Breith do linbh a chlárú

Cláraíonn an tSeirbhís um Chlárú Sibhialta FSS gach breith, bás agus pósadh in Éirinn.

Ba cheart duit breith do linbh a chlárú laistigh de 3 mhí óna bhreith, más féidir. Mar sin féin, tá suas le 12 mhí agat chun an bhreith a chlárú. Más gá duit breithe a chlárú tar éis 12 mhí, déan teagmháil leis an tSeirbhís um Chlárú Sibhialta chun comhairle a fháil.

Ní gá duit do leanbh a thabhairt chuig an oifig chlárúcháin agus a bhreith á chlárú.

Nuair a bheidh an bhreith cláraithe, tabharfar uimhir PSP do do leanbh agus is féidir leat teastas breithe a fháil (a bheidh ag teastáil uait chun do leanbh a chlárú ar scoil, chun iarratas a dhéanamh ar phas agus chun críocha go leor eile).

Teastais breithe

Tá faisnéis ar an teastas breithe faoin leanbh agus na tuismitheoirí a tugadh tráth an chlárúcháin, mar sin tá sé tábhachtach go bhfuil an faisnéis a thugann tú cruinn. Is doiciméad dlíthiúil an-tábhachtach é an taifead seo. Tá sé deacair na sonraí a athrú tar éis an chéad chlárú. (Féach 'Ceartú earráidí' thíos.)

Teastais Aitheantais Inscne

Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar Theastas Aitheantais Inscne chun an inscne is fearr leat a bheith aitheanta ag an Stát. Tá sé seo leagtha amach san Acht um Inscne a Aithint, 2015. Forálann an tAcht freisin duit iarratas a dhéanamh ar chóip dheimhnithe d'iontráil sa Chlár um Aithint inscne. Is ionann teastas a eisítear ón gClár um Aithint Inscne agus teastas breithe agus sásaíonn sé gach riachtanas nuair a iarrtar ort teastas breithe a sholáthar.

Taifid breithe na hÉireann

Tá Oifig an Ard-Chláraitheora freagrach as taifid a bhaineann le breitheanna, marbh-bhreitheanna, uchtuithe, póstaí, páirtnéireachtaí sibhialta agus básanna in Éirinn a stóráil agus a chothabháil. Coinníonn Oifig an Ard-Chláraitheora gach taifead oifigiúil de bhreitheanna, básanna agus póstaí Éireannacha ó 1864 agus póstaí neamh-Chaitliceacha ó 1845. Is féidir leat go leor taifid stairiúla a fheiceáil ar líne. Is taifid phoiblí iad teastais breithe, pósta, uchtaithe, páirtnéireachta sibhialta agus báis, rud a chiallaíonn gur féidir le haon duine rochtain a fháil orthu nó iarratas a dhéanamh orthu.

Comhlánaíonn foireann an ospidéil (i gcás breitheanna ospidéil), nó dochtúir nó cnáimhseach (breitheanna sa bhaile) Foirm Fógra Breithe (Foirm BNF/01) leis an tuismitheoir(í) de gnáth chun a chinntiú go dtaifeadtar faisnéis cruinn.

Imlíníonn an Fhoirm Fhógra Breithe an fhaisnéis atá le taifeadadh i gClár na mBreitheanna. Má bheirtear do leanbh san ospidéal, seoltar an fhoirm chuig oifig an Chláraitheoira, ag cur in iúl don Chláraitheoir go bhfuil breith tugtha.

Má rugadh do leanbh sa bhaile le tacaíocht ó ghairmí cúram sláinte, ba chóir dóibh an Fhoirm Fhógra Breithe sínithe a thabhairt duit. Ní mór a gclárúchán agus a UAP a chur san áireamh. Tabhair leat é seo go dtí do choinne chun breith do linbh a chlárú.

I ngach cás, ní mór duit freastal ar Sheirbhís um Chlárú Sibhialta, go pearsanta, chun Clár na mBreitheanna a shíniú go hoifigiúil chun an próiseas a bhaineann le breith do linbh a chlárú a chur i gcrích.

Is féidir leat breith do linbh a chlárú in aon tSeirbhís um Chlárú Sibhialta, is cuma cá háit ar tharla an bhreith. Ar mhaithe le caoithiúlacht, roghnóidh an chuid is mó daoine a n-oifig áitiúil.

Chun breith a chlárú, comhlánaigh Foirm Iarratais ar Chlárú Breith (pdf) agus cuir an fhoirm chomhlánaithe sa phost nó ar ríomhphost chuig an Oifig um Chlárú Sibhialta atá roghnaithe agat. Is féidir gach breith a chlárú ag baint úsáide as an bhfoirm seo ach níor mó duit freastal ar an oifig freisin chun Clár na mBreitheanna a shíniú le comhlánú don phróiseas clárúcháin. Ní chlárófar breith do linbh go dtí go síneoidh tú an clár. Cuirfidh an Cláraitheoir in iúl duit cathain is féidir leat a bheith i láthair chun an clár a shíniú.

Ní gá duit do leanbh a thabhairt chuig an oifig chlárúcháin agus a bhreith á chlárú.

Mar mhalairt air sin, is féidir leat an fhoirm Iarratais ar Chlárú Breithe (pdf) a chomhlánú agus í a thabhairt leat chuig do choinne san Oifig um Chlárú Sibhialta. Ag brath ar an tSeirbhís um Chlárú Sibhialta a roghnaigh tú, b'fhéidir go mbeifeá in ann coinne a chur in áirithe ar líne nó ar an nguthán. Bíonn cead siúlóidí isteach in oifigí áirithe ag amanna áirithe. Bain úsáid as Seirbhís Aimsigh Seirbhís um Chlárú Sibhialta de chuid FSS chun fáil amach conas dul i dteagmháil le d'oifig áitiúil.

Níl aon táille ar chlárú breithe.

Tar éis duit an bhreith a chlárú, féadfaidh tú teastas breithe do linbh a fháil. Tá táille €20 ar theastas breithe caighdeánach iomlán.

Ní mór duit breith do linbh a chlárú laistigh de 12 mhí.

Má cláraítear breith laistigh de 3 mhí, seolfar an fhaisnéis go huathoibríoch chuig an Roinn Coimirce Sóisialaí, agus seolfar foirmeacha Sochar Linbh agus uimhir PSP go huathoibríoch chuig an bhfaisnéiseoir cáilithe, an tuismitheoir(í) de ghnáth.

Má chláraíonn tú breith do linbh tar éis 3 mhí, beidh ort teagmháil a dhéanamh le Seirbhísí Aitheantais Cliant agus leis an Roinn Coimirce Sóisialaí chun an uimhir PSP agus an Sochar Linbh a shocrú.

Más gá duit breithe a chlárú tar éis 12 mhí, déan teagmháil leis an tSeirbhís um Clárú Sibhialta chun comhairle a fháil.

Má bhí breith ospidéil agat, ba cheart duit fanacht 3 seachtaine tar éis na breithe sula n-áiritheofar coinne chun an bhreith a chlárú (do bhreith ospidéil amháin). Má rugadh do leanbh sa bhaile, is féidir leat coinne a chur in áirithe am ar bith.

Is gnách go gcláraíonn tuismitheoir(í) an linbh an bhreith. Tá sé seo amhlaidh toisc gurb iad na príomhfhaisnéiseoirí cáilithe iad. Le haghaidh liosta faisnéiseoirí cáilithe eile, féach 'Mura bhfuil na tuismitheoirí in ann an bhreith a chlárú' thíos.

Ní mór duit aitheantas le grianghraf, mar shampla, pas nó ceadúnas tiomána, agus d'Uimhir PSP a thabhairt chuig an choinne chun an bhreith a chlárú. I gcásanna áirithe, b'fhéidir go mbeadh ort faisnéis bhreise a sholáthar, mar shampla, nuair a bhí máthair pósta roimhe seo. Déan teagmháil leis an tSeirbhís um Chlárú Sibhialta chun tuilleadh faisnéise a fháil.

Tuismitheoirí pósta

Má tá na tuismitheoirí i bpósadh aitheanta lena chéile, ní gá ach tuismitheoir amháin a bheith i láthair. Is féidir leis an mbeirt freastal, áfach, má tá an bheirt acu ag iarraidh an clár a shíniú. Má bhí na tuismitheoirí pósta i dtír eile, ba chóir dóibh an teastas pósta bunaidh (agus aistriúchán, más gá).

Tuismitheoirí neamhphósta (an bhreith a chlárú den chéad uair)

Tá roghanna éagsúla ann chun breith linbh a chlárú nuair nach bhfuil na tuismitheoirí pósta. Is féidir leat na foirmeacha éagsúla a fháil ó oifig an Chláraitheoira. Is iad na roghanna:

• Is féidir leis an máthair agus leis an athair an clárúchán a iarraidh le chéile (Foirm CRA 9). Freastalaíonn an bheirt acu ar oifig an Chláraitheora le chéile agus síníonn siad an clár le chéile.
• Is féidir leis an máthair foirm dhearbhaithe a chomhlánú lena n-ainmnítear an t-athair (Foirm CRA 1) agus í a thabhairt, mar aon le dearbhú ó athair an linbh ag admháil gurb é athair an linbh é (Foirm CRA 3). Síníonn an mháthair an clár.
• Is féidir leis an athair foirm dhearbhaithe a chomhlánú ag admháil gurb é athair an linbh é (Foirm CRA 2), agus is féidir leis dul chuig oifig an Chláraitheora é féin, ag tabhairt leis dearbhú ón máthair a d'ainmnigh an t-athair (Foirm CRA 4). Síníonn an t-athair an clár.
• Féadfaidh an mháthair nó an t-athair iarratas scríofa a dhéanamh (Foirm CRA 5 agus Foirm CRA 6 faoi seach) ar chóip dheimhnithe d'ordú cúirte a thabhairt ar aird, a ainmníonn an duine atá le clárú mar an t-athair. Beidh ar an tuismitheoir atá ag déanamh an iarratais freastal ar oifig an Chláraitheora chun Clár na mBreitheanna a shíniú.

Is féidir sonraí an athar a chur isteach freisin má tá (nó go raibh) an mháthair pósta le duine éigin eile. Chomh maith le dearbhú faoi mhionn ón athair á rá gurb é an t-athair é, teastaíonn ceann amháin díobh seo a leanas:

• Dearbhú faoi mhionn ó fhear céile na máthar á rá nach é an t-athair é, nó
• Dearbhú faoi mhionn ón máthair á rá go raibh sí ina cónaí seachas a fear céile ar feadh níos mó ná 10 mí roimh bhreith an linbh agus gníomhas idirscartha/foraithne colscartha (ní aithnítear gach colscaradh coigríche faoi dhlí na hÉireann), nó
• Cóip dheimhnithe d'ordú cúirte a ainmníonn an duine atá le clárú mar athair

Tá bileog ar Chlárú Breith Leanaí (pdf) ar fáil ar shuíomh Gréasáin Treoir.

Mura bhfuil tuismitheoirí linbh pósta lena chéile, níl aon toimhde dlí ann maidir le cé hé athair an linbh, ach amháin má tá ainm an athar ar an teastas breithe. Mar sin féin, ní thugann ainm an athar ar theastas breithe an linbh aon chearta dlíthiúla don athair i leith a linbh. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi Chaomhnóireacht dhlíthiúil agus lánúineacha comhchónaithe, agus faoi atharthacht a bhunú inár leathanach Ceapadh Atharthachta.

Tuismitheoirí linbh deontóra

Ón 5 Bealtaine 2020, féadfaidh máthair bhreithe agus tuismitheoir eile (céile na máthar, páirtnéir sibhialta nó comhchónaitheoir) linbh deontóra - a rugadh mar thoradh ar nós imeachta atáirgeadh daonna deontóra (DAHR) - clárú mar thuismitheoirí le an Cláraitheoir Breitheanna, Básanna agus Póstaí, agus teastas breithe a fháil don leanbh a léiríonn é seo. Baineann na forálacha seo le:

• Lánúineacha gnéas os coinne
• Lánúineacha mná den ghnéas céanna
• Mná singil ag dul faoi ghnáthamh atáirgeadh daonna le cúnamh deontóra.

Athróidh an próiseas chun breith an linbh a chlárú ag brath ar an dáta a rugadh an leanbh (ní ar an dáta a rugadh an leanbh).

Leanbh a gineadh tar éis an 4 Bealtaine 2020

Má ghintear an leanbh tar éis an 4 Bealtaine 2020 (i saoráid DAHR in Éirinn a úsáideann deontóir speirme inrianaithe), tabharfaidh an áis DAHR teastas do na tuismitheoirí. Beidh sonraí éagsúla sa theastas maidir le nós imeachta DAHR agus taifead ar thoilliú an tuismitheora/na dtuismitheoirí le tuismíocht an linbh. Ní mór an teastas seo a chur isteach in éineacht le foirm iarratais chuig Oifig an Ard-Chláraitheora.

Leanbh a ghineadh roimh 4 Bealtaine 2020

Má ghintear an leanbh roimh 4 Bealtaine 2020, ní mór an bhreith a chlárú ar dtús mar bhreith neamh-DAHR. Tar éis don bhreith a bheith cláraithe, tá gá le hordú cúirte ag ainmniú duine eile mar thuismitheoir an linbh (Dearbhú Tuismitheora) roimh athchlárú na breithe. Faigh amach conas iarratas a dhéanamh ar Dhearbhú Tuismitheora ar shuíomh Gréasáin na Seirbhíse Cúirteanna.

Má shásaíonn nós imeachta an DAHR ceanglais Acht 2015, is féidir leis na tuismitheoirí ansin iarratas a dhéanamh chun an bhreith a athchlárú trí úsáid a bhaint as foirm iarratais BRR1 (pdf) agus cóip dheimhnithe den ordú cúirte a cheangal leis. Is féidir le tuismitheoirí an fhoirm BRR1 chomhlánaithe agus an t-ordú cúirte a sheoladh ar ríomhphost chuig dahr@welfare.ie nó sa phost chuig Rannóg an DAHR, Oifig an Ard-Chláraitheora.

Murar féidir leis na tuismitheoirí an bhreith a chlárú

I gcás nach gcláraíonn na tuismitheoirí an bhreith, nó nach féidir leo í a dhéanamh, is féidir leis na daoine seo a leanas gníomhú mar fhaisnéiseoirí cáilithe freisin:

• Ball ainmnithe d'fhoireann an ospidéil (nó institiúid, eagraíocht nó fiontair eile) inar tharla an bhreith
• Aon duine a bhí i láthair ag an bhreith
• Aon duine atá i láthair sa teaghais inar tharla an bhreith
• Aon duine atá i bhfeidhil ar an leanbh
• Duine ceaptha mar chaomhnóir an linbh
• Duine a gheofar mar thuismitheoir an linbh le hordú ó na cúirteanna

Taifeadtar an fhaisnéis seo a leanas i gClár na mBreitheanna:

Sloinne an linbh. Ní mór gur sloinne ceachtar de na tuismitheoirí nó an bheirt tuismitheoirí an sloinne cláraithe. Más mian leat go mbeadh sloinne ag do leanbh seachas sloinne ceachtar de na tuismitheoirí nó an bheirt acu, ní mór duit iarratas a dhéanamh chuig an Ard Chláraitheoir nó chuig an Stiúrthóir(pdf) chun ainm eile a shannadh.

• Am, dáta agus áit bhreith an linbh
• Inscne an linbh
• Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (Uimhir PSP) an linbh (arna leithroinnt ar chlárú)
• Céadainm(neacha) agus sloinne an linbh
• Céadainm(neacha) agus sloinne na máthar
• Sloinne breithe na máthar
• Gach sloinne a úsáideadh roimhe seo de chuid na máthar (más ann dó)
• Gnáthshlí bheatha na máthar
• Gnáthsheoladh na máthar ag an dáta breithe
• Dáta breithe na máthar
• Stádas pósta na mathar
• Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (PSP) na máthar
• Sloinne breithe a máthar

Cuirtear faisnéis chomhchosúil isteach maidir leis an athair nó le tuismitheoir eile.

Is féidir breith a athchlárú chun ainm an athar a chur san áireamh má tá aon cheann de na cásanna seo a leanas i gceist:

• Níl tuismitheoirí linbh pósta lena chéile ach is mian leo sonraí an athar a chur san áireamh agus níor cláraíodh na sonraí seo ar dtús.
• Pósann tuismitheoirí linbh a chéile tar éis bhreith an linbh.

Déan teagmháil le Seirbhís um Chlárú Sibhialta chun coinne a dhéanamh chun an bhreith a athchlárú agus chun ana fháil amach cad iad na doiciméid a theastaíonn uait a thabhairt leat.

Féadfaidh tú breith a athchlárú má gabhadh do leanbh roimh 4 Bealtaine 2020 mar thoradh ar nós imeachta atáirgeadh daonna deontóra (DAHR) agus má dhéantar an mháthair a thaifeadadh mar an t-aon tuismitheoir dlíthiúil ar Chlár na mBreitheanna. Féach 'Tuismitheoirí linbh deontóra' thuas.

Má cláraíodh an bhreith, ní féidir sloinne an linbh a athrú mura:

• Tá an bhreith á athchlárú ag dáta níos déanaí chun ainm an athar a chur san áireamh, nó
• Ní raibh an bheirt tuismitheoirí pósta ar a chéile ag am an chlárúcháin ach pósann siad a chéile ar dháta níos déanaí agus déanann siad iarratas ar an bhreith a athchlárú faoi Alt 24 den Acht um Chlárú Sibhialta 2004

Sna cúinsí seo, is féidir leat iarratas a dhéanamh ar is féidir sloinne an linbh a athrú (pdf) (ar iarratas ón mbeirt thuismitheoir) agus an bhreith á athchlárú. Ní ghearrtar aon táille ar athchlárú chun sonraí tuismitheora a áireamh.

Déan teagmháil leis an tSeirbhís um Chlárú Sibhialta chun fáil amach cén doiciméadú agus faisnéis atá ag teastáil.

Céadainm linbh a athrú

Is féidir le tuismitheoirí iarratas a dhéanamh chun túsainm a leanbh a chlárú, a chur leis nó a athrú. Tá táille €5 i gceist le céadainm linbh a chur isteach nó a athrú.

Déan teagmháil le Seirbhís um Chlárú Sibhialta chun fáil amach can iad na doiciméid a theastaíonn.

Earráidí a cheartú

Ní féidir teastas breithe a leasú mura bhfuil cúiseanna bailí ann sin a dhéanamh. Deán teagmháil le hOifig an Phríomh-Chláraitheora chun faisnéise a fháil ar cad is féidir leasuithe a dhéanamh agus cén uair is féidir.

Uchtú

Má tá leanbh uchtaithe agat, cibé acu as Éirinn nó thar lear, is é Údarás Uchtála na hÉireann a phróiseálann an clárú. Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach ar ár leathanaigh ar Uchtú linbh agus Uchtálacha Idir-Tíortha.

Is féidir leat cóip de theastas breithe a fháil agus tú ag clárú na breithe. Más mian leat cóip de theastas breithe a fháil níos déanaí, féadfaidh tú dul díreach chuig oifig an Chláraitheora ar bith nó iarratas a dhéanamh trí ríomhphost nó iarratas a dhéanamh ar líne.

Is féidir leat freisin iarratas a dhéanamh ar chóip de theastas breithe tríd an bpost trí litir a sheoladh le d'iarratas chuig do Sheirbhís Chlárúcháin Sibhialta áitiúil ina luafar ainmneacha iomlána na beirte tuismitheoirí, ainmneacha iomlána a linbh, dáta agus áit bhreithe, seoladh fillte, teagmhálaí, uimhir theileafóin agus íocaíocht. Is féidir na táillí ábhartha a íoc le seic nó le hordú poist.

Níl teastais bhreithe leanaí uchtaithe ar fáil ach ón Oifig um Chlárú Ginearálta.

Gearrtar táillí ar theastais breithe.

Níl aon táille ar theastas breithe chun críocha leasa shóisialaigh. Ní mór duit fianaise a thaispeáint gur chun críocha leasa shóisialaigh atá sé, mar nóta ón Roinn Coimirce Sóisialaí.

Níl aon táille ar theastas breithe do leanbh éagtha ag am an chlárúcháin má bhí an leanbh éagtha faoi bhun 12 mhí d'aois ar dháta an bháis, agus má chláraítear an bhreith agus an bás ag an am céanna.

Is iad na táillí ar theastais:

• €20 ar theastas caighdeánach iomlán
• €0 (€1 roimhe seo) ar chóip chun críocha leasa shóisialaigh (litir ón Roinn Coimirce Sóisialaí ag teastáil)
• €5 ar chóip neamhdheimhnithe d'iontráil sa Chlár
• €10 le teastas a bheith fíordheimhnithe (ar fáil ó Oifig an Ard-Chláraitheora amháin)
• Níl aon táille ar Fhoirm Chaighdeánach Ilteangach (FCI) (ar fáil ón bPríómh-Oifig Chlárúcháin amháin)

Ó mhí Feabhra 2019, ciallaíonn Rialacháin nua an AE gur féidir Foirm Chaighdeánach Ilteangach (FCI) a iarraidh le haghaidh teastais breithe, báis, pósta agus páirtnéireachta sibhialta arna n-eisiúint ag Oifig an Ard-Chláraitheora. Is é cuspóir FCI aistriúchán ar an doiciéad poiblí a sholáthar. Ní mór duit an teanga AE a theastaíonn uait don FCI a roghnú. Ní eisítear an FCI ach amháin nuair a fhaigheann tú teastas ón bPríomh-Oifig Chlárúcháin agus ní mór é a iarraidh agus iarratas á dhéanamh ar an teastais.

Féadfaidh tú tuilleadh faisnéise a fháil faoi bhreith a chlárú ó d'Oifig Chlárúcháin Shibhialta áitiúil FSS nó Oifig an Chláraitheora Ghinearálta.