Fianaise imthoisceach

Fianaise í fianaise imthoisceach i leith fíricí ar féidir leis an gcúirt tátail a bhaint aisti. Mar shampla, má tharla ionsaí ar Shráid Uí Chonaill ag 6.15pm, is féidir leat fianaise a thabhairt go bhfaca tú an cúisí ag siúl síos Sráid Uí Chonaill ag 6pm. Sa chás sin, tá fianaise imthoisceach á tabhairt agat don chúirt. Is féidir leis an gcúirt tátail a bhaint ón gcaoi go raibh an cúisí ar Shráid Uí Chonaill ag 6pm, ach nár thug tú fianaise faoi cibé acu ar ionsaigh nó nár ionsaigh an cúisí duine.

I measc na samplaí coiteanna d’fhianaise imthoisceach, tá:

• Fianaise a chruthaíonn bunchúis
• Fianaise go raibh deis ann an cion a dhéanamh
• Fianaise i leith staid intinne an chúisí nuair a rinneadh an cion
• Fianaise go raibh cúisí ag ullmhú chun an choir a dhéanamh
• Fianaise go raibh earraí ag an gcúisí a d’fhéadfaí a úsáid chun an cion a dhéanamh
• Fianaise i leith aitheantais, mar shampla, DNA, méarloirg nó taifid ghuthán póca an chúisí
• Fianaise go ndearna an cúisí a mhacasamhail de choireanna thart ar an am céanna a rinneadh an cion líomhnaithe
• Fianaise gur thug an cúisí cuntas éagsúil ar imeachtaí

Áirítear le samplaí d’fhianaise imthoisceach i gcásanna goidte:

• Fianaise go raibh méarloirg an chúisí ag láthair na coire
• Thángthas ar shuim mhór airgid faoi sheilbh an chúisí agus ní raibh sé/sí in ann an fáth go raibh sé acu a mhíniú

Seo a leanas samplaí d’fhianaise imthoisceach i gcásanna dúnmharaithe:

• Níor thaitin an t-íospartach leis an gcúisí ach chomh beag
• Bhí iompar an chúisí aisteach agus amhrasach tar éis an chiona
• D’inis an cúisí bréag maidir lena (h)ailibí
• Bhí an cúisí sa cheantar ag an am a tharla an cion
• Is ionann fuil nó DNA an chúisí agus an fhuil nó an DNA ar thángthas air ar chorp an íospartaigh

Is féidir glacadh le fianaise imthoisceach i gcúirt, go ginearálta. Ach bíonn na cúirteanna cúramach nuair nach bhfuil d’fhianaise i gcás ach fianaise imthoisceach, áfach.

Ní mór scrúdú géar a dhéanamh ar fhianaise imthoisceach agus ní mór breathnú air sa mhullach ar fhianaise eile. Bheadh drogall ar chúirt cosantóir a chiontú bunaithe ar phíosa amháin d’fhianaise imthoisceach, mar shampla, má thángthas ar mhéarloirg an chosantóra ag láthair na coire, ach nach raibh aon fhianaise eile ann.

Ach má bhíonn roinnt píosaí éagsúla d’fhianaise imthoisceach ann, áfach, bronntar tábhacht níos mó orthu nuair a chuirtear san áireamh le chéile iad. Mar shampla, más goid a bhí ann, má chonacthas an cosantóir sa cheantar ag an am, má thángthas ar a méarloirg ag láthair na coire agus má bhí suim mhór airgid aige/aici ina dhiaidh sin nach raibh sé/sí in ann a mhíniú, ba dhóchúla ann go mbeadh an chúirt sásta an duine sin a chiontú.

Ba cheart duit comhairle dlí a fháil chun teacht ar fhaisnéis níos mionsonraithe air seo.