Orduithe Rialaithe Fostaíochta agus comhaontuithe fostaíochta cláraithe

Leagtar amach i gcomhaontú fostaíochta nó in ordú fostaíochta, amanna, coinníollacha oibre fostaithe in earnáil ar leith (cosúil le tógáil nó slándáil) agus oibrithe a ndéanann ceardchumann ionadaíocht dóibh.

Má tá tú cumhdaithe ag comhaontú nó ordú fostaíochta, is féidir na sonraí a chur san áireamh i do chonradh fostaíochta.

Leagtar amach in Ordú Rialaithe Fostaíochta (ORF) na rátaí íosta pá agus na coinníollacha fostaíochta d’oibrithe in earnáil ar leith.

Tá 2 ORF i bhfeidhm faoi láthair, don:

•Earnáil ghlantacháin ar conradh

•Earnáil slándála

Caithfidh fostóirí na rátaí pá a íoc agus na coinníollacha fostaíochta a sholáthar a leagtar amach san ORF. Ní féidir leo pá nó coinníollacha a sholáthar nach bhfuil chomh fabhrach céanna leo siúd a sholáthraítear san ORF.

Má tá do choinníollacha fostaíochta cumhdaithe ag ORF, caithfidh fógra a bheith ar taispeáint san ionad oibre, ina mínítear téarmaí an ORF.

Féadtar aon sáruithe ar ORF a thabhairt le fios don Choimisiún um Chaidreamh san Áit Oibre (CCÁO).

Conas a chuirtear ORF i bhfeidhm

Déanann Comhchoiste Oibreachais (CCO) togra an CCO a chur le chéile. Is féidir togra an CCO a shocrú chun comhaontú a dhéanamh ar rátaí pá agus coinníollacha fostaíochta d’oibrithe leochaileacha in earnálacha nach ndéantar ionadaíocht dóibh ar bhealach eile.

Ansin, caithfidh an Chúirt Oibreachais glacadh le togra an CCO. Má ghlacann an Chúirt Oibreachais leis, síneoidh an tAire Fiontar, Trádála agus Fostaíochta ‘Ordú, a bhronnann éifeacht reachtúil ar an togra.

Is ionann Comhaontú Cláraithe Fostaíochta (CCF) agus comhaontú comhchoiteann a dhéantar idir ceardchumann agus fostóir. Is féidir le comhaontú a bheith i gceist leis idir roinnt ceardchumann agus roinnt fostóirí (nó eagraíocht fostóirí). Baintear an comhaontú amach trí chómhargáil, a chiallaíonn go ndéanann gach taobh páirt a ghlacadh go saorálach san idirbheartaíocht.

Leagtar amach in CCF pá agus coinníollacha fostaíochta na n-oibrithe a shonraítear sa chomhaontú.

A luaithe a chláraítear CCF leis an gCúirt Oibreachais, bíonn sé ceangailteach (éigeantach) ar na páirtithe a shínigh leis (cosúil leis an oibrí, an fostóir agus an ceardchumann).

Caithfear nós imeachta díospóidí a áireamh le gach CCF, nach mór do gach páirtí leis an gcomhaontú cloí leo. Féadfaidh tú aon sáruithe ar CCF a thabhairt le fios don Choimisiún um Chaidreamh san Áit Oibre.

Leagtar amach an dlí maidir le CCFanna san Acht Caidrimh Thionscail (Leasú), 2015.

Coimeádann an Chúirt Oibreachais clár comhaontuithe fostaíochta (pdf), faoi mar a cheanglaítear in Alt 8 den Acht.

Féadfaidh Ordú Fostaíochta Earnála (OFE) an pá, an pinsean nó an scéim pá breoiteachta a shocrú d’oibrithe in earnáil ar leith, cosúil le tógáil. Leagtar amach an dlí maidir le OFEanna san Acht Caidrimh Thionscail (Leasú), 2015.

Tá nós imeachta réitigh díospóide san OFE. Ceanglaíonn sé ar fhostaithe díospóidí aonair a thabhairt chun solais lena bhfostóir ar leibhéal áitiúil ar dtús. Caithfidh an fostóir freagairt a thabhairt laistigh de 5 lá oibre. Mura réitítear é, is féidir an díospóid a chur faoi bhráid an Choimisiúin um Chaidreamh san Áit Oibre (an CCÁO). Is féidir cinntí an CCÁO a achomharc leis an gCúirt Oibreachais.

OFEanna atá i bhfeidhm faoi láthair

Leagtar amach san Ordú Fostaíochta Earnála (an Earnáil Chonraitheoireachta Seirbhísí Foirgníochta Innealtóireachta Meicniúla), 2018 na rátaí íosta reachtúla pá d’oibrithe atá fostaithe san earnáil Chonraitheoireachta Seirbhísí Foirgníochta Innealtóireachta Meicniúla. Leagtar amach ann freisin coinníollacha eile, mar shampla, teidlíochtaí pá breoiteachta agus pinsin.

Tiocfaidh an tOrdú Fostaíochta Earnála (Earnáil na. Conraitheoireachta Leictrí), 2021 (pdf) i bhfeidhm an 1 Feabhra 2022. Leagtar amach san Ordú na rátaí íosta pá, pinsin agus teidlíochtaí pá breoiteachta d’oibrithe agus printísigh san Earnáil Chonraitheoireachta Leictrí. Tiocfaidh Ordú Fostaíochta Earnála nua (Earnáil na Foirgníochta) 2023 i bhfeidhm an 18 Meán Fómhair 2023. Tabharfaidh sé isteach rátaí méadaithe pá in aghaidh na huaire agus leasóidh sé ranníocaíochtaí íosta pinsin.

Conas a chuirtear OFE i bhfeidhm

Cuirtear tús le OFE mar iarraidh a dhéantar leis an gCúirt Oibreachais chun athbhreithniú a dhéanamh ar cheisteanna ar nós an phá, an phinsin nó na scéime pá breoiteachta d’oibrithe in earnáil ar leith.

Is féidir le heagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht shubstainteach d’fhostóirí nó oibrithe, ar nós ceardchumainn, an iarraidh a dhéanamh leis an gCúirt Oibreachais ar bhonn aonair nó le chéile.

Ansin, is féidir leis an gCúirt Oibreachais a mholadh don Aire Fiontar, Trádála agus Fostaíochta OFE a dhéanamh. Nuair a shíníonn an tAire OFE, bíonn moltaí na Cúirte Oibreachais ceangailteach ar fud na hearnála.

Is féidir leat cuairt a thabhairt ar láithreán gréasáin an Choimisiúin um Chaidreamh san Áit Oibre chun teacht ar eolas breise ar an méid seo a leanas:

•Orduithe Rialaithe Fostaíochta

•Comhaontuithe Cláraithe Fostaíochta

•Orduithe Fostaíochta Earnála

Is féidir leat teagmháil a dhéanamh, chomh maith, le Seirbhís Faisnéise agus Chustaiméirí an CCÁO.