéanann tú iarratas ar íocaíocht árachais shóisialaigh, seiceálfaidh an RCS an bhfuil dóthain ranníocaíochtaí árachais shóisialaigh íoctha agat chun cáiliú. Seans go mbeidh tú in ann do ranníocaíochtaí árachais shóisialaigh a úsáid ó thar lear. Le haghaidh íocaíochtaí gearrthéarmacha (mar shampla, Sochar Cuardaitheora Poist) ní mór do ranníocaíocht árachais shóisialaigh is déanaí a bheith íoctha in Éirinn.

Má cheapann tú go bhféadfadh go gcáileofá d’íocaíocht leasa shóisialaigh, ba cheart duit iarratas a dhéanamh.

Íocaíochtaí cabhracha shóisialaigh

Mura bhfuil ioncam ar bith agat nó má tá d’ioncam íseal, d’fhéadfá cáiliú d’íocaíocht cabhrach shóisialaigh.

Nuair a dhéanann tú iarratas ar íocaíocht cabhrach shóisialaigh, breathnaítear ar d’ioncam ar fad. Tugtar tástáil acmhainne air seo. Braitheann an chaoi a mbreathnaítear ar d’ioncam sa tástáil mhaoine ar an íocaíocht a ndéanann tú iarratas uirthi.

Ní mór duit an Coinníoll Gnáthchónaithe (HRC) a chomhlíonadh chun íocaíocht cabhrach shóisialaigh a fháil. Faigh tuilleadh faisnéise ar an rannán ‘Coinníoll Gnáthchónaithe’ thuas ar an leathanach seo.

Íocaíochtaí Uilíoch

Is féidir leat íocaíocht uilíoch a fháil (cosúil le Sochar Linbh), is cuma d’ioncam nó do thaifead árachais shóisialaigh. Chun cáiliú, ní mór duit coinníollacha áirithe a chomhlíonadh.

Ní mór duit foirm iarratais a chomhlánú agus doiciméid tacaíochta eile a sholáthar, a ndéanann an RCS measúnú orthu. Bíonn an fhaisnéis agus an doiciméadú a sholáthraíonn tú difriúil ag brath ar an gcineál íocaíochta agus ar do chúinsí pearsanta.

Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar líne ar roinnt íocaíochtaí, mar liúntas Cuardaitheora Poist.

Mura féidir leat iarratas a dhéanamh ar líne, féadfaidh tú foirm iarratais nó iarratais a fháil ó:

• An Roinn Coimirce Sóisialaí
• D’Ionad Intreo áitiúil nó Oifig Bhrainse Leasa Shóisialaigh, nó
• D'Ionad Fáisnéise do Shaoránaigh áitiúil

Chun iarratas a dhéanamh ar íocaíocht leasa shóisialaigh, ní mór Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (Uimhir PSP) a bheith agat.

Ba cheart duit iarratas a dhéanamh ar íocaíocht leasa shóisialaigh a luaithe is féidir. Féadfaidh sé roinnt seachtainí a thógáil don Roinn cinneadh a dhéanamh ar d’iarratas ar íocaíocht.

Agus tú ag fanacht, féadfaidh tú iarratas a dhéanamh ar íocaíocht láithreach den Liúntas Leasa Forlíontach (LLF). Íoctar LLF má tá d’ioncam faoi bhun teorann áirithe.