Do chearta má cheannaigh tú i siopa ar an 28 Samhain 2022 nó roimhe

Mínítear ar an leathanach seo do chearta tomhaltóirí má cheannaigh tú rud éigin i siopa ar an 28 Samhain 2022 nó roimhe.

Tá cearta éagsúla agat má cheannaigh tú ar an 28 Samhain 2022 nó i ndiaidh. Tá sé seo amhlaidh toisc gur tugadh isteach cearta nua tomhaltóirí leis an Acht um Chearta Tomhaltóirí 2022(pdf).

Nuair a cheannaigh tú na hearraí, rinne tú conradh leis an díoltóir. Faoin gconradh, tá cearta agus oibleagáidí áirithe dlí agat féin agus ag an díoltóir.

Tá na cearta céanna agat má cheannaigh tú ar an bpraghas iomlán, ar phraghas laghdaithe (mar shampla, i ndíolachán) nó má cheannaigh tú earra athláimhe (má cheannaigh tú é ó ghnólacht).

I gcásanna áirithe, tá srian ort ag polasaí siopa an díoltóra nó ag téarmaí agus coinníollacha, mar shampla nuair a athraíonn tú d’intinn – féach ‘Táirgí nach dteastaíonn uait a thabhairt ar ais’ thíos.

Cáilíocht, feidhmíocht agus marthanacht

Faoin Acht um Dhíol Earraí agus Soláthar Seirbhísí, 1980, caithfidh na hearraí a cheannaigh tú caighdeáin cháilíochta, feidhmíochta agus marthanachta a chomhlíonadh.

Caithfidh earraí a bheith:

• Ar cháilíocht shásúil (indíolta) agus marthanacht agus praghas á gcur san áireamh
• Oiriúnach don chuspóir a cheannaigh tú é
• Mar a thuairiscítear, ag meaitseáil aon tuairisc a fógraíodh nó faisnéis eile a thug an díoltóir duit

Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi na cearta tomhaltóra níos láidre atá agat má cheannaigh tú i siopa tar éis an 1 Deireadh Fómhair 2022.

Níl aon cheart uathoibríoch agat ar aisíocaíocht má athraíonn tú d'intinn faoi earraí a cheannaigh tú i siopa. Mura bhfuil aon rud cearr leis an mír, níl aon cheart dlíthiúil agat é a thabhairt ar ais. Braitheann más féidir leat do chuid airgid a fháil ar ais ar pholasaí tuairisceáin an díoltóra.

Ceadaíonn an chuid is mó de na díoltóirí duit earraí a thabhairt ar ais nó a athsholáthar le linn tréimhse áirithe. Is féidir leis an díoltóir aisíocaíocht, malartú nó nóta creidmheasa a thairiscint mar chomhartha dea-mhéine.

Má ghlacann an díoltóir le tuairisceáin, ba cheart duit:

• Cinntigh go bhfuil na hearraí i riocht mait
• Na lipéid bhunaidh agus na clibeanna bunaidh a choinneáil ceangailte
• Cruthúnas ceannaigh a bheith agat (mar shampla, admháil)

Tá tuilleadh faisnéise ag an gCoimisiún um Iomaíocht agus Cosaint Tomhaltóirí (CCPC) maidir le hathrú aigne.

Tá sé de cheart agat leigheasanna áirithe a fháil mura bhfuil na hearraí a cheannaigh tú de cháilíocht indíolta, oiriúnach le ceannach nó mar a thuairiscítear. Is féidir le leigheas a bheith ina dheisiúchán, ina athsholáthar nó ina aisíocaíocht.

Má tá an locht le feiceáil laistigh den chéad 6 mhí, glactar leis go raibh fadhb ann nuair a fuair tú na hearraí agus tá sé de dhualgas ar an díoltóir a mhalairt a chruthú. Má thagann an locht chun solais tar éis na chéad 6 mhí, is féidir iarraidh ort a chruthú go raibh fadhb ann nuair a fuair tú é.

Má cheannaigh tú earraí díola

Má cheannaigh tú an t-earra ar díol, tá na cearta céanna agat agus a bheadh agat dá n-íocfá an praghas iomlán.

Má théann rudaí amú, ba cheart duit na céimeanna seo a leanúint:

1. Tabhair an táirge ar ais chuig an díoltóir leis an bpacáistiú bunaidh, más féidir agus cruthúnas ceannaigh amhail admháil, ráiteas bainc nó cárta creidmheasa, nó sonrasc
2. Mínigh cad é an fhadhb agus conas is mian leat é a cheartú
3. Más gá, déan gearán foirmiúil scríofa ina dhiaidh sin

Mura féidir leat an fhadhb a réiteach, is féidir leat:

• Déan teagmháil leis an gan Coimisiún um Iomaíocht agus Cosaint Tomhaltóirí (CCPC) le haghaidh faisnéise agus comhairle
• Déan teagmháil le do bhanc nó soláthraí cárta creidmheasa chun aismhuirearú a úsáid. Tá breis eolais ag an CCPC ar aisíocaíocht.
• Glac éileamh i gcoinne an díoltóra ag baint úsáide as an nós imeachta um éileamh beag

Faigh tuilleadh faisnéise faoi ghearán a dhéanamh.