Cuntais dhíomhaoine

Má tá cuntas agat le foras creidmheasa agus mura ndéanann tú aon idirbhearta air ar feadh 15 bliana, is cuntas díomhaoin é. Áirítear le hinstitiúidí creidmheasa bainc, cumainn foirgníochta, comhair chreidmheasa agus An Post.

Ní mór d’institiúidí creidmheasa teagmháil a dhéanamh leat mura bhfuil idirbheart déanta agat ar do chuntas le 15 bliana nó níos mó. Mura féidir leis an institiúid teagmháil a dhéanamh leat, aistreofar an t-airgead sa chuntas chuig Ciste na gCuntas Díomhaoin.

Is féidir polasaithe árachais saoil neamhéilithe a aistriú chuig an gCiste freisin.

Má aistrítear d’airgead chuig an gciste, ní chuirtear isteach ar do chearta agus is féidir leat an t-airgead a éileamh ar ais (lena n-áirítear ús) i gcónaí. Má fuair sealbhóir cuntais bás, ní dhéantar difear do chearta a n-oidhrí.

Íoctar suimeanna i gcuntais dhíomhaoine isteach i gCiste na gCuntas Díomhaoin.

Má fhaigheann duine bás gan uacht a dhéanamh agus nach féidir teacht ar a ghaolta, is é an Stát tairbhí deiridh a eastáit. Cuirtear na fáltais ó dhíol maoine agus aon sócmhainní eile i gCuntas Taisce Chiste na nEastát Díthiomnach, ar féidir é a íoc isteach i gCiste na gCuntas Díomhaoin freisin.

Baineann rialacha na gcuntas díomhaoin le:

• Cuntais taisce, scaireanna nó reatha i mbanc nó i gcumann foirgníochta
• Cuntas, deimhniú coigiltis, banna coigiltis nó scéim choigiltis tráthchoda le An Post

Ní bhaineann rialacha na gcuntas díomhaoin le cuntais a choinnítear i gcomhar creidmheasa.

Éiríonn do chuntas díomhaoin ar 30 Meán Fómhair nuair nach bhfuil aon idirbheartaíocht déanta agat le 15 bliana anuas.

Ní mór don institiúid airgeadais fógra a thabhairt duit i scríbhinn:

• Ach amháin má tá gach beart réasúnach déanta aige chun scríobh chugat ach nach raibh sé in ann nó
• Mura rud é gur iarr tú ar an institiúid gan teagmháil a dhéanamh leat nó
• Mura bhfuil cuntas agat a bhfuil níos lú ná €100 air

Tá go dtí 31 Márta na bliana dár gcionn chun do chuntas a athghníomhachtú trí theagmháil a dhéanamh leis an institiúid agus idirbheart a dhéanamh ar an gcuntas.

Tar éis an dáta sin, aistrítear na cistí chuig Ciste na gCuntas Díomhaoin. Fiú má aistríodh na cistí nó an mhaoin chuig Ciste na gCuntas Díomhaoin, tá éileamh fós agat féin nó ag do neasghaol ar do chistí.

Cad chuige a úsáidtear an Ciste?

Úsáidtear cistí nach dócha go n-aiséilítear iad chun cabhrú le daoine:

• Atá faoi mhíbhuntáiste eacnamaíoch nó sóisialta
• Atá faoi mhíbhuntáiste oideachasúil
• Faoi mhíchumas

Is féidir leat léamh conas a chaitear an t-airgead gach bliain i gCiste na gCuntas Díomhaoin: Pleananna Gníomhaíochta Bliantúla agus Tuarascálacha

Má cheapann tú go bhféadfadh cuntas díomhaoin a bheith agat, nó má cuireadh in iúl duit go bhfuil sin agat, ba cheart duit Foirm Éilimh an Chuntais Dhíomhaoine a chomhlánú agus í a sheoladh díreach chuig an institiúid chreidmheasa. Tá an Fhoirm Éilimh Chuntais Dhíomhaoine i leabhrán Chónaidhm Baincéireachta agus Íocaíochtaí Éireann, Ciste na gCuntas Díomhaoin (pdf). Seol an Fhoirm Éilimh ar Chuntas Díomhaoin chomhlánaithe go díreach chuig an institiúid chreidmheasa

Mura bhfuil an foras creidmheasa ann a thuilleadh, nó má tá ainm athraithe aige, cuireann Cónaidhm Baincéireachta agus Íocaíochtaí Éireann sonraí teagmhála ar fáil d’iarbhainc agus do chumainn foirgníochta.

Is é an dlí ar chuntais dhíomhaoine ná na hAchtanna um Chuntais Dhíomhaoine 2001-2012.

Chun faisnéis ginearálta a fháil ar scéimeanna na gcuntas díomhaoin, is féidir leat dul i dteagmháil leis an Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail nó Pobal.

Le haghaidh fiosrúcháin faoi chuntais bhainc díomhaoin nó le haghaidh fiosrúcháin faoi chistí a rianú, déan teagmháil le brainse nó le ceannoifig ábhartha na hinstitiúide creidmheasa. Mura bhfuil an foras creidmheasa ann a thuilleadh, déan teagmháil le Cónaidhm Baincéireachta agus Íocaíochtaí Éireann.