Tinte Ealaíne: an dlí

Áirítear le tinte ealaíne, earraí a dhónn agus a phléascann chun torann nó éifeacht amhairc a chruthú ar mhaithe le siamsaíocht. Tinte ealaíne iad spréachairí, pléascóga, scairdeáin agus roicéid.

Maidir leis an gcuid is mó de na tinte ealaíne, níl sé ceadaithe ach d’oibreoirí gairmiúla a bhfuil ceadúnas acu, iad a cheannach agus a úsáid. Ní féidir ach na tinte ealaíne is lú baolaí a dhíol leis an bpobal i gcoitinne.

Tá tinte ealaíne dáinséarach. Ní mór ceadúnas a bheith agat chun iad a iomportáil go hÉireann agus tá dlíthe ann a rialaíonn an chaoi ar chóir iad a stóráil agus a dhíol.

Leagtar amach 4 chatagóir de thinte ealaíne. Is í Catagóirí F1 an chatagóir is lú baolaí agus is í Catagóir F4 an chatagóir is baolaí.

Tinte Ealaíne Catagóir F1

Is féidir leis an bpobal i gcoitinne tinte ealaíne chatagóir F1 a cheannach agus a úsáid. Cruthaíonn siad leibhéal an-íseal de ghuais.

Tinte ealaíne F1:

• Tá an baol is lú ag baint leo
• Ní dhéanann siad ach beagán torainn
• Tá siad le húsáid i spás teoranta (taobh istigh san áireamh)

I measc samplaí, tá pléiscíne cóisire, pléiscíní a chaitear ar an talamh , pléascóga Nollag agus roinnt spréachairí. Ní mór d’iomportálaithe de na tinte ealaíne seo ceadúnas a bheith acu (seachas do phléascóga Nollag).

D’fhéadfadh tinte ealaíne sa Chatagóir F1 a bheith dáinséarach agus ba chóir iad a úsáid faoi mhaoirseacht. Ní ceadmhach tinte ealaíne F1 a dhíol le haon duine faoi bhun 12.

Níl pléascóga i gCatagóir F1 agus tá sé in aghaidh an dlí don phobal i gcoitinne iad a iompórtáil, a shealbhú nó a úsáid.

Tinte Ealaíne níos baolaí

Tá tinte ealaíne i gcatagóirí eile níos baolaí agus ní féidir ach le hoibreoirí gairmiúla iad a úsáid i dtaispeántais eagraithe, seachas an pobal i gcoitinne.

Áirítear leis seo roicéid, coinntel Rómhánacha agus rothaí aeir. Más mian leat taispeántas den saghas seo de thinte ealaíne a eagrú, caithfidh tú oibreoir gairmiúil tinte ealaíne a úsáid.

Is féidir leis an bpobal i gcoitinne tinte ealaíne Chatagóir F1 a cheannach agus a úsáid. Seachas pléascóga Nollag, tá gá le ceadúnas chun tinte ealaíne sa chatagóir F1 a iomportáil.

Tá sé neamhdhleathach aon tine ealaíne eile a iompórtáil, a shealbú, a dhíol nó a úsáid gan cheadúnas.

Is cion é:

• Tine ealaíne neamhcheadúnaithe a lasadh
• Tine ealaíne lasta a chaitheamh le duine nó le maoin, seachas tinte ealaíne ísealghuaise (F1)
• Tine ealíne neamhcheadúnaithe a bheith agat
• Tine ealaíne neamhcheadúnaithe a bheith agat agus é ar intinn agat é a dhíol nó é a thabhairt do dhuine eile

Sonraítear na cionta a luaitear thuas in Alt 80 den Acht um Pléascáin 1875, arna leasú ag Alt 68 den Acht um Cheartas Coiriúil 2006.

Is cionta iad seo ar féidir thú a ghabháil ina leith. Is féidir leis na Gardaí thú a ghabháil gan bharántas má bhíonn amhras orthu go bhfuil cion déanta agat faoin Acht seo.

Má fhaightear ciontach thú in aon cheann de na cionta thuas:

• Beidh tú faoi dhliteanas, ar chiontú achomair (sa Chúirt Dúiche), fíneáil aicme C a íoc nó téarma príosúnacdhta a mhéid le 6 mhí a chaitheamh, nó an dá rud.
• Beidh tú faoi dhliteanas, ar ciontú ar díotáil (sa Chúirt Chuarda), fíneáil uasta €10,000 nó a íoc nó téarma príosúnachta a mhéid le 5 bliana a chaitheamh, nó an dá rud.

Síochána Tá cumhachtaí fairsinge ag na Gardaí chun na cionta seo a imscrúdú. Má bhíonn amhras réasúnta ar na Gardaí go bhfuil tinte ealaíne agat atá le díol nó le soláthar gan cheadúnas is féidir leo an méid seo a leanas a dhéanamh:

• D'ainm agus seoladh a iarraidh
• Iarraidh ort cuairt a thabhairt ar stáisiún na nGardaí chun d'ainm agus do sheoladh a dheimhniú (mura bhfuil siad sásta go bhfuil do shonraí i gceart)
• Thú a chuardach gan bharántas agus thú a choinneáil don fhad sin a ghlacann sé chun tabhairt faoin gcuardach
• Aon fheithicil, árthach nó aerárthach a iontráil agus a chuardach gan bharántas, má bhíonn amhras orthu go bhféadfaí tine ealaíne a aimsiú ann
• Aon rud a urghabháil agus a choinneáil a aimsítear i gcaitheamh an chuardaigh, a bhaineann le tinte ealaíne

Má bhíonn amhras ar na Gardaí go bhfuil cion déanta agat ina ndearnadh tinte ealaíne a dhíol nó a sholáthar gan cheadúnas, is féidir leo thú a ghabháil gan bharántas.

Má tá barántas cuardaigh ag na Gardaí

Leis an mbarántas, tá cead ag na Gardaí dul isteach in áitreabh, le lámh láidir más gá, agus ceadaítear dóibh freisin aon fhianaise a ghabháil maidir le cion tine ealaíne. Is féidir leis na Gardaí ainm agus seoladh gach duine atá san áitreabh a iarradh le linn an chuardaigh.

Is féidir aon rud a chuireann bac ar na Gardaí i rith an chuardaigh a ghabháil. Beidh tú faoi dhliteanas, má fhaightear ciontach i gcúirt thú, ar ciontú achomair fíneáil aicme C a íoc nó téarma príosúnachta a mhéid le 6 mhí a chaitheamh, nó an dá rud.

Cad is féidir liom a dhéanamh má tá tinte ealaíne á bpléascadh i mo cheantar?

Má tá imní ort faoi phleascadh tinte ealaíne i do cheantar, is féidir leat é a thuairisciú do na Gardaí.

Cuir gloach ar do stáisiún Garda áitiúil, nó cuir glaoch ar an líne rúnda de chuid na Gardaí ar 1800 666 111.

Ní mór don mhéid seo a leanas a bheith scríofa ar gach tine ealaíne F1 a dhíoltar nó ar an bpacáistiú:

• Treoracha úsáide
• Achar íosta sábháilteachta (más cuI)
• “Don úsáid taobh amuigh amháin” (más cuí)
• Aois íosta an duine lenar féidir é a dhíol
• Ainm, saghas an earra agus catagóir na tine ealaíne
• Ainm an déantúsóra nó an iompórtálaí
• An marc CE
• Ábhar pléascach

Is féidir leat tuilleadh eolais agus treoircháipéisí faoi thinte ealaíne in Éirinn a fháil ar shuíomh gréasáin na Roinne Dlí agus Cirt.

Is féidir leat treoir ghinearálta maidir le tinte ealaíne (pdf)a d'fhoilsigh Oifig Chigire Tinte Ealaíne an Rialtais a léamh.