Scéim um Thithe Fuinnimh níos Fearr

Tá deontais ar fáil chun éifeachtúlacht fuinnimh do thí a fheabhsú. Is é Udarás Fuinnimh Inmharthana na hÉireann (SEAI) a riarann na deontais seo, a thagann faoi 3 scéim ghinearálta:

• Scéim um Thithe Fuinnimh níos Fearr: scéim d'úinéirí tí agus tiarnaí talún ar mian leo uasghráduithe áirithe fuinnimh a dhéanamh agus an próiseas a bhainistiú iad féin.
• Scéim Fuinneamh Níos Fearr, Tithe Níos Teo: scéim do dhaoine ar ioncam íseal a sholáthraíonn uasghrádú saor in aisce ar fhuinneamh tí.
• An Scéim Uasghrádaithe Fuinnimh Tí: scéim d'úinéirí tí, tiarnaí talún agus comhlachtaí ceadaithe tithíochta (CCTanna) atá ag iarraidh a dtithe a thabhairt suas go dtí rátáil RFF de B2 nó níos airde ag baint úsáide as cuideachta phríobháideach chun an tionscadal a bhainistiú.

Déanann an leathanach seo cur síos ar an gcéad scéim, an Scéim um Thithe Fuinnimh níos Fearr.

Conas a gheobhaidh mé amach an mbainfeadh mo theach leas as obair choigilte fuinnimh?

Is féidir leat Rátáil Fuinnimh Foirgnimh (RFF) a dhéanamh roimh aon obair. Déanfaidh measúnóir RFF rátáil ar éifeachtúlacht fuinnimh do thí agus cuirfidh sé tuarascáil ar fáil duit, a shainaithníonn réimsí a bhféadfaí a fheabhsú chun éifeachtúlacht fuinnimh do thí a mhéadú. Tá faisnéis ag an SEAI ar a shuíomh Gréasáin faoin RFF agus conas a oibríonn sé.

Faoin scéim seo, is féidir leat deontas a fháil le haghaidh:

• Insliú áiléir
• Insliú balla- lena n-áirítear cuasbhalla, líneáil thirim inmheánach agus insliú seachtrach
• Uasghrádú ar rialuithe téimh
• Réitigh teirmeach gréine
• Painéil PV gréine
• Córais teaschaidéil (is féidir leat deontas a fháil freisin le haghaidh measúnú teicniúil sula bhfaighidh tú caidéal teasa)
• Rátáil Fuinnimh Foirgnimh (RFF) tar éis an obair choigilte fuinnimh a bheith déanta

Ar an 8 Feabhra 2022, méadaíodh na deontais fuinnimh baile seo. Léiríonn an tábla thíos na méideanna deontais nua do gach uasgrádú fuinnimh aonair. Braitheann an méid a gheobhaidh tú do gach uasghrádú ar an gcineál tí atá agat. Mar shampla, tá an deontas a fhaigheann tú chun teach scoite a insliú níos mó ná an deontas a fhaigheann tú chun árasán a insliú.

Má tá iarratas á dhéanamh agat ó oileáin áirithe amach ón gcósta féadfaidh tú tacaíocht deontais bhreise a fháil.

Chun cáiliú do dheontas ní mór duit:

• A bheith ina úinéir ar réadmhaoin a tógadh agus a bhí áitithe roimh 2011 maidir le córais inslithe agus rialaithe teasa
• A bheith ina úinéir ar réadmhaoin a tógadh agus a bhí áitithe roimh 2021 le haghaidh caidéil teasa agus córais in-athnuaite ar nós deontas gréine teirmeach agus PV
• Bain úsáid as conraitheoir ó liosta cláraithe an SEAI
• Úsáid ábhair agus tairgí nua-fheistithe
• Obair a dhéanamh a chomhlíonann na caighdeáin riachtanacha
• Faigh RFF tar éis na hoibreacha a bheith déanta ag baint úsáide as measúnóir RFF ó Chlár Náisiúnta an SEAI

Tá 2 bhealach ann chun rochtain a fháíl ar na deontais seo:

• Déan iarratas ar na deontais agus bainistigh na conraitheoirí agus déan tú féin a phróiseáil
• Cuideachta atá cláraithe leis an SEAI (comhpháirtí Fuinnimh Baile) a úsáid chun iarratas a dhéanamh ar na deontais agus chun na conraitheoirí a bhainistiú

Tabhair faoi deara: Ní féidir leat comhpháirtí Fuinnimh Tí a úsáid agus tú ag cur isteach ar an deontas PV Gréine, ní mór duit é seo a dhéanamh tú féin.

Má shocraíonn tú na huasghaduithe ar do theach a bhainistiú leat féin, beidh ort:

• Déan cinneadh ar na huasghráduithe fuinimh is mian leat a dhéanamh
• Déan iarratas chuig an SEAI ar na deontais tú féin
• Roghnaigh agus íoc conraitheoir ó liosta cláraithe an SEAI
• Faigh RFF deiridh ag baint úsáide as measúnóir RFF ó Chlár Náisiúnta an SEAI

Ag cur isteach ar an deontas

Má tá tú ag baistiú na n-oibreacha tú féin, déanann tú iarratas ar na deontais tú féin. Is féidir leat é seo a dhéanamh ar líne nó tríd an bpost. Má tá iarratas á dhéanamh agat tríd an bpost is féidir leat an fhoirm iarratais a íoslódáil, nó is féidir leat teagmháil a dhéanamh leis an SEAI chun foirm iarratais a sheoladh chugat. Ansin comhlánaigh an fhoirm agus seol ar ais chuig an SEAI í.

Teastóidh an uimhir MPRN ó do bhille leictreachais agus ainm choraitheora atá cláraithe leis an SEAI nuair atá d'iarratas á dhéanamh agat. Faigheann iarratais ar líne freagra láithreach. Ba cheart go bhfaigheadh iarratais poist freagra laistigh de 5 lá oibre. Foilsíonn an SEAI treoir mhionsonraithe chun cabhrú le d'iarratas (pdf).

Tá próiseas iarratais ar leith ann le haghaidh uasghrádú fuinimh PV Gréine, mar is deontas nua é seo. Féach ar shuíomh Gréasáin an SEAI chun faisnéis a fháil faoi conas iarratas a dhéanamh ar an deontas seo.

Íoctar na deontais tar éis don obair a bheith críochnaithe agus tar éis don obair a bheith críochnaithe agus tar éis duit do chonraitheoir a íoc.

Conraitheoir a roghnú

Sula roghnaíonn tú conraitheoir ó liosta cláraithe an SEAI, molann an SEAI duit:

• Iarr ar chairde, ar mhuintir agus ar chomharsana a rinne obair thógála le déanaí comhairle agus moltaí a fháil ar chonraitheoirí
• Faigh roinnt comharthaí athfhriotail agus cuir i gcomparáid iad
• Iarr agus seiceáil teistiméireachtaí an chonraitheora
• Déan an caidreamh le do chonraitheoir roghnaithe ar bhonn foirmiúil trí chonradh a dhréachtú ag sonrú na n-oibreacha riachtanacha, na praghsanna, na scálaí ama, na téarmaí íocaíochta agus na barántaí. Tá conradh samplach ag an SEAI ar a shuíomh Gréasáin.

An obair a dhéanamh go sábháilte

Ní mór ceadú deontais a bheith agat sula gceannaíonn tú ábhair nó sula dtosaíonn tú ar aon obair a fhaigheann maoiniú deontais. Má tá obair toasaithe agat cheana féin, ní bheidh tú incháilithe le haghaidh deontas. Nuair bheidh sé ceadaithe , beidh 8 mí agat chun na hoibreacha a dhéanamh agus an deontas a éileamh.

Faoi Rialacháin a rialaíonn sábháilteacht, sláinte agus leas ag an obair, ní mór duit a chinntiú go ndéanann daoine inniúla obair thógála ar do theach. Léigh tuilleadh, lena n-áirítear treoir d'úinéirí tí (pdf) agus roinnt Ceisteanna Coitianta, ar Láithreán Gréasáin an Údaráis Sláinte agus Sábháilteachta.

Féach Treoir Iarratas an SEAI (pdf) le haghaidh sonraíochtaí teicniúla, chomh maith le faisnéis ar árachas, conarthaí, iniúchtaí, teorainneacha deontais agus conas iarratas a dhéanamh. Ní mó do do chonraitheoir na hoibreacha a dhéanamh de réir na gcaighdeán atá leagtha amach i gCód Cleachtais agus Sonraíocht Theicniúil an Chonraitheora (pdf) agus sna Caighdeáin agus Sonraíochtaí Teicniúla Intíre (pdf).

Is féidir leat cuideachta a úsáid chun iarratas a dhéanamh ar na deontais agus na conraitheoirí a eagrú duit. Tugtar Comhpháirtithe Fuinnimh ar na cuideachtaí seo. Tá siad cláraithe leis an SEAI agus tá siad údaraithe an obair a dhéanamh ar do theach agus iarratais ar dheontas a chur isteach ar do shon.

Íoctar an deontas go díreach leis an gComhpháirtí Fuinnimh agus baineann siad é seo as costas na hoibre. Soláthraíonn cuid de na cuideachtaí seo roghanna airgeadais freisin ionas go mbeidh bealaí éagsúla agat chun íoc as costas na n-oibreacha gan íoc.

Faigh tuilleadh faisnéise faoi Chomhpháirtithe Fuinnimh ar shuíomh Gréasáin an SEAI.