Cánach ar Thithe Folmha
- Cad is Cánach ar Thithe Folmha ann?
- Cad iad na maoine nach bhfuil faoi dhliteanas Cánach ar Thithe Folmha?
- Cad iad na díolúintí atá ann?
- Cé a chaithfidh Cánach ar Thithe Folmha a íoc?
- Cé mhéad atá i gCánach ar Thithe Folmha?
- Cathain is gá dom tuairisceán cánach a dhéanamh le haghaidh Cánach ar Thithe Folmha?
- Conas a dhéanaim tuairisceán cánach do Chánach ar Thithe Folmha?
- Conas a íocaim Cánach ar Thithe Folmha?
Cad is Cánach ar Thithe Folmha ann?
Tugadh isteach Cáin Tithe Folamh (VHT) in 2023. Is cáin bhliantúil í a bhíonn i bhfeidhm ar 1 Samhain gach bliain.
Baineann CTF le maoin:
- Is féidir cónaí i agus
- Fanadh istigh ar feadh níos lú ná 30 lá sa 12 mhí roimhe sin
Tugtar an tréimhse inmhuirir ar an tréimhse 12 mhí roimhe sin. Maidir le CTF 2024, is é an tréimhse inmhuirir ná 1 Samhain 2023 go 31 Deireadh Fómhair 2024.
Cad iad na maoine nach bhfuil faoi dhliteanas Cánach ar Thithe Folmha?
Ní bhaineann CTF le réadmhaoin a raibh cónaí orthu ar feadh 30 lá sa tréimhse inmhuirir.
Fiú mura bhfuil cónaí sa réadmhaoin ar feadh 30 lá, níl feidhm ag CTF (agus ní gá duit tuairisceán nó íocaíocht a dhéanamh) má tá an mhaoin:
- Úinéireacht athraithe le linn na tréimhse inmhuirir
- A raibh díolmhaithe ó Cháin Mhaoine Áitiúil
- Ar cíos é ar feadh 30 lá ar a laghad do thionónta cláraithe nach bhfuil gaol aige leis an úinéir nó le duine nasctha
Daoine Nasctha
Más úinéir tú, is duine nasctha:
- Do chéile nó do pháirtnéir sibhialta nó
- Do ghaol, nó do chéile nó do pháirtnéir sibhialta
- Céile nó páirtnéir sibhialta an ghaoil sin
Ciallaíonn gaol:
- Deartháir nó deirfiúr
- Sinsear (duine ar de shliocht thú)
- Sliochtach líneach (duine de shliocht uait)
Cad iad na díolúintí atá ann?
Tá díolúintí ó CTF is féidir leat a éileamh i gcúinsí áirithe. Ina measc seo tá maoin atá neamháitithe:
- Mar gheall ar bhreoiteacht nó bás an úinéara
- Cé go bhfógraítear é ar díol nó ar cíos
- Le hordú cúirte
- Mar gheall ar roinnt cineálacha oibre, deisiú nó athchóiriú
Chun díolúine a éileamh, ní mór duit tuairisceán cánach a dhéanamh le haghaidh CTF.
Cé a chaithfidh Cánach ar Thithe Folmha a íoc?
Má tá maoin faoi dhliteanas CTF, íocann an duine a íocann Cáin Mhaoine Áitiúil ar an réadmhaoin í. Is gnách gurb é seo an t-úinéir.
Má tá comhúinéirí ann, ba chóir dóibh úinéir amháin a ainmiú a bheidh freagrach as tuairisceáin agus íocaíochtaí CTF a dhéanamh.
Mura gceapann tú go bhfuil do mhaoin faoi dhliteanas, féadfaidh na Coimisinéirí Ioncaim iarraidh ort a dheimhniú nach bhfuil sé faoi dhliteanas agus féadfaidh siad iarraidh ort tuairisceán CTF a dhéanamh. Ba cheart duit taifid a choinneáil chun úsáid na maoine a thaispeaint.
Cé mhéad atá i gCánach ar Thithe Folmha?
Tá an ráta CTF2024 ar réadmhaoin 5 oiread an bhunráta de Cháin Mhaoine Áitiúil don réadmhaoin.
Braitheann an bunráta Cánach Maoine Áitiúil ar luach na maoine.
Bhí ráta 2023 3 oiread an bhunráta den Cháin Mhaoine Áitiúil. Bhí sé seo don tréimhse inmhuirir 1 Samhain 2022 go 31 Deireadh Fómhair 2023.
Cathain is gá dom tuairisceán cánach a dhéanamh le haghaidh Cánach ar Thithe Folmha?
Ma tá do mhaoin faoi dhliteanas CFT, ní mór duit tuairisceán CTF a dhéanamh faoin 7 Samhain.
Má bhíonn tuairisceán CFT déanach, beidh formhuirear 5% i gceist. Má tá an tuairisceán níos mó ná 2 mhí déanach, beidh formhuirear 10%.
Conas a dhéanaim tuairisceán cánach do Chánach ar Thithe Folmha?
Ní mór duit do thuarisceán CTF a dhéanamh ar líne trí úsáíd a bhaint as tairseach CTF na gComisinéirí Ioncaim. Is féídir leat an tairseach CTF a rochtain ach logáil isteach:
Feicfidh tú an rogha chun 'Cliceáil anseo chun tús a chur leis an bpróiseas 3-chéím chun do thuairisceán a chomhdú'. Is iad na céimeanna:
- Athbhreithnigh sonraí do mhaoine agus deimhnigh an raibh sé folamh, áitithe nó athrú úinéireachta
- Deimhnigh an bhfuil do mhaoin díolmhaithe nó nach bhfuil
- Déan íocaíocht
Conas a íocaim Cánach ar Thithe Folmha?
Nuair a dhéanann tú do thuairisceán VHT, féadfaidh tú an rogha a dhéanamh VHT a íoc trí:
- Cárta dochair singil nó íocaíocht le cárta creidmheasa faoin 1 Eanáir 2025
- Treoir dochair bhliantúil aonair an 21 Márta 2025
- Íocaíochtaí míosúla dochair dhírigh le linn 2025
Ní mór duit íoc, nó socrú dochair a bhunú le híoc, faoin 1 Eanáir.