Ceapadh Atharthachta

D’fhéadfadh na rialacha a rialaíonn toimhde atharthachta tionchar a imirt nuair a bhíonn oidhreacht nó cothabháil á éileamh ag leanbh.

Meastar sa dlí gurb iad leanaí fhear céile a máthar atá i leanaí tuismitheoirí atá pósta lena chéile.

Is é an tAcht um Stádas Leanaí 1987 arna leasú ag Alt 88 d'Acht Leanaí agus Caidrimh Teaghlaigh 2015 ionas go mbeidh an toimhde go bhfuil an fear céile ar bhean a bheidh an t-athair an linbh a thuilleadh má tá an leanbh a rugadh níos mó ná 10 mhí tar éis scartha siad.

D’fhéadfadh go mbeadh ar leanaí tuismitheoirí nach bhfuil pósta lena chéile atharthacht a chruthú chun a dteidlíochtaí cothabhála nó oidhreachta a fháil. Níl seo riachtanach má aithníonn an t-athair atharthacht nó má ainmnítear é mar athair an linbh ar an teastas breithe. Má aithníonn sé atharthacht, féadfaidh sé a chomhaontú go gcuirfear a ainm leis an teastas breithe ag dáta níos déanaí.

Má dhéanann an t-athair líomhnaithe agóid i gcoinne atharthachta, féadfaidh sé a chomhaontú chun tabhairt faoi thástáil atharthachta. Mura gcomhaontaíonn sé leis seo a dhéanamh, is faoin gcúirt (de ghnáth an Cúirt Dúiche) atá sé chun cinneadh a dhéanamh ar atharthacht.

Sa chás go ndiúltaíonn duine éigin chun sampla a thabhairt, féadfaidh an chúirt pé conclúid a chruthú má mheasann siad gur cuí, ón diúltú. Mar shampla, má dhiúltaigh an t-athair líomhnaithe chun sampla a thabhairt, féadfaidh an chúirt an tuairim a chruthú go raibh eagla air go dtabharfadh na tástálacha le fios gurb eisean an t-athair. Má dhiúltaigh an mháthair chun sampla a thabhairt, féadfaidh an chúirt an tuairim a chruthú go raibh eagla uirthi go dtabharfadh an tástáil le fios nárbh é an fear a ainmnítear an t-athair.

Éistear le hachomhairc ón gCúirt Dúiche sa Chúirt Chuarda.

Tástáil atharthachta

Tá tástáil atharthachta gcrích ag baint úsáide fuil, fionnadh nó táithíní ó bhéal. Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh leis an tsaotharlann (iarrfaidh siad ort LG a roghnú chun tabhairt faoi na tástálacha), nó féadfaidh tú dul chuig ceann de na gníomhaireachtaí speisialtóra in Éirinn a eagróidh an tástáil duit. Is tábhachtach a bheith ar an eolas nach féidir leat torthaí na tástála a úsáid chun ainm an athar a chur ar an teastas breithe gan a thoiliú a fháil.

Más mian le hathair tabhairt faoi thástáil atharthachta lena atharthacht dhlíthiúil a dheimhniú go seasfaí leis an atharthacht sa chúirt, ba ghá tástáil a dhéanamh ar na 3 pháirtí go léir (máthair, athair, leanbh), agus bheadh ar an máthair comhaontú leis an tástáil seo.

Ní mór go bhfuil leanaí 3 mhí d’aois sular féidir tabhairt faoi thástáil fola ar mhaithe le cuspóirí tástála atharthachta. Féadtar maipín béil a ghlacadh ón leanbh ar shaolú dó/di a úsáid don tástáil. Ar mhaithe le cuspóirí sainaitheanta, teastaíonn grianghraif díobh siúd a thugann na samplaí.

Dearbhú tuismíochta

Is féidir le duine nó daoine a iarraidh ar an gCúirt Chuarda ar dhearbhú á rá go bhfuil siad nó nach bhfuil siad an t-athair, máthair nó tuismitheoirí linbh. Mar an gcéanna, is féidir le leanbh (mar dhuine fásta) iarratas a dhéanamh ar dhearbhú ag rá go bhfuil nó nach bhfuil duine nó daoine a bheidh ainmnithe a n-athair, máthair nó tuismitheoirí.

Is éagsúil a bhíonn costais tástála atharthachta, ag brath ar shaghas na tástála a roghnaítear. (Tástáil fola, nó maipín béil don mháthair, athair agus don leanbh iad na modhanna is coitianta tástála). Níl tástáil atharthachta mar chuid den chóras sláinte poiblí agus beidh ort íoc as aon tástálacha faoina dtugtar.

Ag brath ar chúinsí na ndaoine aonair atá i gceist, féadfaidh an chúirt ordú do chostais a dhéanamh, agus b’fhéidir go mbeidh ar an tuismitheoir/na tuismitheoirí ranníocaíocht a dhéanamh leis an gcostas foriomlán.

Tá fáil ar thuilleadh faisnéise ar thástáil atharthachta (lena n-áirítear liosta saotharlann agus gníomhaireachtaí speisialtóra) ó Treoir. Féadfaidh tú a mbileog a íoslódáil ar Atharthacht a Dheimhniú/Tástáil DNA (pdf) anseo. Más mian leat go dtabharfar faoi thástáil atharthachta, ba cheart duit teagmháil a dhéanamh leis an tsaotharlann (iarrfaidh siad ort LG a roghnú chun tabhairt faoi na tástálacha), nó féadfaidh tú dul chuig ceann de na gníomhaireachtaí speisialtóra in Éirinn a eagróidh an tástáil duit.

Tá eolas ar chur i bhfeidhm chun na cúirte le fáil ar láithreán gréasáin na Seirbhíse Cúirteanna.