An tArd-Reachtaire Ciste agus Cuntas
Réamhrá
Luaitear i mBunreacht na hÉireann go gcaithfidh Dáil Éireann Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste a ainmniú agus go gcaithfidh an tUachtarán é a cheapadh. Is é príomhfheidhm an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste ná iniúchadh a dhéanamh go bliantúil ar chuntais an Stáit. Ina dhiaidh sin, cuireann siad tuarascáil bhliantúil ar an iniúchadh faoi bhráid Dáil Éireann. Is é cuspóir an iniúchta dearbhú neamhspleách a sholáthar go ndéantar cistí poiblí a bhainistiú go maith agus a úsáid go dleathach.
Is é an tArd-Reachtaire Cuntas agus Ciste Uasfhoras Iniúchóireachta (SAI) na hÉireann freisin. Bíonn Uasfhorais Iniúchóireachta in Éirinn agus thar lear ceangailte trí roinnt forais réigiúnacha agus idirnáisiúnta:
•Eagraíochtaí Eorpacha na nArdfhoras Iniúchóireachta (EUROSAI)
•Eagraíochtaí Idirnáisiúnta na nArdfhoras Iniúchóireachta (International Organisation of Supreme Audit Institutions) (INTOSAI)
Ainmniú
Ainmníonn Dáil Éireann an tArd-Reachtaire Cuntas agus Ciste agus ceapann Uachtarán na hÉireann é/í. Is féidir leat eolas breise a léamh faoin Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste reatha anseo.
Níl cead ag an Ard-Reachtaire Ciste agus Cuntas a bheith ina bhall den Oireachtas (Tithe Rialtais na hÉireann).
Róil agus dualgais
Tá an tArd-Reachtaire Cuntas agus Ciste freagrach as iniúchadh a dhéanamh ar chuntais go leor ranna agus eagraíochtaí stáit, iad seo a leanas san áireamh:
•An rialtas láir
•Cistí a riarann ranna rialtais
•Ioncam an stáit a bhailiú
•Comhlachtaí neamhthráchtála atá urraithe ag an stát
•Ollscoileanna agus institiúidí oideachais tríú leibhéal eile
•Comhlachtaí agus gníomhaireachtaí sláinte
•Boird oideachais agus oiliúna
Tá forléargas ar chaiteachas an rialtais le feiceáil ar whereyourmoneygoes.gov.ie, láithreán gréasáin Oifig Phríomhoifigeach Faisnéise an Rialtais.