An Chúirt Choiriúil Speisialta

Ní hionann an Chúirt Choiriúil Speisialta agus na cúirteanna coiriúla eile a dhéileálann le coireanna tromchúiseacha mar go suíonn sí le 3 bhreitheamh agus gan aon ghiúiré. Déileálann breitheamh agus giúiré le coireanna tromchúiseacha eile.

Ní dhéileálann sé ach le cásanna coiriúla áirithe. Éisteann sé le cásanna faoi choireanna paraimíleata, treascracha agus eagraithe, ach baineann cuid mhór dá ualach oibre le cásanna coireachta eagraithe anois.

Ó 2016, tá 2 chúirt ag déileáil le hábhair a atreoraítear chuig an gCúirt Choiriúil Speisialta.

Bunaíodh na Cúirteanna Coiriúla Speisialta faoin Acht um Chionta in aghaidh an Stáit 1939.

Cuireann an Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí cásanna chuig an gCúirt Choiriúil Speisialta nuair a dheimhníonn sí nach bhfuil na gnáthchúirteanna in ann riarachán éifeachtach an cheartais a chinntiú agus nach bhfuil siad in ann síocháin agus ord poiblí a choinneáil.

Ceaptar painéal breithiúna ar seirbhís ón Ard-Chúirt, ón gCúirt Chuarda, agus ón gCúirt Dúiche chuig na Cúirteanna Coiriúla Speisialta.

Is féidir leat achomharc a dhéanamh i gcoinne ciontú nó pianbhreith ó Chúirt Choiriúil Speisialta chuig an gCúirt Achomhairc.

Is féidir leis an gCúirt Choiriúil Speisialta déileáil le:

• Cionta sceidealta agus
• Neamhsceidealta

Go ginearálta baineann cionta sceidealaithe le coireacht threáiteach agus aistrítear iad go huathoibríoch chuig an gCúirt Choiriúil Speisialta. Mar sin féin, is féidir leis an Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí (SIP) a ordú go ndéanfaí cion sceidealaithe a thriail os comhair na ngnáthchúirteanna coiriúla.

Is éard is cionta neamhsceidealta ann cásanna a tharchuireann an SIP chuig an gCúirt Choiriúil Speisialta, toisc go mbraitheann siad nach féidir leis na gnáthchúirteanna déileáil leo go leordhóthanach.

Is iad seo a leanas na cionta sceidealta agus neamhsceidealta ar féidir leis an gCúirt Choiriúil Speisialta déileáil leo:

Cionta sceidealta

• Cionta faoi Chuid 7 den Acht um Cheartas Coiriúil 2006 (gan comhcheilg a áireamh)
• Cionta faoin Acht um Substaintí Phléascach 1883
• Cionta faoi Achtanna na nArm Tine 1925 go 2006
• Cionta faoi na hAchtanna um Chionta in aghaidh an Stáit 1939 go 1998
• Cionta áirithe faoin Acht um Damáiste Mailíseach 1861
• Iarracht a dhéanamh, comhcheilg, gríosú chun cion sceidealaithe a dhéanamh, nó cuidiú le cion sceidealaithe a dhéanamh

Neamhsceidealta

Is féidir aon chás nach bhfuil ar liosta na gcionta sceidealta thuas a éisteacht sa Chúirt Choiriúil Speisialta, má chreideann an SIP nach mbeadh na gnáthchúirteanna in ann riaradh an cheartais a chinntiú agus an tsíocháin phoiblí a choinneáil

Is féidir leat achomharc a dhéanamh i gcoinne ciontú nó pianbhreith ó Chúirt Choiriúil Speisialta chuig an gCúirt Achomhairc.