Na costais a bhaineann le teach a cheannach

Réamhrá

Tá costais eile a bhaineann le ceannacht tí seachas an morgáiste. Is féidir leo seo a bheith trom go leor, mar sin tá sé tábhachtach iad a bheith curtha san áireamh roimh dhul ar aghaidh le ceannacht tí.

Éarlais

De réir Rialacháin de chuid an Bhainc Cheannais, tá teorannacha ar an méid gur féidir a fháil mar iasacht mhorgáiste. Is gá iarmhéid an phraghais a íoc mar éarlais. De ghnáth, bíonn ar cheannaitheoirí ar a laghad 10% den phraghas, nó fiú níos mó, a íoc mar éarlais. Féach Morgáiste a fháil.

Más ó údarás áitiúil an morgáiste, de ghnáth ní mór éarlais 10% den phraghas ceannaigh a bheith agat.

Más ceannaitheoir céaduaire thú a cheannaíonn teach nuathógtha nó a thógann do theach féin, b'fhéidir go gcáileoidh tú don dreasacht Cabhair le Ceannach (CLC) is féidir a úsáid chun cabhrú leat leis an éarlais.

Táillí

Táillí iasachtóra

D'fhéadfadh na nithe seo a leanas a bheith san áireamh anseo: táille iarratais; suirbhé an iasachtóra; cuardaithe; costais iasachta morgáiste agus banna slánaithe chun a chinntiú nach mbeidh caillteanas dhá dhéanamh ag an iasachtóir má bhíonn air athsheilbh a thógáil ar a áitreabh.

Táillí dlí

Níl aon ráta seasta muirear ann le haghaidh táillí dlí. Seachas sin, is féidir le haturnaetha rátaí iomaíocha a thairiscint le haghaidh obair thíolactha - an obair dlí a bhaineann le teach a cheannach. Féadfaidh siad táille sheasta a ghearradh ort nó céatadán den phraghas ceannaigh. Is féidir roinnt meastachán a fháil sula ndéanann tú cinneadh faoi ghnólacht dlí.

Féadfaidh costais eile a bheith ann a bhaineann leis an bpróiseas dlí lena n-áirítear táillí na clárlainne talún agus táillí cuardaigh dlí. Bíonn CBL iníoctha ar na táillí dlí freisin.

Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoi chostais dlí agus an fhaisnéis a chaithfidh d'aturnae a thabhairt duit faoi na muirir seo i dTreoir an Údaráis Rialála Seirbhísí Dlí maidir le Muirir Dlí.

Táille shuirbhé an cheannaitheora

Más mian leat, is féidir leat do shuirbhé neamhspleách féin ar an maoin a fháil chun aon lochtanna a aithint. . Tá an suirbhé seo ar leithligh ón suirbhé a rinne an ghníomhaireacht iasachtaí. Gearrfar táille ar shuirbhé neamhspleách agus d'fhéadfadh athrú mór a bheith ar an gcostas.

Más mian leat suirbhé neamhspleách a shocrú, is féidir leat suirbhéir a aimsiú ar shuíomh gréasáin Chumann Suirbhéirí Cairte na hÉireann (SCSI). Is é an SCSI an comhlacht gairmiúil do shuirbhéirí cairte.

Árachas

Árachas chosaint mhorgáiste

árachas chosaint mhorgáiste deartha le fuílleach do mhorgáiste a íoc má fhaigheann tú bás sula n-aisíoctar an iasacht go hiomlán. Go ginearálta, ní mór d’iasachtóirí a chinntiú go bhfuil cosaint mhorgáiste leordhóthanach agat nuair a fhaigheann tú iasacht le teach a cheannach, ach ní gá gurb iad sin a shocróidh an t-árachas duit. Ní mar a chéile préimheanna chuile chomhlacht ach tagann laghdú orthu i gcónaí thar théarma na hiasachta de réir mar a laghdaítear méid na hiasachta.

Reáchtálann údaráis áitiúla a gcomhscéim Árachais um Chosaint Morgáiste (MPI) féin agus ní mór do dhaoine a fhaigheann iasachtaí faoi Iasacht Tithíochta na nÚdarás Áitiúil árachas a thógáil amach tríd an scéim seo. Chun tuilleadh eolais a fháil air seo, féach na Ceisteanna Coitianta ar láithreán gréasáin Iasachta Tithíochta an Údaráis Áitiúil.

Árachas bhaile

Níl aon dualgas ort de réir an dlí árachas a thabhairt do do theach ach má tá morgáiste agat, áiteoidh mórchuid na n-iasachtóirí go bhfuil árachas cuí ag do theach. Go ginearálta, ba cheart go gclúdódh d'árachas tí ábhar chomh maith le struchtúr do thí. Níl aon oibleagáid ort árachas tí a cheannach ó d'iasachtóir morgáiste agus tá cead agat siopadóireacht a dhéanamh timpeall. Tá faisnéis mhionsonraithe ag an gCoimisiún um Iomaíocht agus Cosaint Tomhaltóirí (CCPC) maidir le hárachas tí.

Stampdhleacht

Is cáin í dleacht stampa. Íoctar dleacht stampa nuair a aistríonn tú maoin. Ní mór duit é a íoc nuair a cheannaíonn tú teach. Tá sé bunaithe ar phraghas díola deiridh na maoine.

Cáin Mhaoine Áitiúil

Agus teach á cheannach agat, féadfaidh sé go mbeidh ort cuid den Cháin Maoine Áitiúil (CMÁ) nó an Cháin Mhaoine Áitiúil (CMÁ) go léir a íoc ag brath ar an uair a cheannaíonn tú. Gearrtar CMÁ ar gach maoin chónaithe in Éirinn agus tá sé dlite ar an 1 Samhain gach bliain. Athraíonn an muirear CMÁ do do theach ag brath ar luach do mhaoine. Ba chóir do d'aturnae an t-eolas CMÁ do do theach nua a sheiceáil sula gcomhlánaíonn tú an díolachán, lena n-áirítear seiceáil an bhfuil aon íocaíochtaí nó muirir amuigh dlite ar an maoin.

Dáta an Leasaithe Deireanaigh: 31 Márta 2022