Gnéithe a thugann an cúirt san áireamh i gcásanna scaradh/ colscaradh/díscaoilte.
- Réamhrá
- Orduithe coimhdeacha
- Gnéithe a thugann an chúirt san áireamh nuair a bhíonn ordú coimhdeach á dhéanamh
- I ndiaidh ordú coimhdeach a dhéanamh
- Eolas breise
Réamhrá
Is féidir leat deireadh dlíthiúil a chur le pósadh in Éirinn ar thrí bhealach – comhaontú idirscartha, idirscaradh breithiúnach agus colscaradh. Is féidir leat deireadh a chur le páirtnéireacht shibhialta freisin trí úsáid a bhaint as próiseas ar a dtugtar scaoileadh.
Go mbronnfar idirscaradh breithiúnach, colscaradh nó scaoileadh ort, caithfidh tú iarratas a dhéanamh leis na cúirteanna. Caithfidh an chúirt súil ar réimse tosca nuair a bhíonn breithniú á dhéanamh ar d’iarratas, ar nós d’ioncaim agus chaighdeán do mhaireachtála.
Ag brath ar do chás, is féidir leis an gcúirt orduithe coimhdeacha a dhéanamh a imríonn tionchar ar ghnéithe éagsúla de do shaol. Mar shampla, is féidir leo seo baint le coimeád do leanaí agus le húinéireacht ar áit chónaithe an teaghlaigh.
Tugtar cuntas ar an leathanach seo ar na horduithe coimhdeacha i gcásanna idirscartha, colscartha agus scaoilte. Caitear súil ann freisin ar na príomhghnéithe a thugann an chúirt san áireamh nuair a bhíonn na horduithe seo á ndéanamh.
Déantar idirbheartaíocht ar comhaontuithe idirscartha, ina ionad sin, trí d’aturnae agus aturnae do chéile, agus ní gá duit dul a fhad leis an gcúirt chun tabhairt fúthu.
Orduithe coimhdeacha
Ordú é ordú coimhdeach (a dtugtar faoiseamh coimhdeach air, amanna) a dhéantar tríd an gcúirt lena chinntiú go ndéantar soláthar ceart do chéilí agus do chleithiúnaithe (ar nós leanaí) i ndiaidh gur chlis ar an bpósadh.
Is féidir réimse orduithe coimhdeacha a dhéanamh sna cúirteanna um an dlí teaghlaigh nuair a bhíonn idirscaradh breithiúnach, colscaradh nó scaoileadh á bhronnadh.
Baineann formhór na n-orduithe coimhdeacha cúirte leis an méid seo a leanas:
•Coimeád leanaí agus rochtain ar leanaí
•Íocaíochtaí cothabhála agus íocaíochtaí cnapshuime
•Úinéireacht ar áit chónaithe an teaghlaigh nó ar áit chónaithe a bhfuil comhúinéireacht air
•Áit chónaithe an teaghlaigh nó áit chónaithe a bhfuil comhúinéireacht air a áitiú
•Úinéireacht ar réadmhaoin agus ar shócmhainní, ar nós scaireanna
•Cearta pinsin
•Cearta comharbais.
Íocaíochtaí cothabhála
Níl aon suim ‘chaighdeánach’ chothabhála ann in Éirinn nach mór do chéile a íoc (nó a bhfuil siad i dteideal a fháil). Ina ionad sin, tugann an chúirt gach gné de do chás pearsanta san áireamh.
I gcásanna áirithe, déanfar d’íocaíocht a shiardhátú chuig an dáta a eisíodh d’iarratas ar idirscaradh, ach ní dhéanfar é a shiardháthú níos luaithe ná sin. Is féidir leis an gcúirt a ordú go n-íoctar na riaráistí seo i gcnapshuim, agus faoi dháta áirithe.
Déantar rialáil ar gach idirscaradh, colscaradh agus scaoileadh ar bhonn cás ar chás.
Gnéithe a thugann an chúirt san áireamh nuair a bhíonn ordú coimhdeach á dhéanamh
Déanfaidh an chúirt do chúinsí uile, agus cúinsí do theaghlaigh a thabhairt san áireamh sula ndéanfar ordú coimhdeach. Is féidir a áireamh leo seo:
| Cóiríocht | Riachtanais chóiríochta gach céile. Mar shampla, má tá áit éigin eile agat féin agus ag do chéile le fanacht, nó má tá an acmhainn ag ceachtar díobh áit chónaithe a aistriú. |
| Airgeadas | Ioncam reatha agus dóchúil amach anseo gach céile, do chumas san
áireamh airgead a thuilleamh agus aon sócmhainní atá agaibh
Riachtanais agus oibleagáidí airgeadais reatha agus amach anseo gach céile An t-ionchur a rinne gach céile nó páirtnéir sibhialta, agus is dóchúil a dhéanfaidh siad, le leas an teaghlaigh (áirítear leis seo aon ranníocaíocht a rinneadh a mhéadaigh ioncam agus acmhainní airgeadais an chéile eile) A mhéid a d’imir an pósadh nó an pháirtnéireacht shibhialta tionchar ar chumas gach céile airgead a thuilleamh Luach aon sochar a thug ceachtar céile suas mar gheall ar an idirscaradh breithiúnach, an colscaradh nó an scaoileadh |
| Stíl mhaireachtála agus tionchar ar dhaoine muinteartha eile | Caighdeán maireachtála an teaghlaigh sular chlis ar an bpósadh nó
an pháirtnéireacht shibhialta. Cé go gcuirfidh an chúirt seo san
áireamh, glacfar leis, ina theannta sin, go mbeidh laghdú ar
chaighdeán maireachtála na beirte céilí mar thoradh ar idirscaradh
in go leor cásanna
Aois gach céile, fad an phósta nó na páirtnéireachta sibhialta, agus an fad ama a chónaigh na céilí nó na páirtnéirí sibhialta le chéile Má tá tú féin nó do chéile faoi aon mhíchumas fisiciúil nó meabhrach Cearta aon duine eile a ndéanann an t-idirscaradh breithiúnach, an colscaradh nó an scaoileadh difear dóibh (mar shampla, leanaí) |
| Leanaí | Riachtanais chóiríochta aon leanaí
Riachtanais airgeadais do leanaí Riachtanais oideachais do leanaí Riachtanais sláinte fisiciúla agus mheabhairshláinte do leanaí |
| Iompar | Iompar gach céile |
I ndiaidh ordú coimhdeach a dhéanamh
Ní gá go mairfidh orduithe coimhdeacha go deo. Má thagann athrú ar do chúinsí le himeacht ama, nó má thagann athrú ar chúinsí do chéile, is féidir leat iarraidh ar an gcúirt na rudaí seo a leanas a dhéanamh:
•An t-ordú a athrú (téarmaí an ordaithe a athrú, mar shampla, an méid cothabhála is gá a íoc)
•An t-ordú a scaoileadh (stop nó deireadh iomlán a chur leis an ordú)
•An t-ordú a chur ar fionraí (an t-ordú a stopadh go sealadach)
Mura n-íoctar íocaíochtaí ordú cothabhála
Mura ndéanann iarchéile nó iarpháirtnéir sibhialta na híocaíochtaí riachtanacha cothabhála, agus má tá siad fostaithe nó má tá pinsean príobháideach á fháil acu, is féidir leat iarratas a dhéanamh leis an gcúirt ar ordú um astú tuillimh. Ciallaíonn seo go n-asbhainfidh a bhfostóir an chothabháil óna dtuilleamh.
Caithfidh tú an t-iarratas seo a dhéanamh i scríbhinn – trí úsáid a bhaint as Foirm 54.21 (doc) má bhí tú pósta leis an bhfreagróir, nó i do pháirtnéir sibhialta leis an bhfreagróir.
Is féidir níos mó a léamh faoi iarratas a dhéanamh ar chothabháil ar Courts.ie.
Eolas breise
Is féidir léamh faoi conas iarratas a dhéanamh ar idirscaradh breithiúnach in Éirinn.
Is féidir leat léamh freisin faoi cholscaradh.
Más mian leat deireadh dlíthiúil a chur le do pháirtnéireacht shibhialta, is féidir léamh faoi iarratas a dhéanamh ar fhoraithne scaoilte.
B’fhéidir gur mian leat léamh faoin méid seo a leanas a freisin:
•Idirghabháil teaghlaigh i measc lánúineacha atá i mbun idirscartha
•Orduithe cothabhála agus comhaontuithe
•Conas a mheasúnaítear pinsin i rith idirscartha, colscartha nó scaoilte
•Cearta comharbais i ndiaidh idirscartha/colscartha/scaoilte
Nó is féidir leat cuairt a thabhairt ar láithreán gréasáin na gCúirteanna chun teacht ar eolas breise ar cholscaradh agus idirscaradh breithiúnach.
Page edited: 17 May 2021