Rialúchán na soláthraithe seirbhísí chúram leanaí réamhscoile

Is leanaí réamhscoile iad leanaí faoi 6 bliana d’aois, nach bhfuil ag freastal ar bhunscoil nó a comhionann.

I measc na seirbhísí réamhscoile tá:

• Réamhscoileanna
• Grúpaí imeartha
• Naíolanna lae
• Creiseanna
• Feighlithe leanaí
• Seirbhísí eile dá samhail a thugann aire do níos mó ná 3 leanaí réamhscoile

Déanann Tusla cigireacht agus rialú ar sheirbhísí cúram leanaí réamhscoile. Tá sé freagrach freisin as sláinte, sábháilteacht agus leas leanaí réamhscoile a fhreastalaíonn ar sheirbhísí cúram leanaí réamhscoile a chinntiú.

Caithfidh soláthraithe cúram leanaí fógra a thabhairt do Tusla go bhfuil seirbhís á cur ar fáil acu.

Is iad na seirbhísí cúram leanaí réamhscoile nach mór clárú le Tusla ná:

• Seirbhísí seisiúnacha
• Cúram lae páirtaimseartha
• Cúram lae iomlán
• Feighlithe leanaí ag tabhairt aire do níos mó ná 3 leanaí
• Seirbhís réamhscoile in ionad buail isteach

Is liosta cuimsitheach é Clár na Seirbhísí Luathbhlianta de na seirbhísí cláraithe go léir in Éirinn. Cuimsíonn an clár sonraí faoi gach seirbhís lena n-áirítear:

• Cén cineál seirbhíse a thairgtear
• Cé mhéad leanbh ar féidir leis an tseirbhís freastal orthu
• Próifíl aoise na leanaí a bhí i láthair

Is féidir leat teacht ar an Clár na Seirbhísí Luathbhlianta ar shuíomh gréasáin Tusla. Is féidir leat tuilleadh a léamh freisin faoi na cineálacha éagsúla cúraim leanaí.

Feighlithe leanaí

Is éard is feighlí leanaí ann ná duine a reáchtálann seirbhís feighlíochta leanaí a thugann aire do leanaí daoine eile (faoi bhun 15 bliana d'aois) ar feadh 2 uair an chloig ar a laghad in aghaidh an lae, i dteach an fheighlí leanaí féin. Oibríonn feighlithe leanaí leo féin agus ní fhostaíonn siad aon duine eile chun cabhrú leo leis na leanaí a bhfuil siad ag tabhairt aire dóibh.

Feighlithe leanaí a chlárú

Ón 30 Meán Fómhair 2024, tá córas nua ann chun feighlíocht leanaí a rialáil ar fud na hÉireann. Ón dáta sin, is féidir le feighlithe leanaí iarratas a dhéanamh chun clárú le Tusla. Tá idirthréimhse 3 bliana ann chun na rialacháin nua a chur i bhfeidhm ina n-iomláine.

Faoi na Rialacháin nua fán Acht um Chúram Leanaí, 1991 (Seirbhísí Luathbhlianta) (Seirbhísí Feighlíochta Leanaí), 2024:

• Ní mór d'fheighlithe leanaí atá ag cuimhneamh ar níos mó ná 3 leanbh réamhscoile nó níos mó ná 6 leanbh san iomlán clárú le Tusla láithreach.
• Is féidir le feighlithe leanaí a bhfuil 3 leanbh réamhscoile nó níos lú acu agus 6 leanbh nó níos lú san iomlán iarratas a dhéanamh clárú le Tusla ach níl sé éigeantach.
• Meastar feighlithe leanaí atá cláraithe cheana féin le Tusla (faoi Rialacháin Réamhscoile 2016 nó faoi Rialacháin Aois Scoile 2018) a bheith cláraithe go huathoibríoch faoi na rialacháin nua a bhaineann go sonrach le feighlíocht leanaí.

Beidh sé éigeantach do gach feighlí leanaí clárú le Tusla ó Mheán Fómhair 2027, tar éis don idirthréimhse 3 bliana a bheith críochnaithe.

Is féidir le tuismitheoirí a úsáideann feighlí leanaí atá cláraithe le Tusla iarratas a dhéanamh ar an Scéim Náisiúnta Cúraim Leanaí chun cabhair a fháil maidir le costas cúraim leanaí.

Cé nach gcaithfidh clárú le Tusla?

Ní chaithfidh soláthraithe cúram réamhscoile áirithe fógra a thabhairt do Tusla.

Orthu sin tá:

• Gaol an linbh nó céile gaoil den sórt sin (is é sin, deartháir, deirfiúr, aintín, uncail, seantuismitheoir nó leas-tuismitheoir an linbh)
• Feighlithe leanaí a thugann aire do 3 leanbh réamhscoile nó níos lú agus 6 leanbh nó níos lú san iomlán (go dtí Meán Fómhair 2027).
• Feighlí leanaí a thugann cuairt ar do theach, nó péire atá ina chónaí nó au pair.

Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi chlárú feighlithe leanaí ar shuíomh gréasáin Tusla.

Ní mór do sheirbhísí cúram leanaí réamhscoile na caighdeáin atá leagtha amach sna Rialacháin um Chúram Leanaí 2016 a chomhlíonadh

Áirítear le rialacháin do sholáthraithe cláraithe cúram leanaí bearta maidir le:

• Sláinte, leas agus forbairt an linbh
• Garchabhair agus cúnamh leighis
• Garchabhair agus cúnamh leighis
• Bainistíocht iompair
• Clár na leanaí réamhscoile
• Eolas do thuismitheoirí
• Áitribh agus áiseanna
• Bearta sábháilteachta
• Bia agus deoch
• Árachas
• Bainistíocht agus soláthar foirne (féach ‘Bainistíocht agus soláthar foirne seirbhísí cúram leanaí réamhscoile’ thíos)

Tá Creat Cáilíochta agus Rialála (QRF) foilsithe ag Tusla, chun cabhrú le seirbhísí cúram leanaí cloí le rialacháin 2016. Tá dualgas dlíthiúil ar Tusla cigireacht rialta a dhéanamh ar sheirbhísí cúram leanaí chun a chinntiú go gcomhlíonann seirbhísí na caighdeáin riachtanacha.

Déantar cigireacht ar gach seirbhís luathbhlianta atá cláraithe le Tusla agus tá tuairisc chigireachta acu. Féadfaidh tú cóip den tuairisc chigireachta Tusla is déanaí a iarraidh ón tseirbhís chláraithe cúram leanaí réamhscoile, nó is féidir leat teacht ar gach tuairisc chigireachta ó Tusla ar shuíomh Gréasáin Tusla.

Sláinte, leas agus forbairt an linbh

Caithfidh an tseirbhís foghlaim, forbairt agus folláine gach linbh a éascú. Ní mór don tseirbhís na nithe seo a leanas cuí a sholáthar:

• Gníomhaíochtaí agus idirghníomhaíocht
• Ábhair agus trealamh
• Cleachtais chúraim

Ba chóir go mbeadh siad seo oiriúnach bunaithe ar aois an linbh, ar an gcéim forbartha, agus ar an líon leanaí atá ag freastal ar an tseirbhís agus ar nádúr a riachtanas.

Garchabhair agus cúnamh leighis

Ba chóir go mbeadh bosca garchabhrach atá feistithe go cuí do leanaí agus socruithe chun glaoch ar chabhair leighis éigeandála. Caithfidh duine atá oilte i ngarchabhair do leanaí a bheith ar fáil i gcónaí.

Bainistíocht iompair

Ní mór d’aon duine a sholáthraíonn seirbhís cúram leanaí réamhscoile a chinntiú nach ngearrtar pionós corpartha ar aon leanbh a fhreastalaíonn ar an tseirbhís.

Ba chóir go mbeadh polasaithe agus nósanna imeachta scríofa ag an soláthraí chun iompar dúshlánach linbh a bhainistiú agus chun cabhrú leis an leanbh a iompar a bhainistiú.

Clár na leanaí réamhscoile

Ní mór do sholáthraí cúram leanaí réamhscoile clár a choinneáil le sonraí gach linbh atá ag freastal ar an tseirbhís, lena n-áirítear:

• Ainm agus dáta breithe
• Sonraí faoi aon tinneas, míchumas, ailléirge nó riachtanas speisialta atá ag an leanbh
• Uimhreacha teagmhála do thuismitheoirí agus do dhochtúir gach linbh
• Toiliú scríofa tuismitheora do chóireáil leighis chuí don leanbh i gcás éigeandála
• Údarú do bhailiú an linbh

Eolas do thuismitheoirí

Ní mór eolas a thabhairt do thuismitheoirí faoin tseirbhís, lena n-áirítear:

• Sonraí an duine i gceannas agus baill foirne eile
• Na cóimheasa duine fásta-leanbh
• Réimse aoise na bpáistí
• An cineál cúraim agus áiseanna a thairgtear
• Uaireanta oscailte agus táillí
• Na beartais agus na nósanna imeachta a chaithfidh an tseirbhís a bheith acu agus a chothabháil

Áitribh agus áiseanna

Ní mór do sheirbhísí cláraithe réamhscoile (lena n-áirítear feighlithe leanaí, ionaid buail isteach, creiseanna, etc.) agus áitribh:

• Struchtúr fónta agus cobhsaí a bheith ann, oiriúnach chun seirbhísí réamhscoile a sholáthar
• Cuir spás leordhóthanach ar fáil do gach leanbh
• A choinneáil i staid cheart agus a choinneáil i riocht glan agus sláinteach
• Bíodh troscán, trealamh súgartha agus oibre agus ábhair imleor agus oiriúnach ar fáil
• Áiseanna dóthanacha oiriúnacha a bheith ann do leanbh réamhscoile chun scíth a ligean agus chun súgradh laistigh agus lasmuigh i rith an lae

Ní mór go mbeadh áiseanna teasa, aeraithe agus soilsithe agus sláintíochta oiriúnach agus leordhóthanach ag foirgnimh freisin.

Bearta sábháilteachta

Ní mór gach beart réasúnach a ghlacadh chun sláinte, sábháilteacht agus leas linbh réamhscoile atá ag freastal ar an tseirbhís a chosaint.

Ní mór do sholáthraithe cláraithe cúram leanaí ráiteas sábháilteachta agus polasaithe a bheith acu lena n-áirítear:

• Iompar a bhainistiú
• Údarú chun leanaí a bhailiú
• Sábháilteacht dóiteáin
• Cógas a thabhairt
• Infection control
• Codladh slán

Bia agus deoch

Ba chóir go gcinnteodh seirbhís réamhscoile go bhfuil an bia cothaitheach agus go gcomhlíonann sé riachtanais chothaithe agus reiligiúnacha.

D’fhoilsigh DCEDIY treoir le caighdeáin chothaithe do Sheirbhísí Luathfhoghlama agus Cúraim (pdf). Moltar ann do leanaí atá faoi chúram lae ar feadh níos mó ná 5 uair an chloig in aghaidh an tseisiúin (cúram lae iomlán) ar a laghad 2 shneaiceanna agus 2 bhéile a thairiscint, lena n-áirítear béile te amháin.

Árachas

Ba chóir go mbeadh árachas imleor ag leanaí réamhscoile in aghaidh gortaithe agus iad ag freastal ar an tseirbhís.

Leagtar amach rialacha freisin sna Rialacháin um Chúram Leanaí 2016 maidir le conas a dhéantar seirbhísí cúram leanaí réamhscoile a bhainistiú agus a fhoireann. Ní mór go mbeadh go leor daoine fásta oiriúnacha inniúla ag obair go díreach le leanaí i gcónaí.

Caithfidh cáilíochtaí cuí a bheith ag aon duine a oibríonn le leanaí réamhscoile.

Mura bhfuil cáilíocht agat fós, is féidir leat iarratas a dhéanamh ar Litir um Chead Sealadach chun Cleachtadh, ar choinníoll:

• go bhfuil an chéad bhliain de chúrsa ceadaithe críochnaithe agat, agus
• go bhfuil socrúchán cleachtaidh críochnaithe agat ina raibh tú ag obair le leanaí mar chuid de do chuid staidéir

Tá liosta de cháilíochtaí aitheanta (pdf) foilsithe ag DCEDIY chun críocha chláir chúram leanaí na Roinne.

Ní mór do gach ball foirne, mac léinn agus oibrí deonach a bhfuil rochtain acu ar aon leanbh i seirbhís cúram leanaí a bheith faoi ghrinnfhiosrúchán Garda. Is próiseas é grinnfhiosrúchán an Gharda Síochána chun seiceáil an bhfuil taifead coiriúil, nó aon stair a d’fhéadfadh a bheith ina bhagairt do dhaoine leochaileacha, ag duine a oibríonn le leanaí agus daoine fásta leochaileacha, nó a sholáthraíonn seirbhísí a bhaineann le rochtain orthu.

Riachtanais spáis, agus cóimheasa daoine fásta le leanaí

Ba cheart go mbeadh cóimheas cuí idir daoine fásta agus leanaí ag seirbhísí cláraithe cúram leanaí réamhscoile, agus go mbeadh dóthain spáis urláir do leanaí, mar atá leagtha amach sna rialacháin.

*Nuair a thógann seirbhís cúram lae iomlán leanaí nach bhfuil ar bhonn lá iomlán, beidh feidhm ag líon na ndaoine fásta seirbhíse seisiúnacha. Baineann an t-achar urláir íosta do sheirbhís sheisiúnach do gach leanbh leis an seisiún sin freisin.

Reachtaíocht

Tá freagracht iomlán ar an Roinn Leanaí, Comhionannais, Míchumais, Lánpháirtíochta agus Óige (DCEDIY) as polasaí agus rialacháin sa réimse seo.

Tá rialáil seirbhísí cúram leanaí réamhscoile leagtha amach i Rialacháin an Achta um Chúram Leanaí 1991 (Seirbhísí Luathbhlianta) 2016.

Déantar cur síos sna rialacháin ar na caighdeáin sláinte, sábháilteachta agus leasa nach mór a bheith i bhfeidhm sular féidir seirbhísí den sórt sin a sholáthar.

Príomhreachtaíocht eile do chúram leanaí is ea an tAcht um Chúram Leanaí 1991, arna leasú ag:

• An tAcht um an nGníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach 2013
• Na Rialacháin fán Acht um Chúram Leanaí 1991 (Seirbhísí Luathbhlianta) (Leasuithe) 2016
• Na Rialacháin fán Acht um Chúram Leanaí 1991 (Seirbhísí Luathbhlianta) (Leasú), 2021
• An tAcht um Chúram Leanaí (Leasú), 2022
• An tAcht um Chúram Leanaí (Leasú), 2024
• Na Rialacháin fán Acht um Chúram Leanaí, 1991 (Seirbhísí Luathbhlianta) (Seirbhísí Feighlíochta Leanaí), 2024

Is féidir leat léamh faoi na roghanna atá agat agus seirbhís cúram leanaí á roghnú agat. Tá roinnt leideanna foilsithe ag Tusla do thuismitheoirí agus iad ag roghnú seirbhís cúram leanaí réamhscoile.

Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi sheirbhísí cúram leanaí réamhscoile ar shuíomh Gréasáin Tusla nó dul i dteagmháil le cigire luathbhlianta nó réamhscoile i do cheantar chun tuilleadh eolais a fháil.

Má theastaíonn tuilleadh eolais uait faoi sheirbhísí áitiúla cúram leanaí do do leanbh, déan teagmháil le do Choiste Cúram Leanaí Contae nó Cathrach áitiúil.