Nochtadh i gcásanna coiriúla

Is féidir leat léamh faoi phróiseas na trialach coiriúla ar ár suíomh gréasáin.

I dtriail choiriúil ní mór don ionchúiseamh (an taobh atá ag déanamh an chúisimh) gach fianaise ábhartha atá aige a nochtadh sula gcuirtear tús leis an triail. Ní mór don ionchúiseamh an dá mhír seo a leanas a roinnt:

• An fhianaise a bhfuil sé beartaithe ag an ionchúiseamh í a úsáid ag do thriail, agus
• An fhianaise atá acu ach níl sé i gceist acu í a úsáid dá bhféadfadh an fhianaise sin cabhrú le do chosaint.

Mar sin féin, tá an dualgas chun nochta difriúil in:

• Ionchúisimh achoimre a thriailtear sa Chúirt Dúiche os comhair breithimh, gan ghiúiré, agus
• Ionchúisimh ar díotáil, a thriailtear os comhair breithimh agus giúiré sa Chúirt Chuarda nó sa Phríomh-Chúirt Choiriúil.
  

In ionchúiseamh achomair, de ghnáth ní gá don ionchúiseamh an fhianaise ar fad a thabhairt duit, lena n-áirítear aon ráitis finnéithe, roimh ré, fiú má iarrann tú orthu iad a fháil. Mar sin féin, tá tú i dteideal na fianaise a theastaíonn uait go soiléir chun triail chóir a fháil.

Má dhéanann tú iarratas chuig an gcúirt chun fianaise áirithe a nochtadh, cinnfidh an chúirt an bhfuil sé chun leasa an cheartais iad a thabhairt duit.

Agus cinneadh á dhéanamh maidir le fianaise a scaoileadh, ní mór don ionchúiseamh prionsabail chomhchosúla a mheas.

Má iarrann tú ar mhíreanna áirithe fianaise a fháil, ní mór duit féin nó do dhlíodóir a mhíniú cén fáth a dteastaíonn uait iad a nochtadh roimh ré.

I gcás trialach ar díotáil, roimh do thriail caithfidh an t-ionchúiseamh ábhair áirithe a thabhairt duit a leagann amach an fhianaise atá beartaithe acu a úsáid sa triail i do choinne. Tugtar an Leabhar Fianaise ar na doiciméid seo de ghnáth.

Cathain ar cheart duit Leabhar na Fianaise a fháil?

Nuair a aontaíonn an Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí (SIP) tú a chur ar aghaidh le haghaidh trialach, de ghnáth ní mór don Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí an Leabhar Fianaise a thabhairt duit (nó do d’aturnae) laistigh de 42 lá tar éis duit láithriú den chéad uair sa Chúirt Dúiche.

Síneadh thréimhse ama leabhar na fianaise

Is féidir leis an SIP iarratas a dhéanamh chuig an gCúirt Dúiche chun an tréimhse 42 lá a shíneadh agus de ghnáth glacfaidh an Chúirt Dúiche leis an síneadh sin más rud é:

• Go bhfuil cúis mhaith le déanamh amhlaidh agus
• Go mbeadh sé ar mhaithe leis an gceartas é sin a dhéanamh

Ní shocraíonn an dlí aon teorainn le fad an tsínidh. Caithfidh cúis mhaith a bheith ann, áfach, leis an síneadh ama a thabhairt, mar shampla, má tá imscrúdú an Gharda casta agus go bhfuil go leor finnéithe páirteach sa chás.

Má dhiúltaíonn an Chúirt Dúiche síneadh ama a chur leis an Leabhar Fianaise a sholáthar, ní mór don chúirt na himeachtaí i do choinne i leith an chiona a scriosadh. Ní fhágann sé sin i gcónaí go bhfuil do chás thart nó críochnaithe. Féadfaidh an SIP tú a thabhairt os comhair na cúirte arís ar na cúisimh chéanna.

Fógra faoi do ailibí a thabhairt

Fianaise is ea ailibí go raibh tú áit éigin eile tráth a tharla an cion coiriúil.

Má tá sé ar intinn agat brath ar fhianaise aon alibi ag do thriail, ní mór duit fógra faoin ailibí a thabhairt don ionchúiseamh laistigh de 14 lá ón Leabhar Fianaise a sheirbheáil ort.

Tá na doiciméid seo sa Leabhar Fianaise agus ní mór iad a sheirbheáil ort nó ar do dhlíodóir:

• Ráiteas ar na cúisimh i do choinne
• Cóip d’aon fhaisnéis faoi mhionn (i scríbhinn) is bunaithe orthu ar cuireadh tús leis na himeachtaí, is é sin le rá an gearán scríofa a rinne Garda
• Liosta de na finnéithe a bhfuil sé beartaithe ag an Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí a ghairm orthu ag an triail
• Ráiteas ar an bhfianaise a bhfuiltear ag súil leis na finnéithe uile a thabhairt ag an triail
• Cóip den fhianaise dhoiciméadach a comhlíonadh sa ghnáthchúrsa gnó ar mian leis an DPP a úsáid
• Liosta d’aon fhoilseáin (míreanna fianaise fisiciúla) a bheidh á n-úsáid ag an triail.

Nuair a ullmhaítear Leabhar na Fianaise, seirbheáiltear ort é. Féadfaidh an DPP doiciméid bhreise a sheirbheáil ort níos déanaí.

Am ar bith ina dhiaidh sin, ní mór don DPP doiciméid áirithe a sheirbheáil ort, más ann dóibh. Áirítear ar na doiciméid bhreise seo:

• Liosta d’aon fhinnéithe breise a bheartaíonn an DPP a ghairm ag an triail
• Ráiteas maidir leis an bhfianaise a bhfuiltear ag súil le gach finné a bhfuil a ainm ar liosta na bhfinnéithe breise a thabhairt
• Ráiteas ar aon fhianaise bhreise a bhfuiltear ag súil le go dtabharfaidh aon fhinné a bhfuil a ainm ar an liosta finnéithe a bhí ann níos luaithe
• Cóip d’aon fhianaise dhoiciméadach bhreise a bailíodh sa ghnáthchúrsa gnó ar mian leis an DPP a úsáid
• Liosta d’aon fhoilseáin eile

Tá sé de cheart agat iniúchadh a dhéanamh ar gach foilseán atá luaite ar liosta na bhfoilseán.

Cé a chruthaíonn Leabhar na Fianaise?

Cé go ndéantar an Leabhar Fianaise a bhailiú agus a sheirbheáil thar ceann an Stiúrthóra Ionchúiseamh Poiblí, is é an Garda imscrúdaithe de ghnáth a chuireann an Leabhar Fianaise le chéile. Tosaíonn obair ar an Leabhar Fianaise díreach tar éis do chéad láithris os comhair na Cúirte Dúiche.

Is féidir go dtógfadh sé tamall fada ar na Gardaí leabhar fianaise a chur le chéile go háirithe má tá an cás casta agus má tá go leor finnéithe ann.

Ráitis finnéithe agus fianaise

De ghnáth, is iad ráitis finnéithe an chuid is mó de na cineálacha doiciméad sa Leabhar Fianaise. Ráitis ó Ghardaí, ó fhinnéithe na coireachta agus ó fhinnéithe saineolacha (cosúil le saineolaithe fóiréinseacha agus saineolaithe leighis). Bailíonn an Garda imscrúdaithe é sin go léir lena liostú sa Leabhar Fianaise.

An nochtar an t-ábhar go léir a bhailítear?

D’fhéadfadh fianaise eile a bheith ag an ionchúiseamh nach bhfuil sé ar intinn aige a úsáid ag do thriail. Ba cheart an fhianaise sin a nochtadh duit, gan iarratas, má bhaineann an fhianaise le do chosaint.

Féadfaidh tú tuilleadh faisnéise a fháil faoi nochtadh sna Treoirlínte d’Ionchúisitheoirí (pdf) ar shuíomh gréasáin an Stiúrthóra Ionchúiseamh Poiblí.

Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoi na cineálacha éagsúla fianaise is féidir a úsáid i dtrialacha. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi fhinnéithe.