Tineamh scoile

Is é an reachtaíocht a rialaíonn tinreamh scoile in Éirinn ná an tAcht Oideachais (Leas) 2000. Faoin Acht, is é 16 bliana an t-íosmhéid chun an scoil a fhágáil, nó go dtí go mbíon 3 bliana d'oideachas dara leibhéal críochnaithe ag daltaí, cibé acu is deanaí.

Ní mór do thuismitheorí a chinntiú go bhfreastalaíonn a bpáistí ó 6 bliana d'aois go dtí 16 bliana d'aois ar scoil aitheanta nó go bhfaigheann siad oideachas íosta áirithe. Níl aon dualgas dlíthúil iomlán ar leanaí freastal ar scoil ná ar a dtuismitheoirí iad a chur ar scoil.

Is scoil í scoil aitheanta a ndéanann an Roinn Oideachais maoirseacht uirthi. Is scoil neamhspleách (nó scoil neamh-aitheanta) í scoil nach ndéanann an Roinn Oideachais maoirseacht uirthi.

Aithníonn Bunreacht na hÉireann an teaghlach mar phríomhoideachasóir an linbh. Ráthaíonn sé go n-urramófar ceart agus dualgas tuismitheoirí oideachas reiligiúnach agus morálta, intleachtúil, coirp agus sóisialta a leanaí a sholáthar (de réir a n-acmhainní). Tá saoirse ag tuismitheoirí an t-oideachas seo a sholáthar ina dtithe nó i scoileanna atá aitheanta nó bunaithe ag an Stát.

Tá an Ghníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach (Tusla) freagrach as a chinntiú go bhfreastalaíonn gach leanbh ar scoil go rialta, nó go bhfiagheann sé nó sí oideachas íosta cuí ar shlí eile. Tugann sé comhairle freisin don Rialtas maidir le tinreamh scoile agus soláthar oideachais. Tá béim Tusala ar chabhrú le scoileanna, le teaghlaigh agus le leanaí, seachas pionós a ghearadh ar neamhfhreastal ar scoil. Fostaíonn Tusla oifigigh leasa oideachais ag leibhéal áitiúil ar fud na tíre chun tacaíocht agus comhairle a sholáthar do thuismitheoirí agus do scoileanna agus chun obair leantach a dhéanamh ar neamhláithreach ón scoil. Cuidíonn siad fresin le comhordú a dhéanamh ar gach polasaí a bhaineann le tinreamh agus leas oideachais.

Chomh maith le sin:

• Déanann sé monatóireacht ar thinreamh scoile, agus déanann sé raon beart nuair nach bhfreastaaíonn leanaí ar scoil
• Clár a chothabháil de leanaí nach bhfuil ag freastal ar scoil aitheanta
• Clár a chothabháil de dhaoine óga 16 agus 17 mbliana d'aois a fhágann an scoil go luath chun dul i mbun fostaíochta agus a dhéanann socruithe dá n-oideachas agus oilliúint leanúnach i gcomhairle le soláthraithe agus fostóirí
• Bailíonn sé sonraí ar thinreamh agus neamhfhreastal scoile, ar fhionraí agus ar dhíbhirtí
• Idirghabháil i ndáil le díbhirtí scoile atá beartaithe

Foilsíonn Tusla tuairiscí ar thinreamh scoile ar bhunscoileanna agus ar mheánscoileanna.

Freagrachtaí scoile

Ní mór do scoileanna clár a chioinneáil de na daltaí atá ag freastal ar an scoil. Ní mór dóibh freisin taifid tinrimh a choinneáil do gach mac léinn agus na seirbhîsî leasa oideachais na Gníomhaireachta um Leanaí agus an Teaghlach a chur ar an eolas má bhíonn leanbh as láthair ar feadh níos mó ná 20 lá i scoilbhliain.

Ní mór don phríomhoide seirbhísí leasa oideachais na Gníomhaireachta um Leanaí agus an Teaghlach a chur ar an eolas ferisin má cheapann siad go bhfuil fadhb tinrimh ag dalta. D'fhéadfadh sé seo talrú mura bhfuil an dalta ag teacht ar scoil nó má chuirtear an dalta ar fionraí. Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoi smacht scoile. Is féidir le scoileanna tuairisceáin a dhéanamh ar an Tusla ar líne.

Straitéis Tinrimh Scoile

Tá sé de dhualgas ar mBord Bainistíochta i ngach scoil straitéis tinrimh scoile a ullmhú agus í a chur faoi bhráid na Gníomhaireachta.

Spreagfaidh an straitéis seo, ar bhealach dearfach, tinreamh rialta scoile agus léirthuiscint ar an bhfoghlaim laistigh den scoil agus clúdóidh sí:

• Bronntar luach saothair ar dhaltaí a bhfuil taifid tinrimh mhaith acu
• Daltaí atá i mbaol titim amach a aithint go luath
• Teagmhálacha níos dlúithe a bhunú idir an scoil agus na teaghlaigh lena mbaineann
• Cláir a chomhordú atá dírithe ar dhea-iompar a chur chun cinn agus tinreamh a spreagadh le scoileanna eile
• Gnéithe d'oibriú agus de bhainistíocht na scoile agus den churaclam a d'fhéadfadh cur leis an triantacht a aithint agus na gnéithe sin a bhaint nuair nach bhfuil siad riachtanach do rith ceart na scoile.

Forfheidhmiú

Is féidir leis an nGníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach scrúdú dhéanamh ar fhorbairt intleachtúil, mhothúchánach nó fhisciúil linbh, le toilliú na dtuismitheoirí. Má dhiúltaíonn an tuismitheoir toiliú, is féidir le Tusla iarratas a dhéanamh chuig an gCúirt Chuarda ar ordú go ndéanfaí an scrúdú. Is féidir leis an gCúirt Chuarda an t-ordú a dheonú má tá sí sásta gur gá scrúdú a dhéanamh ar iompar an linbh, ar an easpa dul chun cinn oideachais nó ar a neamhláithreacht rialta ón scoil gan leithscéal réasúnach.

Má laghdaítear am do pháiste ar scoil ag an scoil

Ba chóir do leanbh ferastal ar an lá scoile iomlán agus ar an tseachtain iomlán scoile. Uaireanta úsáidfidh scoil lá scoile laghdaithe do leanbh, mar shampla, chun cabhrú le leanbh filleadh ar ghnáthamh scoile. Níor cheart, áfach, lá scoile laghdaithe a chur i bhfeidhm ach amháin i gcúinsí teoranta agusar feadh tréimhse áirithe ama.

Is é lá scoile laghdaithe nuair a chinneann an scoil:

• Tagann dalta chun na scoile tar éis an ghnáth-am tosaigh nó fágann sé roimh dheireadh an lae scoile
• Ní fhéadfaidh mac léinn freastal ar na 5 lá iomlána in aghaidh na seachtaine

Tá treoirlínte tugtha isteach ag an Roinn Oideachais maidir le húsáid laethanta scoile laghdaithe. Molann na treoirlínte nár cheart go mbeadh dalta ar lá scoile laghdaithe níos faide ná 6 seachtaine agus go mbeadh plean i bhfeidhm chuntacú leis an dalta filleadh ar lá scoile lánaimseartha.

Ón 1 Eanáir 2022, má tá an scoil ag cur srian le tinreamh iomlán do linbh ar scoil, ní mór don scoil a chur in iúl don tSeirbhís Tacaíochta Oideachais Tusla (TESS) go bhfuil lá scoile do linbh laghdaithe. Ní mór do scoileanna freisin athbhreithniú a dhéanamh ar chúinsí aon linbh atá ar laethanta scoile laghdaithe faoi láithair faoi láthair roimh dháta tosaithe na dtreorlínte.

Má laghdaítear lá scoile do linbh ní mór don scoil a chintiú:

• Tá an lá scoile nó an tseachtain laghdaithe riachtanach agus ní mhairfidh sé ach chomh fada agus is gá
• Aontaíonn tusa (nó an mac léinn má tá sé/sí os cionn 18) don lá scoile nó don tseachtain laghdaithe. Mura dtoilíonn tú agus má chuireann an scoil an laghdú i bhfeidhm ar aon nós is ionann é agus é a chur ar fionraí ón scoil.

Má tá aon imní ort faoi úsáid laethanta scoile laghdaithe do leanbh, is féidir leat dul i dteagmháil le Seirbhís Tacaíochta Oideachais Tusla chun comhairle a fháil.

Faoin Acht Leasa Oideachais 2000 ní mór do thuismitheoirí a chur in iúl don scoil an mbeidh a bpáistí as láthair ón scoil ar lá scoile agus an chúis á leis an neamhláithreacht, mar shampla, tinneas. Is fearr é seo a dhéanamh i scríbhinn. Molann an ghníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach go láidir gan leanaí a thógáil amach as an scoil chun dul ar saoire i rith an téarma.

Tá dualgas dlíthúil ar thuismitheoirí agus ar chaomhnóirí a chinntiú go bhfreastalaíonn a bpáiste ar scoil nó go bhfaigheann siad oideachas. Ní mór Tusla Fógra Tinrimh Scoile a sheoladh chuig an tuismitheoir má bhreitheann siad nach bhfuil a gcuid dualgas á gcomhlíosmnadh ag an tuismitheoir. Leagtar amach sa rabhadh go leanfar caingean dlí mura bhfreastalaíonn an leanbh ar scoil go rialta. Ní mór do Tusla iarrachtaí réasúnta a dhéanamh dul i gcomhairle leis na tuismitheoirí agus leis an leanbh, sula seolfar an rabhadh.

Má theipeann ar an tuismitheoir cloí leis an rabhadh, féadfar iad a ionchúiseamh. Má chiontaítear an tuismitheoir, féadfar fíneáil agus/nó príosúnacht míosa a chur ar an tuismitheoir agus fíneáil a ghearradh air freisin do gach lá ina dhiaidh sin a dteipeann orthu an leanbh a chur ar scoil. Má éilíonn an tuismitheoir go bhfuil oideachas oiriúnach eile á chur ar fáil, caithfidh siad é sin a chruthú. Beidh sé mar chosaint ag na tuismitheoirí a thaispeáint go bhfuil gach iarracht réasúnach déanta acu an leanbh a chur ar scoil - i gcásanna mar seo, ní mór an Ghníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach a chur ar an eolas.

Tá bileog ag Tusla do thuismitheorí Don't let your child miss out.

Oideachas lasmuigh den chóras scoile

Is féidir leis an Aire íosachaighdeáin oideachais a leagan síos do leanaí a gcuirtear oideachas orthu lasmuigh den chóras aitheanta scoile.

Ní mór don Ghníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach clár a choinneáil de leanaí atá ag fáil oideachais ach nach bhfuil ag freastal ar scoil aitheanta. Taispeánfaidh an clár seo ainmneacha na leanaí atá ag fáil oideachais sa bhaile nó i scoil neamhaitheanta. Ní clár fágála scoile é.

Ní mór do gach tuismitheoir nó caomhnóir ar mian leo oideachas a chur ar a leanaí sa bhaile, a leanbh a chlarú le Tusla. Má aontaíonn a tuismitheoir, imscrúdaíonn Tusla na socruithe oideachais atá i bhfeidhm don leanbh agus déanann sé measúnú an bhfuil oideachas íosta á sholáthar agat. Má tá Tusla sásta, féadfaidh sé ainm an linbh a chur ar an gclár.

Mura bhfuil Tusla sásta, féadfaidh sé:

• A cheangal ar na tuismitheoirí cloí lena riachtanais chun a chinntiú go bhfaigheann an leanbh an t-íosmhéid oideachais forordaithe agus ansin an leanbh a chlarú,

nó

• Diúltú an leanbh a chlárú.

Tá forálacha ann freisin chun ainm linbh a bhaint den chlár

Oibleagáid freastal ar scoil

Ní chaithfidh tuismitheoirí a bpáistí a chur chuig scoil aitheanta má:

• Tá an leanbh ar an gclár a gcuirtear síos air thuas
• Tá iarratas déanta ag tuismitheoirí a bpáiste a chur ar an glcár ach níl cinneadh déanta nó tá achomharc ar feitheamh
• Tá oideachas á chur ar an leanbh lasmuigh den stát
• Tá cúis mhaith ann nach bhfuil an leanbh ag freastal ar scoil

Má dhiúltaíonn Tusla leanbh a chárú, nó má theastaíonn gealltanas ó thuismitheoir nó má bhaineann sé leanbh den chlár is féidir let achomharc a dhéanamh chuig an tAire. Ceapfaidh an tAire achomhairc, a chinnfidh an leanbh a chlárú, a dhiúltóidh an leanbh a chlárú, nó a cheangal ar ghealltanas cloí le haon cheanglais is cuí le Tusla.

• Cláraigh an leanbh
• Diúltú an leanbh a chlárú, nó
• Ceangal a chur ar an tuismitheoir cloí le haon riachtanais a mheasann Tusla a bheith cuí.

Sa chás nach ndéantar achomharc, ní mór do Tusla gach iarracht réasúnach a dhéanamh an leanbh atá i gceist a chlárú i scoil eile. Má theipeann air seo, ní mór do Tusla a chinntiú go bhfaigheann an leanbh oideachas íosta forordaithe.

Má bhíonn deacracht agat a chinntiú go bhfreastalaíonn do leanbh ar scoil, féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh le hoifigeach leasa oideachais chun comhairle agus cabhair a fháil. Féach ar an liosta teagmhála d'oifigigh leasa oideachais.

Má tá do leanbh tinn agus má tá imní ort faoi do leanbh a chur ar scoil, féadfaidh tú dul i dteagmháil le do scoil chun comhairle a fháil. Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil freisin ar hse.ie.