Foraithne díscaoilte chun deireadh a chur le páirtnéireacht shibhialta

Cuireann foraithne díscaoilte deireadh foirmiúil le páirtnéireacht shibhialta. Má tá cúirt sásta go bhfuil na coinníollacha riachtanacha (féach ‘Rialacha’ thíos) comhlíonta, deonóidh an chúirt an fhoraithne díscaoilte, ag díscaoileadh na páirtnéireachta sibhialta. Nuair a dheonaíonn sí an fhoraithne díscaoilte, féadfaidh an chúirt orduithe a dhéanamh maidir le híocaíocht cothabhála agus cnapshuimeanna, aistriú maoine, cearta comharbais a mhúchadh, cearta pinsin srl.

Caithfidh an bheirt agaibh a bheith ag maireachtáil ar leithligh (féach ‘Maireachtáil ar leithligh’ thíos) ar feadh 2 bhliain sular féidir iarratas ar lánscor a dhéanamh. Féadfaidh tú cinneadh a dhéanamh comhaontú idirscartha a dhéanamh chun cúrsaí a rialú idir tú féin sula lorgaíonn tú lánscor.

In aon iarratas ar fhoraithne díscaoilte, is féidir leis an gcúirt athbhreithniú a dhéanamh ar aon socruithe a rinne an bheirt agaibh roimhe seo, amhail comhaontú idirscartha, go háirithe má tá athrú tagtha ar chúinsí ceachtar agaibh.

Nuair a dheonaítear foraithne díscaoilte, ní féidir é a fhreaschur.

Is féidir le ceachtar agaibh iarratas a dhéanamh chuig an gcúirt go ndéanfaidh an chúirt aon orduithe a dhéantar faoin bhforaithne - mar ordú cothabhála - a athbhreithniú.

An tAcht Pósta 2015

Tar éis thosach feidhme an Achta Pósta 2015 an 16 Samhain 2015, ní féidir leat páirtnéireacht shibhialta a chlárú in Éirinn a thuilleadh. Ní aithnítear comhpháirtíochtaí sibhialta atá cláraithe thar lear ón 16 Bealtaine 2016 in Éirinn.

Is féidir le lánúineacha atá i bpáirtnéireacht shibhialta cheana féin iarratas a dhéanamh chun pósadh nó fanacht mar atá siad. Má shocraíonn tú pósadh, díscaoiltear do pháirtnéireacht shibhialta go huathoibríoch.

Sula bhféadfaidh cúirt díscaoileadh a dheonú, ní mór na coinníollacha seo a leanas a chomhlíonadh:

• Ní mór nach raibh tú i do chónaí le chéile ar feadh tréimhse 2 as na 3 bliana roimhe sin sula ndéantar an t-iarratas
• Caithfidh socruithe cuí a bheith déanta nó beidh siad déanta dá chéile agus d’aon leanbh nó leanaí cleithiúnacha

Ag maireachtáil óna chéile

Soláthraíonn an tAcht um an Dlí Teaghlaigh 2019 (pdf) sainmhíniú ar ‘cónaí óna chéile’ chun cinnteacht a thabhairt do léirmhíniú an téarma i gcúirteanna na hÉireann. Soiléiríonn sé go meastar páirtnéirí sibhialta a chónaíonn sa teach céanna lena chéile a bheith ina gcónaí óna chéile mura bhfuil na páirtnéirí sibhialta ag maireachtáil le chéile mar lánúin i gcaidreamh dlúth tiomanta. Leagtar amach san Acht nach dtagann deireadh le caidreamh de bheith ina dhlúthchaidreamh toisc nach caidreamh collaí é a thuilleadh.

Má chomhlíontar na coinníollacha seo, féadfaidh ceachtar agaibh iarratas a dhéanamh chun na cúirte ar fhoraithne díscaoilte.

Níl ceangal dlíthiúil ort aturnae nó abhcóide a úsáid. Más mian leat, is féidir leat ionadaíocht a dhéanamh duit féin. D’fhéadfadh saincheisteanna casta a bheith ann, áfach, a d’fhéadfadh go mbeadh sé an-deacair iarratas a dhéanamh ar dhíscaoileadh gan cúnamh gairmiúil éigin.

Agus tú ag déanamh iarratais ar dhíscaoileadh sa Chúirt Chuarda, beidh ort 3 dhoiciméad a chur isteach ar dtús:

• Foirm iarratais (ar a dtugtar bille páirtnéireachta sibhialta). Déanann an doiciméad seo cur síos ort féin agus ar do pháirtnéir sibhialta, ar do slite beatha agus an áit a bhfuil cónaí ort. Leagann sé amach an t-am ar chláraigh tú do pháirtnéireacht shibhialta, cé chomh fada agus a bhí tú i do chónaí ar leithligh agus ainmneacha agus dátaí breithe do leanaí.
• Ráiteas faoi mhionn acmhainne (Foirm 51). Leagtar amach sa doiciméad seo do shócmhainní, d’ioncam, do chuid fiacha, do dhliteanais agus do chuid eisíocaíochtaí.
• Ráiteas faoi mhionn maidir le leas aon leanaí cleithiúnacha (Foirm 37B). Leagtar amach sa doiciméad seo sonraí pearsanta na bpáistí. Déanann sé cur síos ar an áit a bhfuil cónaí orthu agus cé leis. Déanann sé cur síos ar a gcuid oideachais agus oiliúna, a sláinte, a socruithe cúram leanaí agus a socruithe cothabhála agus rochtana.

Níl aon cheanglas doiciméad a chur isteach á dheimhniú gur cuireadh na roghanna eile in iúl duit seachas díscaoileadh, murab ionann agus iarratais ar cholscaradh.

Nuair a bheidh na doiciméid riachtanacha go léir comhdaithe, tabharfar dáta duit don éisteacht chúirte. Reáchtálfar an éisteacht go príobháideach agus beidh ort a thaispeáint don chúirt go gcomhlíonann tú ceanglais an Achta um Páirtnéireacht Shibhialta agus um Chearta agus Oibleagáidí Áirithe de chuid Comhchónaitheoirí 2010. Má tá an chúirt sásta go bhfuil forais díscaoilte agat, deonóidh sí foraithne díscaoilte.

Moltar i gcónaí comhairle agus ionadaíocht dhlíthiúil a fháil. Mura n-aontaíonn tú féin agus do pháirtnéir sibhialta faoi cheist ar bith moltar go láidir duit labhairt le haturnae dlí teaghlaigh. Níor cheart duit féin ná do pháirtí an t-aturnae céanna a úsáid.

Le fiosrú an bhfuil tú incháilithe do Chúnamh Dlíthiúil, féadfaidh tú dul i dteagmháil leis an ionad dlí is gaire duit. Níl Cúnamh Dlí saor in aisce agus caithfidh gach duine ranníocaíocht a íoc i dtreo na gcostas.

Is eagraíocht neamhspleách dheonach é FLAC (Ionaid Chomhairle Dlí In Aisce). Cuirtear líon teoranta de choinní clinic FLAC ar fáil ar an nguthán i gcomhar le Seirbhísí um Fhaisnéis do Shaoránaigh ar fud na tíre. Déantar na coinní sin le dlíodóir is saorálaí agus tá siad faoi rún agus saor in aisce. Déan teagmháil leis an Ionad Faisnéise do Shaoránaigh is gaire duit chun faisnéis a fháil faoi choinní clinic gutháin le FLAC i do cheantar. Tá Líne Faisnéise agus Atreoraithe FLAC le haghaidh bunfhaisnéis dhlíthiúil ar oscailt ó Luan go hAoine ó 9.30am-1pm.

Má shocraíonn tú aturnae príobháideach a fhostú, ba chóir duit a bheith ar an eolas nach bhfuil aon ráta seasta muirear ann do tháillí dlí. Moltar duit roinnt meastachán a fháil sula roghnaíonn tú dlíghnólacht. Is féidir leat sonraí teagmhála aturnaetha agus gnólachtaí ar fud na hÉireann a fháil ar lawsociety.ie.