Ordú ionadaíochta cinnteoireachta

Is féidir leis an gCúirt Chuarda ionadaí cinnteoireachta a cheapadh chun gníomhú ar do shon agus cinntí áirithe a dhéanamh ar do shon. Tá na cinntí is féidir leo a dhéanamh ar do shon leagtha amach san ordú ionadaíochta cinnteoireachta.

De ghnáth roghnóidh an chúirt duine a bhfuil aithne agat air agus a bhfuil muinín agat as a bheith ina ionadaí cinnteoireachta duit. Mura féidir é seo a dhéanamh, nó má tá na cinntí atá le déanamh casta, féadfaidh an chúirt duine oiriúnach a roghnú ó phainéal saineolaithe oilte a ullmhaíonn an tSeirbhís Tacaíochta Cinntí.

Má tá an cheist práinneach, féadfaidh an chúirt an cinneadh nó na cinntí a dhéanamh ar do shon faoi ordú cinnteoireachta.

Tá orduithe ionadaíochta cinnteoireachta ar cheann de na cineálacha nua tacaíochtaí cinnidh atá i bhfeidhm ón 26 Aibreán 2023 i leith. Roimh an dáta seo, mura bhféadfadh duine cinntí a dhéanamh toisc go raibh easpa inniúlachta aige nó aici, agus nár cheap siad cumhacht sheasmhach aturnae, d’fhéadfadh go mbeadh an duine ina choimircí cúirte.

Ní féidir le d’ionadaí cinnteoireachta ach na cinntí atá leagtha amach ag an gcúirt a dhéanamh san ordú. Mar shampla, ní féidir leis an ionadaí cinnteoireachta d’airgeadas a bhainistiú ach amháin más é sin a scríobh an chúirt síos san ordú dóibh a dhéanamh.

Déanfaidh an chúirt liosta de na cinntí go léir is féidir leis an ionadaí cinnteoireachta a dhéanamh. D’fhéadfadh go n-áireofaí leis seo cinntí faoi chúrsaí maoine agus airgid, chomh maith le cinntí faoi leas pearsanta.

Agus cinneadh á dhéanamh agat ar do shon, caithfidh d’ionadaí cinnteoireachta:

• Gach iarracht a dhéanamh do mhianta san am atá caite agus san am i láthair a fháil amach faoin gcinneadh sonrach seo, mar shampla, tuairimí do chairde, do theaghlaigh agus do chomhairleoirí iontaofa a fháil.
• Cabhrú leat a bheith páirteach sa chinnteoireacht oiread agus is féidir

Is féidir leis an gcúirt daoine éagsúla a roghnú le gníomhú mar ionadaithe cinnteoireachta do chineálacha éagsúla cinntí. Mar shampla b’fhéidir go mbreithneoidh siad taithí a d’fhéadfadh a bheith ag duine chun do ghnóthaí airgeadais a bhainistiú agus ionadaí eile chun do leas pearsanta agus do mhaoin a bhainistiú.

Íoctar ionadaithe cinnteoireachta a roghnaíonn an tSeirbhís Tacaíochta Cinntí as an bpainéal saineolaithe oilte as a gcuid oibre. Is féidir an íocaíocht seo a thógáil ó d’eastát.

Déanfaidh an chúirt athbhreithniú rialta ar do chumas (cumas cinntí a dhéanamh) agus ar an mbonn atá le haon ionadaí cinnteoireachta. Má thagann athrú ar do chumas, féadfaidh na cinntí a chumhdaítear leis an ordú ionadaíochta cinnteoireachta athrú freisin.

Féadfaidh tú an Cód Cleachtais a léamh mar threoir d’ionadaithe cinnteoireachta.

Agus ionadaí cinnteoireachta á roghnú duit, breithneoidh an chúirt:

• Do mhianta aitheanta
• Do ghaol agus do chomhoiriúnacht leis an ionadaí cinnteoireachta
• Má tá siad in ann an ról a chomhlíonadh
• Aon choinbhleachtaí leasa a d’fhéadfadh a bheith acu

Ní féidir leis an duine a bheith ina ionadaí cinnteoireachta:

• Má chiontaítear é/í i gcion i do choinne nó i do choinne
• Má tá sé dócmhainneach ó thaobh airgeadais de nó má ciontaíodh é i gcion a bhaineann le calaois nó mímhacántacht (ach amháin má bhaineann an comhaontú le cinntí leasa phearsanta)
• Más úinéir nó soláthraí cláraithe saoráide sainithe cúraim nó meabhairshláinte ina bhfuil tú i do chónaí nó fostaí an duine sin (ach amháin má tá sé ina gharghaol duit).

Féadfaidh deireadh a chur le ceapachán ionadaí cinnteoireachta:

• Más é do chéile, do pháirtnéir sibhialta nó do chomhchónaitheoir an t-ionadaí agus go dtagann deireadh le do chaidreamh.
• Má éiríonn an t-ionadaí neamh-incháilithe ar cheann de na cúiseanna thuas.

Ní féidir leat féin nó d’ionadaí cinnteoireachta ordú ionadaíochta cinnteoireachta a dhéanamh. Ní féidir ach leis an gcúirt ordú ionadaíochta cinnteoireachta a dhéanamh.

Mura bhfuil tú in ann cinntí áirithe a dhéanamh duit féin, fiú le tacaíocht ó dhuine eile (mar shampla i gcomhaontú comhchinnteoireachta), is féidir leat féin nó duine éigin a bhfuil fíor-leas aige/aici i do leas iarraidh ar an gcúirt ordú ionadaíochta cinnteoireachta a dhéanamh.

Féadfaidh tú na céimeanna a bhaineann le hordú ionadaíochta cinnteoireachta a dhéanamh a léamh

Is féidir leat a sheiceáil cé na doiciméid a bheidh ag teastáil uait sa chúirt chun ordú ionadaíochta cinnteoireachta a dhéanamh.

Má aontaíonn an chúirt nach bhfuil tú in ann cinntí áirithe a dhéanamh duit féin, féadfaidh sí ionadaí cinnteoireachta amháin nó níos mó a cheapadh chun na cinntí sin a dhéanamh ar do shon. Is féidir teorainn ama a chur le hordú ionadaíochta cinnteoireachta. Cuirfidh sé teorainn freisin le cumhachtaí an ionadaí cinnteoireachta de réir mar is iomchuí.

Seiceálfaidh an chúirt go rialta go bhfuil an socrú ag oibriú mar ba chóir.

Déanfaidh an tSeirbhís Tacaíochta Cinntí monatóireacht ar chinntí a dhéanann d’ionadaí cinnteoireachta. Ní mór d’ionadaí cinnteoireachta tuarascáil scríofa a chur faoi bhráid na Seirbhíse Tacaíochta Cinntí gach bliain nó ag eatraimh níos giorra má éilíonn an chúirt orthu é sin a dhéanamh. Ní mór sonraí a bheith i ngach tuarascáil faoi chúrsaí airgeadais, faoi chostais agus faoi speansais a bhaineann leis na cinntí a áirítear san ordú.

Má bhaineann a gcinntí le do mhaoin agus do ghnóthaí, ní mór don ionadaí cinnteoireachta liosta de do shócmhainní, dliteanais, ioncam agus speansais a chur isteach ionas gur féidir leis an tSeirbhís Tacaíochta Cinnidh monatóireacht a dhéanamh orthu sin.

Conas a sheiceáil an bhfuil ordú ionadaíochta cinnteoireachta ag duine

Nuair a dhéanann an chúirt ordú ionadaíochta cinnteoireachta, tabharfaidh sí fógra don tSeirbhís Tacaíochta Cinntí agus seolfaidh sí cóip den ordú chucu.

Coimeádfaidh siad clár de na horduithe ionadaíochta cinnteoireachta go léir. Beidh daoine agus eagraíochtaí áirithe in ann an clár a chuardach má tá cúis mhaith acu sin a dhéanamh, mar shampla, bainc, dlíodóirí agus dochtúirí. Beidh na daoine sin in ann cóip dheimhnithe den ordú ionadaíochta cinnteoireachta a iarraidh ón tSeirbhís Tacaíochta Cinntí.

Coimeádfaidh an tSeirbhís Tacaíochta Cinnidh taifead ar aon duine a chuardaíonn an clár nó a fhaigheann cóip dheimhnithe d’ordú ionadaíochta cinnteoireachta.

Léigh tuilleadh faoi conas a fháil amach an bhfuil ordú ionadaíochta cinnteoireachta ag duine.

Gearán a dhéanamh

Is féidir le duine ar bith gearán a dhéanamh leis an tSeirbhís Tacaíochta Cinntí faoi ionadaí cinnteoireachta. Is féidir leat gearán a dhéanamh faoi ionadaí cinnteoireachta ar 2 chúis:

• Tá an t-ionadaí ag déanamh, nó ag iarraidh a dhéanamh, cinntí nach bhfuil san áireamh sa socrú
• Níl an duine oiriúnach don ról

Ní mór gearáin a dhéanamh i scríbhinn. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi ghearán a dhéanamh faoi ionadaí cinnteoireachta ar láithreán gréasáin na Seirbhíse Tacaíochta Cinntí

Cuirfear deireadh le hordú ionadaíochta cinnteoireachta má chinneann an chúirt

• deireadh a chur leis an ordú tar éis iarratas uait féin, ó d’ionadaí cinnteoireachta nó ó aon duine eile a bhfuil fíor-leas acu i do leas.
• go bhfuil tú tar éis cumas a fháil ar ais.
• Níl d’ionadaí cinnteoireachta toilteanach nó in ann leanúint ar aghaidh ina ról agus déanann an chúirt ordú.

Tiocfaidh deireadh le hordú ionadaíochta cinnteoireachta freisin má tá an t-am a chumhdaíonn an t-ordú ionadaíochta cinnteoireachta imithe thart agus mura mbeidh sé athnuaite.

Ordú ionadaíochta cinnteoireachta a athrú

Ní féidir leat féin nó d’ionadaí cinnteoireachta d’ordú ionadaíochta cinnteoireachta a athrú. Ní féidir ach leis an gcúirt ordú ionadaíochta cinnteoireachta a athrú. Féadfaidh an chúirt ordú ionadaíochta cinnteoireachta a athrú tar éis duit féin, d’ionadaí cinnteoireachta nó d’ionadaí cinnteoireachta iarratas a dhéanamh chuig an gcúirt nó aon duine eile a bhfuil fíor-leas acu i do leas.

Léigh tuilleadh faoi ordú ionadaíochta cinnteoireachta a thabhairt chun críche nó a athrú.

Tá táille €130 le hiarratas a dhéanamh chuig an gcúirt ar ordú ionadaíochta cinnteoireachta. Is féidir leat a sheiceáil cé mhéad a chosnaíonn iarratas ar láithreán gréasáin na seirbhíse cúirte.

Más mian leat dlíodóir chun cabhrú leat sa chúirt, beidh ort íoc as a gcuid seirbhísí. Mura bhfuil tú in cumas dlíodóir a fháil seiceáil an féidir leat cúnamh dlí agus comhairle dlí saor in aisce a fháil ón mbord um chúnamh dlíthiúil.

D’fhéadfá a bheith i dteideal cúnamh dlíthiúil, bunaithe ar d’ioncam, sócmhainní agus cleithiúnaithe. Má tá tú i dteideal cúnamh dlíthiúil, clúdóidh do chúnamh dlíthiúil costais do dhlíodóir agus an iarratais chúirte. Mar sin féin, seans go mbeidh ort cuid de a íoc ar ais.

Is féidir leat tuilleadh faisnéise a fháil ón tSeirbhís Tacaíochta Cinntí.