Do chearta agus tú ag ceannach seirbhísí

Leis an Acht um Chearta Tomhaltóirí 2022 (pdf) tugtar isteach cearta nua nuair a cheannaíonn tú seirbhísí. Míníonn an leathanach seo na cearta tomhaltóirí seo. Ní bheidh feidhm leo ach amháin má cheannaigh tú seirbhís ar an 29 Samhain 2022 nó ina dhiaidh.

Tá cearta éagsúla agat má cheannaigh tú ar an 28 Samhain 2022 nó roimhe.

Cad is seirbhís ann?

Clúdaíonn dlí tomhaltóirí go leor conarthaí le haghaidh seirbhísí. I measc samplaí de sheirbhísí clúdaithe tá siamsaíocht, lóistín, iompar, oibreacha tógála agus conarthaí cothabhála. Clúdaítear freisin seirbhísí pearsanta (grianghrafadóireacht bainise, mar shampla), seirbhísí cúram peataí, áiseanna stórála agus seirbhísí dlíthiúla nó gairmiúla eile.

Má tá conradh agat le haghaidh seirbhíse, leagann dlí na dtomhaltóirí amach na híoschaighdeáin atá i bhfeidhm agus na réitigh má thiteann an tseirbhís faoi bhun na gcaighdeán seo.

Tá ceart dlíthiúil agat faisnéis áirithe a fháil sula gceannaíonn tú seirbhís, lena n-áirítear:

• Ainm gnó, seoladh agus uimhir theileafóin an trádálaí
• Sonraí faoin tseirbhís (mura bhfuil siad soiléir cheana féin)
• Praghas iomlán, nó conas a ríomhfar é
• Fad an chonartha (má bhaineann)
• Aon táillí breise, mar shampla, táillí seachadta
• Do cheart chun cealú (nuair a bhaineann sé)

Caithfidh an fhaisnéis a bheith soiléir, éasca le tuiscint agus tugtha duit sula gceannaíonn tú. Tá cearta breise agat ar fhaisnéis má cheannaíonn tú ar líne nó ó do leac dorais.

Níl cead ag trádálaithe éilimh a dhéanamh a chuirfeadh as do chinntí ceannaigh. Tá cion á dhéanamh ag díoltóir a dhéanann éileamh bréagach nó míthreorach faoi sheirbhís agus is féidir é a ionchúiseamh.

Má tá conradh agat le haghaidh seirbhíse, leagann dlí na dtomhaltóirí amach na híoschaighdeáin a bhaineann leis an tseirbhís. Ní mór do sheirbhísí a bheith i gcomhréir leis an gconradh a rinne tú. Ciallaíonn comhréireacht go bhfuil an tseirbhís mar a bheifeá ag súil leis de réir an chonartha a rinne tú leis an trádálaí.

Ní mór do sheirbhísí:

• Oibriú mar a dúirt an trádálaí go n-oibreodh siad
• Aon fhógra agus aon fhaisnéis ó bhéal nó i scríbhinn a fuair tú a mheaitseáil
• Téarmaí an chonartha a chomhlíonadh, i gcás ina gcuirtear earraí nó eilimintí digiteacha ar fáil don tseirbhís

Ní mór don trádálaí:

• An tseirbhís a sholáthar de réir an chonartha
• Na scileanna riachtanacha a bheith aige chun an tseirbhís a dhéanamh
• An tseirbhís a sholáthar le cúram agus aire réasúnta
• Ná húsáid ach ábhair atá oiriúnach don fheidhm agus meaitseáil aon tuairiscí a fuair tú
• Praghas réasúnta a ghearradh ort, sa chás nach n-aontaítear an praghas roimh ré (mar shampla, bhí sé bunaithe ar mheastachán nó ar luachan)
• Gach dlí is infheidhme a chomhlíonadh

Má insíonn trádálaí duit go soláthróidh siad caighdeán níos airde cúraim agus scile ná mar is féidir a bheith ag súil le réasún, nó má tá siad faoi réir caighdeán atá leagtha síos ag cuideacht gairmiúil nó ag cód cleachtais, coinneofar ar an gcaighdeán níos airde sin iad.

Léigh tuilleadh faoi do chearta mar thomhaltóir.

Má théann rudaí amú leis an tseirbhís, is é an trádálaí i gcónaí ar cheart rudaí a chur ina gceart.

Faoi dhlí na dtomhaltóirí, ní mór don trádálaí aon cheist a réiteach, ionas go gcomhlíonann an tseirbhís an méid a comhaontaíodh sa chonradh.

Caithfidh an díoltóir an cheist a cheartú saor in aisce, laistigh de thréimhse réasúnta agus gan aon mhíchaoithiúlacht shuntasach duit. Ciallaíonn am réasúnta an t-am is giorra is féidir chun an cheist a réiteach.

Faigh tuilleadh faisnéise ar cad ba cheart a dhéanamh má bhíonn fadhbanna agat le seirbhís.

Má tá díospóid agat le soláthraí seirbhíse atá bunaithe in Éirinn, féadfaidh tú dul i dteagmháil leis an gCoimisiún um Iomaíocht agus Cosaint Tomhaltóirí (CCPC) le haghaidh comhairle agus tacaíochta.

Faigh tuilleadh faisnéise faoi théarmaí agus faoi choinníollacha, cleachtais éagóracha díolacháin, fógraíocht agus praghsáil.

Féadfaidh tú tuilleadh faisnéise a fháil ón CCPC faoi do chearta nuair a cheannaíonn tú seirbhís.