Scaradh Dleathúil

Nuair nach féidir le lánúin comhaontú ar na téarmaí faoina gcónóidh siad amuigh óna chéile, is féidir le ceachtar den bheirt iarratas a dhéanamh ar na cúirteanna ar idirscaradh breithiúnach. Ní mór go bhfuil an chúirt sásta faoin méid a leanas:

• •Tá forais leis an iarratas.
• •Cuireadh an lánúin ar an eolas ar chomhairleoireacht agus idirghabháil.
• •Rinneadh soláthar cuí ar mhaithe le leas aon chleithiúnaithe.

Má tá an Chúirt sásta, deonóidh sí foraithne idirscartha bhreithiúnaigh. Deimhnítear san fhoraithne nach bhfuil dualgas a thuilleadh ar an lánúin cónaí le chéile mar lánúin phósta. Chomh maith leis sin, féadfaidh an chúirt orduithe a dhéanamh maidir le caomhnóireacht agus rochtain ar leanaí, agus cnapshuimeanna agus cothabháil a íoc, maoin a aistriú, cearta comharbais a chur ar ceal etc.

Déantar iarratas ar idirscaradh breithiúnach ar an gCúirt Chuarda nó ar an Ard-Chúirt. Bíonn na héisteachtaí ar fad príobháideach agus ní thugtar cead isteach do bhaill den phobal sa seomra cúirte, ar nós a bhíonn i gceist i ngach ceist dlí teaghlaigh.

Ní féidir leat iarratas a dhéanamh ar idirscaradh breithiúnach nuair atá comhaontú idirscartha i bhfeidhm agat cheana féin a ndearnadh ordú cúirte de. Ní mór go bhfuil iarratas ar idirscaradh breithiúnach bunaithe ar cheann amháin de na sé fhoras a leanas:

• Go ndearna páirtí amháin adhaltranas
• Bhí iompar den chineál sin ar bun ag páirtí amháin go mbeadh sé míréasúnta a bheith ag súil leis go leanfadh an céile eile ag cónaí leo
• Thréig páirtí amháin an páirtí eile ar feadh bliana ar a laghad roimh an tráth a dhéantar an t-iarratas
• Chónaigh na páirtithe amuigh óna chéile ar feadh bliana roimh an tráth a dhéantar an t-iarratas agus comhaontaíonn an bheirt pháirtithe le deonú na foraithne
• Chónaigh na páirtithe amuigh óna chéile ar feadh trí bliana ar a laghad ag an tráth a dhéantar an t-iarratas ar an bhforaithne (cé acu má nó chomhaontaíonn nó mura gcomhaontaíonn an bheirt pháirtithe le deonú na foraithne)
• Measann an chúirt nach raibh gnáthchaidreamh pósta idir na céilí ar feadh bliana ar a laghad roimh an dáta a rinneadh an t-iarratas ar an bhforaithne.

Is é an foras deiridh an foras is mó is coitianta ar a ndeonaítear foraithne, mar gheall nach dtugtar le fios go bhfuil an locht ar cheachtar páirtí.

Nuair a bhíonn iarratas á dhéanamh agat ar idirscaradh breithiúnach, ní mór duit ceithre cháipéis a sheoladh chuig an gCúirt Chuarda:

• Foirm iarratais (ar a dtugtar bille sibhialta dlí teaghlaigh). Déantar cur síos sa cháipéis seo ort féin agus ar do chéile, bhur ngairmeacha beatha agus cén áit a gcónaíonn sibh. Leagtar amach inti, chomh maith, cathain a phós sibh, cé chomh fada atá sibh ag cónaí amuigh óna chéile agus ainmneacha agus dátaí breithe bhur leanaí.
• Ráiteas acmhainne faoi mhionn. Leagtar amach sa cháipéis seo do shócmhainní, d’ioncam, d’fhiachas, do dhliteanais agus d’eisíocaíochtaí.
• Ráiteas faoi mhionn a bhaineann le leas do leanaí. Leagtar amach sa cháipéis seo sonraí pearsanta faoi leanaí an phósta. Déantar cur síos sa cháipéis ar an áit a gcónaíonn siad agus na daoine a gcónaíonn siad leo. Déantar cur síos sa cháipéis seo ar a n-oideachas agus oiliúint, a sláinte, socruithe cúram leanaí agus socruithe cothabhála agus rochtana.
• Cáipéis ina ndeimhnítear gur cuireadh ar an eolas thú faoi na roghanna eile ar idirscaradh breithiúnach. Mionnaíonn aturnae an cháipéis seo agus deimhníonn sí go ndearna tú plé ar roghanna na hidirghabhála agus comhaontuithe idirscartha.

Nuair a bhíonn na cáipéisí riachtanacha go léir comhdaithe agat agus ag do chéile, tabharfar dáta duit don éisteacht chúirte. Beidh an éisteacht ar siúl go príobháideach agus beidh ort a thaispeáint don chúirt go gcomhlíonann tú ceanglais an Achta um Idirscaradh Breithiúnach agus Athchóiriú an Dlí Teaghlaigh, 1989. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi thosca a ndéanann cúirt breithniú orthu i gcás idirscartha bhreithiúnaigh anseo. Má tá an chúirt sásta go bhfuil forais agat le haghaidh idirscaradh breithiúnach, deonóidh sí foraithne.

Tá fáil ar bhreis faisnéise ar iarratas a dhéanamh ar idirscaradh breithiúnach ar láithreán gréasáin na Seirbhíse Cúirteanna.

Ní bhronnann foraithne idirscartha bhreithiúnaigh an ceart ort chun athphósadh nó chun iontráil i bpáirtnéireacht shibhialta.

Níl ceanglas dlíthiúil ort aturnae nó abhcóide a úsáid. Féadfaidh tú, más mian leat, a roghnú chun ionadaíocht a dhéanamh duit féin, i bhfírinne. D’fhéadfadh saincheisteanna casta a bheith i gceist, áfach, a chruthaíonn mórdheacrachtaí duit iarratas a dhéanamh ar idirscaradh breithiúnach gan aon chabhair ghairmiúil.

Tá an Bille Sibhialta um an Dlí Teaghlaigh agus foirmeacha samplacha don ráiteas acmhainne, an ráiteas ar leas linbh agus an deimhniú gur cuireadh ar an eolas thú ar roghanna eile ar fáil ó láithreán gréasáin na Seirbhíse Cúirteanna. Chomh maith leis sin, féadfaidh tú cóipeanna a fháil de na foirmeacha seo, agus den Bhille um an Dlí Teaghlaigh, ó Oifig na Cúirte Cuarda is gaire duit.

Moltar i gcónaí comhairle dlí agus ionadaíocht a fháil. Níor cheart duit féin agus do chéile an t-aturnae céanna a úsáid.

Chun fiosrúchán a dhéanamh faoi cibé acu an bhfuil nó nach bhfuil tú incháilithe do Chúnamh Dlí, déan teagmháil leis an ionad dlí is gaire duit. Níl cúnamh dlí saor in aisce agus tá ar gach duine ranníocaíocht a íoc i dtreo na gcostas.

Is eagraíocht neamhspleách, dheonach é ICDS (Ionaid Chomhairle Dlí Saor in Aisce) a oibríonn líonra de chlinicí um chomhairle dhlíthiúil ar fud na tíre. Tá na clinicí seo faoi rún agus saor in aisce do chách. Déan teagmháil leis an Ionad um Fhaisnéis do Shaoránaigh is gaire duit chun teacht ar fhaisnéis ar sheirbhísí ICDS i do cheantar. Ina theannta sin, tá líne faisnéise agus atreoraithe á reáchtáil ag ICDS le linn uaireanta oifige le haghaidh faisnéis bhunúsach dhlíthiúil.

Ma roghnaíonn tú chun aturnae príobháideach a fhruiliú, ba cheart duit a bheith feasach nach ann d’aon ráta seasta muirear le haghaidh táillí dlí. Moltar duit roinnt meastacháin luacha a fháil sula ndéanann tú cinneadh ar ghnóthas dlíthiúil. Tá fáil ar fhaisnéis teagmhála do ghnóthais aturnaetha ar fud na hÉireann ar láithreán gréasáin Dhlí-Chumann na hÉireann.