Tithíocht do Dhaoine Scothaosta

Tá roinnt tacaíochtaí tithíochta agus deontais ann a bhaineann go háirithe le doine scothaosta. Mar shampla, tá roinnt tithíochta sóisialta inrochtana agus roinnt deontas ar fáil chun do theach a oiriúnú, má tá fadhbanna soghluaisteachta agat agus tú ag dul in aois. Soláthraíonn an leathanach seo roinnt faisnéise faoi na tacaíochtaí seo agus déantar cur síos ar conas is féidir leat rochtain a fháil orthu.

Tithíocht údaráis áitiúil

Soláthraíonn údaráis áitiúla tithíocht shóisialta do dhaoine scothaosta ar an mbealach céanna agus a dhéanann siad do gach duine eile. Mar sin féin, cuireann siad aois san áireamh go ginearálta agus iad ag tabhairt toasaíochta d'iarratais ar thithíocht.

Solathraíonn roinnt údarás áitiúil tithíocht ar leith do dhaoine scothaosta freisin. Bíonn an tithíocht seo inrochtana go hiondúil agus d'fhéadfadh go gcuirfí tacaíochtaí breise ar fáil ionas gur féidir le daoine leanúint ar aghaidh ag maireachtáil go neamhspleách. Is minic a thugtar cóiríocht faoi thacaíocht ar an gcineál seo cóiríochta. Tá liosta feithimh ar leith ag gach údarás áitiúil don chineál seo cóiríochta.

Leithdháileann an t-údarás áitiúil tithíocht de réir a scéime leithdháilte tithíochta féin. Déan teagmháil le d'údarás áitiúil chun eolas a fháil faoine scéim leithdháilte tithíochta agus aon chóiríocht ar leith do dhaoine scothaosta i do cheantar.

Tithíocht arna soláthar ag comhlachtaí tithíochta ceadaithe

Is eagraíochtaí deonacha, neamhspleácha, neamhbhrabhúis iad Comhlachtaí Ceadaithetithíochta (CCTanna) a sholáthraíonn tithíochta ar bhealach cosúil le húdaráis áitiúla. Soláthraíonn siad tithíocht inacmhainne ar cíos do dhaoine nach bhfuil sé d'acmhainn acu a dteach féin a fháil ar cíos nó a cheannach. Cuireann roinnt CCTanna tithíochta ar fáil go sonrach do ghrúpaí ar leith daoine, ar nós daoinescothaosta. Tá an tithíocht faoi thacaíocht nó dhídean cosúil leis an gcineál a sholáthraíonn údaráis áitiúla.

Conas a dhéanaim iarratas ar thithíocht shóisialta nó CCT?

Ní mór duit critéir áirithe a chomhlíonadh chun cáiliú do thithíocht shóisialta. Líón isteach an fhoirm iarratais ar thacaíocht tithíochta sóisialta, atá ar fáil ar shuíomh Gréasáin d'údarás áitiúil. Úsáideann tú an fhoirm iarratais chéanna agus tú ag déanamh iarratais ar thithíocht údaráis áitiúil nó CCT. Chun rochtain a fháil ar chóiríocht CCT, cuireann tú tic sa bhosca atá marcáilte ar an bhfoirm comhlachais tithíochta.

Má éiríonn do theach mí-oiriúnachh, bhféidir toisc go bhfuil tú tinn nó nach bhfuil chomh soghluaiste, b'fhéidir go dtosóidh tú ag smaoineamh ar roghanna agus tacaíochta éagsúla. Féadfaidh tú smaoineamh ar:

• Do theach a oiriúnú ionas go mbeidh sé níos inrochtana
• Tacaíochtaí a fháil ionas gur féidir leat fanacht i do theach
• Ag bogadh go teach níos oiriúnaí
• Ag bogadh go teach altranais

Do theach a oiriúnú ionas go mbeidh sé níos inrochtana

De réir mar a théann tú in aois b'fhéidir go mbeidh ort do theach a oiriúnú ionas gur féidir leat leanúint ar aghaidh ina chónaí ann go neamhspleách. Is iomaí athrú a d'fhéadfadh do theach a dhéanamh níos oiriúnaí, má tá do shoghluaisteacht éirithe teoranta. Mar shampla, is féidir leat do sheomra folctha nó do sheomra leapa a bhogadh thíos staighre nó ráillí greim a shuiteáil, ardaitheoir staighre nó cithfholcadh rochtana comhréidh. Más mian leat do theach a oiriúnú ba chóir duit dul i dteagmháil le teirpeoir saothair a dhéanfaidh measúnú ar do riachtanais agus a chuirfidh comhairle ort maidir le trealamh agus oiriúnuithe. B'fhéidir go mbeidh tú in ann deontais a fháil i dtreo chostas na n-oiriúnuithe seo, féach 'Cén deontais is féidir liom a fháil chun mo theach a oiriúnú' thíos.

Tacaíochtaí a fháil ionas gur féidir leat fanacht i do theach

Má tá deacracht agat conaí sa bhaile mar nach féidir leat tascanna laethúla a dhéanamh, seans go mbeidh tú in ann cúnamh a fháil leis seo. D'fhéadfá cáiliú le haghaidh Seirbhís Tacaíochta Baile FFS, a choláthraíonn cúramóirí a thiocfaidh chuig do theach agus cúnamh le tascanna laethúla, mar dul isteach agus amach as an leaba, folcadh agus gléasadh. Tá an tseirbhís seo saor in aisce agus tá sé ar fáil do dhaoine atá 65 bliana d'aois nó níos sine a bhféadfadh tacaíocht a bheith ag teastáil uathu chun leanúint ar aghaidh ag conaí sa bhaile nó chun filleadh abhaile tar éis fanacht san ospidéal. Mura gcáilíonn tú don scéim b'fhéidir go mbeifeá in ann cúramóir a fháil go príobháideach.

Ag bogadh go teach níos oiriúnaí

Má tá do theach éirithe mí-oiriúnach nó má tá sé ró-mhór anois b'fhéidir gur mhaith leat bogadh go teach níos lú agus níos inrochtana. Más úinéir tí tú b'fhéidir go gcinnfidh tú do theach a dhíol go príobháideach agus teach níos inrochtana a cheannach, mar champla, bungaló nó árasán ar urlár na talún.

Más tionónta údaráis áitiúil tú ba chóir duit dul i dteagmháil leis an údaráis áitiúil chun a chur in iúl dóibh nach bhfuil do theach feiliúnach a thuilleadh agus féachaint cad iad na roghanna eile atá ar fáil.

Tá tuilleadh faisnéise sa Treoir Aois-Chairdiúil ar an méid Ceart maidir le Méid Ceart faoi bhogadh go cóiríochta níos oiriúnaí.

Ag bogadh isteach i dteach duine eile

Má éiríonn do theach mí-oiriunach b'fhéidir go mbreithneoidh tú bogadh isteach le duine den teaghlach nó le cara.

Soláthraíonn FSS Scéim Bordála Amach freisin. Socraíonn an scéim seo lóistín do dhaoine atá cleithiúnach i dtithe príobháideacha. Má ghlacann tú páirt sa scéim seo, tá an sealbhóír tí freagrach as cúram oiriúnach a thabhairt duit chomh maith le bia cothaitheach agus éagsúil.

Tá FSS freagrach as socruithe a chéanamh maidir le bordáil amach agus clúdóidh sé an costas iomlán nó cuid de. Níl an scéim lóistín amach ar fáil i ngach ceantar.

Ag bogadh go teach altranais

Tá formhór na ndaoine scothaosta in ann cónaí ina dtithe féin le tacaíocht éigin óna dteaghlaigh, óna gcomharsana agus ó na seirbhísí sláinte agus cúraim phobail. Ach, murar féidir leat éirí sa bhaile a thuilleadh fiú leis an tacaíocht seo, seans go mbeidh ort smaoineamh ar aistriú chuig cúam fadtéarmach. Áirítear le cúram fadtéarmach tithe altranais poiblí agus príobháideacha chomh maith le hospidéíl seanliachta agus aonaid altranais pobail.

Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar thacaíocht airgeadais chun cabhrú le híoc as costas cúraim tí altranais trí Scéim Chothrom na Féinne. Seo nuair a íocann tú méid áirithe i dtreo chostas do chúraim agus íocann Cabhraíónn an FSS an chuid eile.

Má tá tú ag filleadh ar Éirinn

Cabhraíonn Safe Home Ireland le tithíocht a aimsiú in Éirinn d'eisimircigh a rugadh in Éirinn agus atá níos sine agus a chonaíonn thar lear agus atá ag iarraidh filleadh abhaile, ach nach bhfuil in acmhainn íoc as a gcóiríocht féin. Faigh tuilleadh eolais faoi Safe Home Ireland.

Is féidir leat deontais a fháil chun do theach a oiriúnú agus a fheabhsú ionas go mbeidh sé níos oiriúnaí do do riachtanais. D'fhéadfadh go gciallódh sé seo gur féidir leat leanúint ar aghaidh ina gcónaí ann go neamhspleách.

Deontas Oiriúnaithe Tithíochta do Dhaoine faoi Mhíchumas

Más gá duit do theach a oiriúnú do dhuine éigin i do theaghlach atá faoi mhíchumas, is féidir leat iarratas a dhéanamh ar an Deontas Oiriúnaithe Tithíochta do Dhaoine faoi Mhíchumas.

Is féidir leis an deontas cabhrú leat athruithe agus oiriúnuithe a dhéanamh ar do theach. Mar shampla, d'fhéadfá:

• É a dhéanamh inrochtana do chathaoir rothaí
• É a leathnú chun níos mó spáis a chruthú
• Seomra folctha nó leithreas thíos staighre a chur leis
• Ardaitheoir staighre a chur leis.

Is é an t-uasdeontas atá ar fáil ná €30,000.

Tá an deontas seo ar fáil ó d'údarás áitiúil. Is féidir leat an fhoirm iarratais a íoslódáil ó gov.ie nó ó shúiomh Greasáin d'údarás áitiúil.

Scéim Deontais Áiseanna Soghluaisteachta

Cabhraíonn Scéim Deontais na nÁiseanna Soghluaisteachta le costas na hoibre a theastaíonn chun dul i ngleic le fadhbanna soghluaisteachta sa bhaile. Mar shampla, is féidir é a úsáid chun raillí láimhe a cheannach agus a shuiteáil. Is do dhaoine scothaosta go príomha é, ach is féidir le daoine faoi mhíchumas rochtain a fháil air freisin.

Tá an deontas ar fáil ó d'údarás áitiúil agus is é an t-uasdeontas ná €6,000. Tá an scéim seo úsáideach má theastaíónn uait mionathruithe nó feabhsuithe a dhéanamh go tapa.

Is féidir leat an fhoirm iarratais a íoslódáil ó gov.ie nó ó shúiomh Greasáin d'údarás áitiúil.

Deontas um Chúnamh Tithíochta do Dhaoine Scothaosta

Is le haghaidh deisiúcháin riachtanacha atá an Deontas um Chúnamh Tithíochta do Dhaoine Scothaosta chun riocht tí daoine scothaosta a fheabhsú ionas gur féidir leo leanúint.

Cuireann d'údarás áitiúil an deontas ar fáil agus bhíonn an cineál oibre a chlúdaítear difriúil ag brath ar an áit a bhfuil cónaí ort. Féadfaidh sé a bheith san áireamh:

• An díon a dheisiú nó a athsholáthar
• An sreangú leictreach a uasghrádú
• Na fuinneoga agus doirse a dheisiú nó a athsoláthar
• Teas árnach a sholáthar

Is féidir leat an fhoirm iarratais a íoslódáil ó gov.ie nó ó shúiomh Greasáin d'údarás áitiúil.

Scéim um Fhuinneamh Níos Fearr Tithe Níos Teo

Soláthraíonn an Scéim um Fhuinneamh Níos Fearr Tithe Níos Teo uasghráduithe fuinnimh tí saor in aisce d'úinéirí tí ar ioncam íseal. Tá sé á fheidhmiú ag Údaras Fuinneamh Inmharthana na hÉireann (UFIE) agus tá sé ar fáil ar fud na tíre. Clúdaíonn sé:

• Insliú áiléir
• Insliú balla - lena n-áirítear insliú cuasbhalla, balla inmheánach agus balla seachtach
• Scrac-phromhadh
• Seaicéid fálaithe
• Soilsiú tíosach ar fhuinneamh
• Comhairle fuinnimh

Is féidir leat foirm iarratais a íoslódáil ó shuíomh Gréasáin an UFIE, nó teagmháil a dhéanamh leo chun a iarraidh go gcuirfí ar an bpost í chugat

Bearta slándála do dhaoine scothaosta

Soláthraíonn an Scéim Rabhaidh do Sheanóirí maoiniú le haghaidh aláram monatóireachta pearsanta saor in aisce. Is éard is aláram monatóireachta pearsanta ann ná aláram a nascann tú le líne chabhrach náisiúnta, a bhíonn ar oscailt 24 uair sa lá. Caitheann tú an t-aláram thart ar do chaol nó do mhuineál agus nuair a bhrúnn tú an snaipe cuireann sé glaoch go huathoibríoch ar an líne chabhrach áit ar féidir le duine éigin cabhair a chur chugat.

Is féidir leat an deontas a fháil má tá tú:

• 65 bliana d'aois nó níos sine
• Ina chónaí ina n-aonar, nó le daoine scothaosta
• Ní féidir an trealamh a cheannach tú féin

Tar éis na chéad bhliana, ní mór duit táille monatóireachta bliantúil a íoc.

Tá an scéim seo á bhainistiú ag Pobal a chuireann maoiniú ar fáil d'eagraíochtaí pobail agus deonacha chun na haláraim phearsanta a shuiteáil. Má tá tú incháilithe don Scéim Rabhaidh do Sheanóirí, ba cheart duit dul i dteagmháil leis an ngrúpa atá cláraithe chun an scéim a oibriú i do cheantar. Foilsíonn Pobal liosta eagraíochtaí cláraithe ar shuíomh Gréasáin.