Cáin do dhaoine atá ós cionn 65

Má tá tú 65 nó ós a chionn, ní mór duit cáin a íoc ar ioncam ar an gnáthbhealach. Ach tá na teorainneacha díolúine i bhfad níos airde agus tá creidmheasanna cánacha sa bhreis ar fáil duit.

Is féidir faoiseamh ar cháin a fháil má chuirtear airgead ar fáil ar chúnant do dhuine atá 65 nó ós a chionn.

I gcásanna faoi leith, d'fhéadfadh sé go mbeadh tú in ann aon Cháin Choinneála ar Ús Taisce a d'íoc tú a fháil ar ais.

Baineann Cáin Ioncaim le nach mór chuile ioncam.

Tá cur síos sa mhír Cáin ar Phinsin ar an mbealach a ghearrtar cáin ar phinsin agus ar íocaíochtaí áirid eile leasa shóisialaigh.

Tá cur síos sna míreanna Pinsin Phearsanta agus Pinsin Cheirde ar an bhfaoiseamh cánach atá ar fáil do ranníocaíochtaí pinsin agus ar an gcóras cánach do phinsin phearsanta.

Sa mhír Cáin agus Cúram Leighis déantar cur síos ar Chreidmheasanna Cánacha ar mhaithe le hárachas sláinte agus árachas cúraim fadthéarmaigh agus ar fhaoiseamh cánach ar son costais sláinte.

Baineann na rialacha ginearálta cánacha le daoine atá 65 agus ós a chionn agus a bhaineann le chuile dhuine eile ach go bhfaigheann siad teorainneacha díolúine níos airde agus creidmheasanna breise cánacha.

Go ginearálta, más faoin gcóras ÍMAT amháin a ghearrtar cáin ort (daoine a bhfuil a n-ioncam neamh-ÍMAT dhá chódú isteach ina gcreidmheasanna cánacha san áireamh), ní gá duit tuairisc bhliantúil a chur chuig na Coimisinéirí Ioncaim.

Muna bhfuil cáin ÍMAT dhá íoc agat ní mór duit tuairisc bhliantúil a chur chuig na Coimisinéirí Iomcaim faoin 31 Deireadh Fómhair chuile bhliain.

Teorainneacha Díolúine

Níl aon cháin le n-íoc ag duine ar ioncam atá faoi na teorainneacha díolúine.

Seo a leanas na teorainneacha bliantúla do 2022

Má cheapann tú go mbeidh ioncam agat faoi bhun na dteorainneacha seo ba cheart teagmháil a dhéanamh le na Coimisinéirí Ioncaim agus cuirfear amach fógra athbhreithnithe ar chreidmheasanna cánacha chugat. Má tá d'ioncam beagainín níos airde ná na teorainneacha seo, d'fhéadfadh "faoiseamh imeallach" a bheith ar fáil duit. Má tá ní ghearrfar cáin ort faoin gnáthchóras cánach - ach íocfaidh tú cáin ag an ráta 40% ar an ioncam sa bhreis ar an teorainn díolúine.

Braitheann an fiú duit faoiseamh imeallach a bheith agat ar do theaghlach féin agus ar na creidmheasanna cánacha a bhfuil tú ina dteideal.

Tá tuilleadh eolais maidir le díolúine ó cháin agus faoiseamh cánach anseo.

Creidmheasanna Cánacha

Tá creidmheasanna cánacha ar fáil anois in áit liúntais saor ó cháin. Laghdófar do bhille iomlán cánach faoi na suimeanna seo.

Tá gach duine i dteideal creidmheas pearsanta cánach ag an ráta pósta, singil nó baintrí. Faigheann daoine a íocann cáin faoin gcóras ÍMAT creidmheas cánach ÍMAT freisin. Tá an creidmheas ÍMAT ar fáil freisin do phinsinéirí a fhaigheann pinsean árachais shóisialaigh ó bhall stáit eile den AE - ní íocann siad cáin ag an bhfoinse íocaíochta ach íocann siad cnapshuim go bliantúil. Tá creidmheasanna cánacha ann a bhaineann le daoine atá ós cionn 65.

Creidmheas Aoise

Is féidir é seo a fháil sa bhreis ar an gcreidmheas pearsanta agus ní mór é a éileamh nuair a shroiceann tú nó do chéile 65.

Seo a leanas Creidmheasanna Cánacha Aoise don bhliain 2022:

Má tá tusa nó do chéile 65 nó ós a chionn, ba cheart duit teagmháil a dhéanamh le na Coimisinéirí Ioncaim leis an gcreidmheas cánach breise seo a éileamh.

Creidmheas Cánach do Ghaol Cleithiúnach

Tá an creidmheas seo ar fáil don cháiníocóir a chothaíonn, ar a c(h)ostas féin aon duine a thagann faoi na rannóga seo a leanas:

• Gaol an cháiníocóra nó a c(h)éile, nach féidir é/í féin a chothú de bharr seanaoise nó éagumais,
• Máthair baintrí an cháiníocóra nó a c(h)éile má tá nó muna bhfuil éagumas uirthi
• Páiste (ag aon aois) an cháiníocóra nó a c(h)éile a chónaíonn leis an gcáiníocóir agus de bharr seanaoise nó éagumais a bhfuil an cáiníocóir ag brath air/uirthi

Leigh níos mó faoin Creidmheas Cánach do Ghaol Cleithiúnach anseo.

Duine fostaithe atá ag breathnú i ndiaidh céile faoi éagumas

Má fhostaíonn tú duine le breathnú i ndiaidh duine den teaghlach atá faoi éagumas d'fhéadfadh sé go mbeadh liúntas breise ar fáil duit €75,000. Tá tuilleadh eolais ar fáil ó na Coimisinéirí Ioncaim.

Cúnaint

Má íocann tú cáin ag an uas-ráta agus má theastaíonn uait tacaíocht a thabhairt do dhuine ar ioncam íseal, b'fhéidir gur fiú airgead a chur ar fháil dó/dí ar chúnant.

Ní mór don duine a fhaigheann an t-airgead a bheith ós cionn 65 nó a bheith faoi éagumas go buan. Má shásaíonn tú na rialacha is féidir leat faoiseamh cánach a éileamh ar suim nach mó ná 5% de d'ioncam inchánaithe, ach níl aon teorainn leis an suim má tá an faighteoir faoi éagumas buan.

Is fearr i bhfad cúnant a dhéanamh ar son duine nach bhfuil aon ioncam inchánaithe aige/aici. D'fhéadfadh cáin a bheith le n-íoc ar an airgead ag an bhfaighteoir. Tá sé tábhachtach smaoineamh go bhféadfadh airgead ar chúnant chuig duine atá ag fáil pinsin neamh-ranníocach nó liúntas lena mbaineann scrudú maoine cuir isteach ar na rialacha maoine a shásaigh siad sa chéad dul síos leis an liúntas sin a fháil. Leigh níos mó faoi gníomhas chúnaint a dhéanamh anseo.

Cáin Choinneála ar Ús Taisce

Baintear Cáin Choinneála ar Ús Taisce (DIRT) as an ús atá le n-íoc leat ar airgead i dtaisce i mbainc, cumainn fhoirgníochta, & rl. Tarlaíonn seo fiú muna bhfuil cáin le n-íoc agat go hiondúil. Má tá tú 65 nó ós a chionn nó má tá do chéile 65 nó ós a chionn nó más duine faoi éagumas buan thú, d'fhéadfadh sé go mbeadh tú in ann an Cháin Choinneála ar Ús Taisce a éileamh ar ais muna bhfuil ioncam inchánaithe agat.

Má tharlaíonn sé go bhfuil tú incháilithe le haisíocaíocht a fháil beidh tú in ann ó 2007 ar aghaidh é sin a insint do d'institiúid airgeadais agus beidh siad in ann do chuid úis a íoc gan DIRT a bhaint as.

Déan iarratas leis an gCigire Cánach ar son na gcreidmheasanna a bhfuil cur síos déanta orthu nó ar son na dteorainneacha díolúine a bhaineann leat.

Tá foirmeacha ar fáil ó na Coimisinéirí Ioncaim, sna bainc agus in institiúidí airgeadais eile ar mhaithe le cúnant a chur le chéile.

Uimhreacha ló-ghlaoch teileafóin do oifigí réigiúnach na gCoimisinéirí Ioncaim ar fáil anseo. Is féidir leat a thuilleadh leat a thuilleadh eolais a fháil faoi shonraí teagmhála do do réigiún anseo.