An tOmbudsman do Leanaí

Duine atá in ombudsman a ceapadh le himscrúdú a dhéanamh ar ghearáin faoi sheirbhísí agus eagraíochtaí lena chinntiú go seastar le do chearta agus go léirítear meas orthu. Tá ombudsmen neamhspleách, saor in aisce agus neamhchlaonta.

Tá saghsanna éagsúla d’ombudsman ann atá freagrach as gearáin faoi sheirbhísí agus eagraíochtaí éagsúla a imscrúdú. Mar shampla, déileálann Coimisiún Ombudsman an Gharda Síochána (GSOC) le gearáin a dhéanann an pobal faoi chomhaltaí an Gharda Síochána (fórsa póilíneachta na hÉireann). Déanann an tOmbudsman Seirbhísí Airgeadais agus Pinsean gearáin faoi sholáthraithe seirbhíse airgeadais agus soláthraithe pinsin a imscrúdú.

Cuireann Oifig an Ombudsman do Leanaí (OOL) cearta agus leas leanaí agus daoine óga faoi 18 mbliana d’aois chun cinn a chónaíonn in Éirinn. Imscrúdaíonn sé gearáin a rinne leanaí, nó a rinneadh thar ceann leanaí, faoi sheirbhísí a fhaigheann siad ó eagraíochtaí poiblí in Éirinn, cosúil le scoileanna, údaráis áitiúla, FSS, nó Tusla.

Oifig reachtúil é an tOmbudsman do Leanaí a bunaíodh faoin Acht um Ombudsman do Leanaí, 2002.

Conas a chuireann OOL cearta agus leas leanaí chun cinn?

Tugann OOL saincheisteanna chun solais a bhaineann le leanaí, agus déanann sé monatóireacht agus athbhreithniú ar an reachtaíocht, beartais Rialtais, agus conas a dhéanann siad difear do leanaí. Cuireann OOL comhairle ar an Rialtas, agus ar eagraíochtaí eile a sholáthraíonn seirbhísí thar ceann an Rialtais, chun cabhrú lena chinntiú go léiríonn dlíthe agus beartais meas ar chearta leanaí.

Spreagann agus tacaíonn OOL freisin le leanaí agus daoine óga le heolas a aimsiú faoina gcearta agus conas is féidir iad a chosaint agus a thuiscint.

Tá seirbhís gearán OOL saor in aisce agus neamhspleách.

Sula ndéanann tú gearán, caithfidh tú teagmháil a dhéanamh leis an eagraíocht go díreach agus tabhairt faoin nós imeachta chun gearáin a dhéanamh. Is tábhachtach go bhfanann tú go ndéanann siad cinneadh deiridh nó go dtugann siad freagra ar do ghearán.

If you are not happy with the response from the organisation, you can make a complaint to the OCO. You can also make a complaint to the OCO if the service has not responded to your complaint when the service said it would.

Caithfidh an gearán a bheith faighte ag OOL i bhformhór na gcásanna laistigh 2 bhliain tar éis go ndearnadh an gníomh nó an t-imeacht chun imscrúdú a dhéanamh.

Cén comhlachtaí is féidir le OOL a imscrúdú?

Is féidir le OOL gearáin a imscrúdú faoi chomhlachtaí poiblí i bPoblacht na hÉireann a sholáthraíonn seirbhísí nó a dhéanann cinntí faoi leanaí agus teaghlaigh, nó eagraíochtaí a sholáthraíonn seirbhísí thar ceann an Stáit.

Cé ar féidir leis gearán a dhéanamh?

Is féidir le duine ar bith gearán a dhéanamh le OOL. Is féidir le OOL glacadh le gearáin a dhéanann leanaí agus daoine óga faoi 18 mbliana d’aois, agus a dhéanann daoine fásta thar ceann leanaí freisin.

Déanann tuismitheoirí formhór na ngearán ach déanann daoine a oibríonn le leanaí, cosúil le foireann cúraim chónaithe, oibrithe sóisialta agus múinteoirí gearáin thar ceann leanaí freisin. Mura bhfuil an gearán á dhéanamh ag tuismitheoir, caithfidh OOL tuismitheoir amháin a chur ar an eolas go bhfuil gearán á dhéanamh.

Is féidir leat gearán a dhéanamh ar bhealaí éagsúla.

• Is féidir leat foirm ghearáin ar líne a líonadh.
• Nó is féidir leat cóip a phriontáil de cháipéis na foirme gearáin (pdf) agus í a sheoladh sa phost chuig Oifig an Ombudsman do Leanaí, Teach na Mílaoise, 52-56 Sráid na Trá Mhór, Baile Átha Cliath 1. Is féidir an fhoirm a sheoladh ar ríomhphost freisin chuig ococomplaint@oco.ie
• Nó, is féidir leat glaoch ar Shaorghlao 1800 20 20 40 agus iarraidh go seolfar foirm ghearáin chugat. Is féidir le cásoibrí dul tríd an bhfoirm leat freisin má theastaíonn cabhair uait.

Tá an fhoirm ghearáin ar fáil freisin sna teangacha seo a leanas:

• Gaeilge (pdf)
• Úcráinis (pdf)
• Rúisis (pdf)
• Urdúis (pdf)
• Araibis (pdf)
• Polainnis (pdf)
• Dairis (pdf)
• Beangáilis (pdf)
• Rómáinis (pdf)

Ba cheart duit aon cháipéisí a chur san áireamh a sheol tú nó a fuair tú ón tseirbhís a ndearna tú an gearán léi, agus na cúiseanna a thabhairt nach bhfuil tú sásta le toradh do ghearáin. Má theastaíonn eolas breise ó OOL, déanfaidh siad teagmháil leat.

Níl an tOmbudsman do Leanaí in ann gearáin a imscrúdú inar tosaíodh imeachtaí dlíthiúla cheana féin.

Cinneadh a achomharc a rinne OOL

Má cheapann tú go bhfuil an cinneadh a rinne OOL faoi do ghearán (i ndiaidh gur imscrúdaíodh é) mícheart, is féidir leat an cinneadh a achomharc. Is féidir leat teacht ar níos mó eolais faoin bpróiseas achomhairc ar láithreán gréasáin OOL.