Táillí do scoláirí tríú leibhéal

Ní chaitheann an chuid is mó do mhic léinn fhochéimithe atá ag freastal ar chúrsaí tríú leibhéal atá maoinithe go poiblí táillí teagaisc a íoc. Faoi théarmaí an Tionscnamh Saor ó Tháillí, íocann an Roinn Breisoideachais agus Ardoideachais na táillí chuig na coláistí ina n-áit.

Tá muirir bliantúil ar leith iníoctha chuig coláistí do chostais sheirbhísí mac léinn agus scrúduithe – féach ‘Ranníocaíocht na mac léinn’ thíos.

Táillí saor in aisce

Chun cáiliú do tháillí saor in aisce, ní mór duit critéir a chomhlíonadh maidir leis an méid a leanas:

• Cónaitheacht agus
• Stádas náisiúntachta agus inimirce agus
• Riachtanais an chúrsa

Cónaitheacht

Ní mór go bhfuil cónaí ort i mballstát an LEE nó san Eilvéis ar feadh 3 bliana as 5 bliana, ar a laghad, sular thosaigh tú do chúrsa. Is iad na baill den LEE (an Limistéir Eacnamaíochta Eorpach) ná na ball den AE, chomh maith leis an Íoslainn, an Iorua agus an Lichtinstéin.

Stádas náisiúntachta agus inimirce

Anuas air sin, ní mór duit ceann amháin de na 6 chritéar a leanas a chomhlíonadh maidir le stádas náisiúntachta agus inimirce in Éirinn:

Caithfidh tú:

1. A bheith i do shaoránach de bhallstát LEE (féach thuas) nó an Eilbhéis nó RA
2. Stádas dídeanaithe oifigiúil a bheith agat nó
3. A bheith i do bhall teaghlaigh do dhídeanach agus cead bronnta ort cónaí sa Stát nó
4. A bheith i do bhall teaghlaigh do náisiúnach AE agus cead a bheith agat cónaí sa Stát leis an stampa “4EUFAM” ar do chárta cónaithe nó
5. Cead fanachta daonnúlach a bheith bronnta ort don Stát nó
6. Cead a bheith bronnta ort fanacht sa Stát ón Aire Dlí agus Cirt agus Athchóirithe Dlí, tar éis cinneadh ón Aire gan ordú díbeartha a bheith déanta faoi Roinn 3 den Acht Inimirce 1999.

Riachtanais an chúrsa

Ina theannta sin, ní mór duit gach ceann de na 3 riachtanas cúrsa a leanas a chomhlíonadh:

1. Caithfidh tú a bheith ag tabhairt faoi chúrsa fochéime lánaimseartha de ar a laghad 2 bhliain marthanachta (nó cúrsaí ar leith atá níos giorra in institiúidí teicneolaíochta).
2. Caithfidh tú a bheith i do fhochéimí céaduaire. D’fhéadfadh go measfaí go bhfuil mic léinn a bhfuil cáilíocht Leibhéal 6 nó Leibhéal 7 acu cheana féin ar an gCreat Náisiúnta Cáilíochtaí incháilithe do tháillí saor in aisce - ba cheart duit seiceáil leis an gcoláiste a sholáthraíonn an cúrsa Leibhéal 8.
3. Go ginearálta, ní fhéadfaidh tú a bheith ag athdhéanamh na bliana mar gheall ar theip i do chuid scrúduithe nó athrú cúrsa. Is féidir an t-eiseamh seo a tharscaoileadh má athdhéanann tú bliain mar gheall ar thromthinneas deimhnithe. Tá roinnt eisceachtaí ann freisin do mhic léinn in institiúidí teicneolaíochta atá ag athrú cúrsaí.

Tá na cúrsaí a dtéann na socruithe táillí saor in aisce do chúrsaí fochéimithe i bhfeidhm orthu:

• In ollscoileanna
• In institiúidí teicneolaíochta
• I gcoláistí oideachais atá maoinithe go poiblí
• I gColáiste Náisiúnta na hÉireann
• I roinnt institiúidí oideachais reiligiúin

Ní bhaineann taillí saor in aisce le cúrsaí i gcoláistí príomhaideacha, is cuma faomhadh ó Dearbhú Cáilíochta agus Cáilíochtaí Éireann (DCCE) acu nó nach bhfuil. Ní dóthain go bhfuil cúrsa atá liostaithe ag an Lár-Oifig Iontrála (LOI) leis féin, chun cúrsa saor ó tháillí a dhéanamh de.

Tá eolas sonrach ar chúnamh le táillí teagaisc ar fáil ag airgeadasmacleinn.ie.

Táillí AE

Mura gcáilíonn tú do tháillí saor in aisce, d’fhéadfá bheith i dteideal táillí saor in aisce AE a fháil. Socraíonn gach institiúid oideachais tríú leibhéal aonair rátaí táille AE. Ba cheart duit teagmháil a dhéanamh leis an institiúid ar mian leat freastal uirthi chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi ráta táille an AE agus cibé acu an gcáilíonn nó nach gcáilíonn tú.

Seo a leanas roinnt sampla nuair a d’fhéadfadh daoine cáiliú do ráta táille an AE:

• Tá tú cáilithe do tháillí saor in aisce agus tá tú ag tabhairt faoi bhliain arís eile inar theip ort roimhe.
• Ní chomhlíonann tú aon cheann de na 6 chritéar náisiúntachta agus stádas inimirce a liostaítear thuas ach bhí tú i do chónaitheach cánach ar feadh líon blianta i mballstát den LEE nó san Eilvéis. (Mar gheall gur comhlachtaí féinriartha iad na hinstitiúidí tríú leibhéal, áfach, tá seo faoi lánrogha na hinstitiúide atá i gceist.)

Ón 24 Meán Fómhair 2014 ar aghaidh, féadfaidh mac léinn Éireannach, AE, LEE nó Eilvéiseach a chaith ar a laghad cúig bliana sa bhunscoil nó i scoil dara leibhéal in Éirinn rátaí táille an AE a fháil.

Mura gcáilíonn tú do tháillí an AE, féadtar táillí neamh-AE a ghearradh ort. Socraíonn gach institiúid oideachais tríú leibhéal a rátaí féin táille. Ba cheart duit teagmháil a dhéanamh leis na hinstitiúidí ar mian leat freastal orthu chun tuilleadh faisnéise a fháil faoina dtáillí - féach ‘Cá ndéanfaidh mé iarratas?’ thíos.

Táillí iarchéime

Go ginearálta, beidh ort táillí a íoc do chúrsa iarchéime. Áfach, d’fhéadfadh go bhfaigheann tú cúnamh airgid faoin Scéim um Dheontais do Mhic Léinn.

Do chúrsaí iarchéime atá fordheonaithe faoin gClár Tiontú Scileanna Céimithe, tá na cursaí soar in aisce, lánaimseartha agus dian.

Gearrann an chuid is mó de choláistí ranníocaíocht mhac léinn bhliantúil, ar tugadh an muirir seirbhísí mac léinn air roimhe seo. Tugtar táille chlárúcháin air chomh maith agus clúdaíonn sé seirbhísí mac léinn agus scrúduithe. Tá an méid ranníocaíochta éagsúil ó institiúid amháin go hinstitiúid eile. Is é uasmhéid an ráta do ranníocaíocht mhac léinn don bhliain 2022-2023 ná €3,000.

Má tá Liúntas chun Filleadh ar an Oideachas (LFO) a fháil agat, d’fhéadfaí go gcáileodh tú do dhíolúine ón ranníocaíocht mhac léinn. Tá tuilleadh eolais faoin LFO agus ranníocaíocht an mhic léinn le fáil inár ndoiciméad faoi íocaíochtaí leasa shóisialaigh agus an deontas mac léinn.

Deontais do mhic léinn

Soláthraíonn deontais do mhic léinn tacaíocht airgeadais do mhic léinn atá ina teideal. Tá dhá chuid mar chuid den deontas do mhic léinn – deontas cothabhála agus deontas táille. Is ranníocaíocht i leith do chostas maireachtála atá sa deontas cothabhála. Is féidir le deontas táille na rudaí seo a leanas a chlúdach:

• Do tháillí teagaisc ar fad nó cuid dóibh a chlúdach
• Cuid de ranníocaíocht an mhic léinn nó í ar fad
• Na costais a bhaineann le turais páirce riachtanacha

Más rud é go bhfuil an deontas cothabhála agat, go ginearálta, beidh tú i dteideal deontais táille.

Mura bhfuil tú i dteideal deontais cothabhála, ach má tá ioncam inríofa do theaghlach faoi theorainneacha áirithe, seans go mbeidh tú i dteideal leathdheontais táille. Ciallaíonn sé seo nach mbeidh ort 50% den ranníocaíocht mic léinn a íoc, nó nach mbeidh ort 50% de tháillí teagaisc agus an ranníocaíocht mic léinn a íoc.

Tá cur síos déanta ar an Scéim Deontais do Mhic Léinn inár gcáipéis ar Dheontais do mhic léinn in oideachas breise agus ardoideachas.

Faoiseamh cánach

D’fhéadfaí go mbeifeá in ann faoiseamh cánach a éileamh ar na táillí teagaisc atá íoctha agat. Tá sé i gceist go mbeidh teaghlaigh a íocann ranníocaíochtaí mhac léinn do níos mó ná mac léinn amháin i mbliain in ann faoiseamh cánach a éileamh ar an dara agus na ranníocaíochtaí iarshnígh. Léigh níos mó in ár gcáipéis ar fhaoiseamh cánach do tháillí tríú leibhéal.

Níl aon iarratas ar leith don Tionscnamh Saor ó Tháillí. Measfar d’incháilitheacht ar bhunús an eolais a thugann tú nuair atá tú ag cur isteach ar spás i gcoláiste.

D’eolas faoi tháillí téigh i dteagmháil le do rogha institiúid oideachais tríú leibhéal.