Oibrithe imirceacha agus dífhostaíocht
- Dífhostaithe in Éirinn
- Íocaíochtaí leasa shóisialaigh
- Aisíocaíochtaí cánach
- Fill abhaile
- Tuilleadh faisnéise
Dífhostaithe in Éirinn
Má tháinig tú chun obair in Éirinn agus má chailleann tú do phost, caithfidh tú fáil amach an bhfuil ceart agat chun iomarcaíochta, fanacht agus cuardach oibre, leas shóisialach agus aisíocaíóchtaí cánach.
Más saoránach den RA thú, tá an ceart agat chun cónaí agus oibriú in Éirinn. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi chearta cónaithe shaoránaigh na RA.
Más náisiúnach LEE nó Eilvéiseach tú is féidir leat fanacht in Éirinn, má tá tú dífhostaithe agus ag cuardach oibre. Má tá sochar dífhostaíochta á fháil agat sa tír a bhfuil tú ag fágáil, féadfaidh tú é a aistriú go hÉirinn ar feadh tréimhse teoranta. Faigh tuilleadh faisnéise faoi shocair dífhostaíochta san AE.
Más náisiúnach neamh-LEE thú a bhfuil cead fostaíochta agat, tá socruithe speisialta ann má chailleann tú do phost - féach thíos.
Sealbhóirí cead fostaíochta
Tá rialacha speisialta ann do shealbhóirí cead fostaíochta a ndearnadh iomarcach iad. Ní mór duit an Rannóg um Cheadanna Fostaíochta sa Roinn Fiontar, Trádála agus Fosaíochta a chur ar an eolas faoi cheann 4 seachtaine ón iomarcaíocht agus an Fhoirm Fhógra Iomarcaíochta á úsáid agat. Tá suas le 6 mhí agat ón dáta a rinneadh iomarcach tú chun post eile a fháil.
Má rinneadh iomarcach tú tar éis oibriú go leanúnach ar chead oibre ar feadh 5 bliana ní bheidh gá duit cead oibre a thuilleadh chun oibriú in Éirinn.
Má tháinig tú isteach sa Stát ar chead fostaíochta, ach thit tú amach as an gcóras gan aon locht ort, nó toisc gur caitheadh leat go dona nó dúshaothraíodh tú san áit oibre , d’fhéadfá bheith i dteideal Cead Fostaíochta um Athghníomhachtúcháin.
Iomarcaíocht
Má dhéanann d'fhostóir tú a dhífhostú ba chóir duit seiceáil an bhfuil iomarcaíocht i gceist, mar shampla, dúnadh gnó. Caithfidh d'fhostóir a chruthú go raibh cás iomarcaíochta fíor ann agus gur leanadh nósanna imeachta cothroma. Mura fíor-iomarcaíocht í nó má cheapann tú gur roghnaíodh go héagórach thú le haghaidh iomarcaíochta. d'fhéadfá cáiliú chun éileamh a dhéanamh ar dhífhostú éagórach.
Más fíorchás iomarcaíochta atá i gceist, d’fhéadfá a bheith i dteideal íocaíocht iomarcaíochta má tá tú ag obair dod’ fhostóir ar feadh 2 bhliain nó níos mó.
D’fhéadfadh teidlíochtaí eile a bheith agat cosúil le pá fógra agus pá saoire.
Íocaíochtaí leasa shóisialaigh
Sochar Cuardaitheora Poist
D'fhéadfá a bheith i dteideal Sochar Cuardaitheora Poist (SCP) nuair a chailleann tú do phost nó nuair a dhéantar iomarcach tú. Chun SCP a fháil ní mór duit a bheith dífhostaithe, ag cuardach oibre agus líon áirithe ranníocaíochtaí árachais shóisialaigh (ÁSPC) a bheith íoctha agat.
Féadfaidh oibrithe imirceacha LEE a ranníocaíochtaí árachais shóisialaigh a íocadh i dtír eile den AE a chomhcheangal chun cabhrú leo cáiliú do SCP.
Comhlíonfaidh oibrithe LEE nach gcáilíonn do Shochar Cuardaitheora Poist agus atá ag lorg oibre go gníomhach an riachtanas gnáthchónaithe don Liúntas Leasa Forlíontach (LLF). Má bhí tú ag obair in Éirinn ar feadh níos lú ná 12 mhí, is féidir leat LLF a fháil ar feadh 6 mhí ón dáta a tháinig deireadh le d'fhostaíocht. Má tá tú fostaithe ar feadh níos mó ná 12 mhí, féadfaidh tú LLF a fháil chomh fada agus atá tú ag lorg oibre go gníomhach. Is íocaíocht de réir tástála acmhainne é LLF.
Is féidir leat léamh faoi shaoránaigh an AE/LEE agus leasa shóisialaigh.
Is féidir le hoibrithe imirceacha neamh-LEE a cháilíonn do SCP é a fháil má tá cónaí dlíthiúil orthu in Éirinn.
Níl mic léinn neamh-LEE i dteideal íocaíochtaí leasa shóisialaigh in Éirinn.
Liúntas Cuardaitheora Poist
Mura bhfuil tú i dteideal Sochar Cuardaitheora Poist, féadfaidh tú iarratas a dhéanamh ar Liúntas Cuaraitheora PoISt (LCP). Is íocaíocht de réir tástála acmhainne é Liúntas Cuardaitheoira Poist. Chun LCP a fháil ní mór duit a bheith dífhostaithe, ag cuardach oibre agus pas a fháil i dtástáil acmhainne. Ní mór duit a bheith i do ghnáthchónaí freisin chun LCP a fháil.
Aisíocaíochtaí cánach
D’fhéadfá a bheith i dteideal aisíoc cánach má d’íoc tú cáin agus tú dífhostaithe anois. Murar íoc tú aon cháin, ní bheidh aisíoc dlite duit.
Má tá ioncam eile á fháil agat atá inchánach, mar shampla Sochar Cuardaitheora Poist, ba chóir duit fanacht ar feadh 8 seachtaine ón dáta a dhífhostaítear tú sula ndéanann tú iarratas ar aisíoc.
Mura bhfuil tú ag fáil Sochair Cuardaitheora Poist agus mura bhfuil aon ioncam inchánach eile agat, ba chóir duit fanacht 4 seachtaine ón dáta a dhífhostaítear tú sula ndéanann tú iarratas ar aisíoc.
Má bhí cáin éigeandála á baint ag d'iarfhostóir ba chóir duit iarratas a dhéanamh láithreach.
Fill abhaile
Mura bhfuil aon obair agat agus mura bhfuil tú i dteideal íocaíocht leasa shóisialaigh nó mura bhfuil cead agat fanacht, d'fhéadfadh go mbeadh sé an-deacair ort leanúint ar aghaidh i do chónaí in Éirinn.
Más saoránach LEE thú, féadfaidh tú dul i dteagmháil le do Sheirbhís Leasa Pobail áitiúil le fáil amach an féidir leo cabhrú leat filleadh abhaile.
Scéim um fhilleadh deonach deonaigh
Más saoránach neamh-LEE thú, iarrthóir tearmainn nó imirceach neamhrialta ar mian leis filleadh go deonach ar do thír dhúchais d'fhéadfadh an Eagraíocht Idirnáisiúnta um Imirce (IOM) a bheith in ann cabhrú leat filleadh abhaile. Má fhilleann tú go deonach agus nach bhfuil aon imeachtaí cúirte coiriúla amuigh agat, féadfaidh tú iarratas a dhéanamh ar athiontráil go dleathach in Éirinn chun críche oibre nó staidéir amach anseo.
Tá roinnt eagraíochtaí a sholáthraíonn tacaíochtaí do náisiúnaigh neamh-LEE in Éirinn, mar shampla:
- Tacaíonn an Chomhairle um Inimircigh in Éirinn (ICI) le himircigh a thagann go hÉirinn chun críocha oibre, staidéir, athaontú teaghlaigh, féinfhostaíocht nó chun cuairt a thabhairt. Cuireann ICI seirbhís faisnéise agus seirbhís theoranta dlí ar fáil d'inimircigh.
- Tacaíonn an Migrants Rights Centre (MRC) le hoibrithe imirceacha agus a dteaghlaigh. Feidhmíonn an MRC ionad buail isteach a sholáthraíonn faisnéis, comhairle agus cúnamh.