Baincéireacht agus filleadh ar Éirinn

Má tá tú ag filleadh ar Éirinn, b’fhéidir gur mhaith leat cuntas bainc Éireannach a oscailt.

Sula n-osclaíonn tú cuntas bainc, ní mór duit cruthúnas céannachta a thaispeáint (cosúil le pas bailí nó ceadúnas tiomána) agus cruthúnas ar sheoladh (cosúil le bille fóntais le déanaí). Go ginearálta, ciallaíonn sé seo nach féidir leat cuntas bainc Éireannach a oscailt go dtí go mbíonn tú tagtha abhaile.

Seans nach mbeidh ort cuntas bainc a oscailt in Éirinn má tá cuntas agat cheana féin sa Limistéar Aonair d’Íocaíochtaí Euro (SEPA) - féach ‘Ag baint úsáide as do chuntas ó thír eile’ thíos.

Má theastaíonn cuntas bainc uait in Éirinn, tairgeann bainc áirithe cuntais ‘neamhchónaitheacha’, agus b’fhéidir go mbeifeá in ann a oscailt sula bhfilleann tú abhaile – féach níos mó thíos.

Má tá cónaí ort i dtír eile de chuid an Aontais Eorpaigh (AE) agus nach bhfuil cuntas bainc agat in Éirinn, is féidir leat ‘bunchuntas bainc’ a oscailt, ar féidir leat é a úsáid le haghaidh baincéireacht laethúil.

Má tá tú ag filleadh ar Éirinn ó thír eile SEPA (Limistéar Íocaíochtaí Aonair an Euro), is féidir leat leanúint de do chuntas bainc a úsáid ón tír sin, le haghaidh íocaíochtaí agus aistrithe in euro.

Mar shampla, is féidir le d’fhostóir nua in Éirinn do phá a íoc isteach i do chuntas Gearmánach.

Is féidir leat dochair dhíreacha a shocrú freisin le cuideachtaí fóntais Éireannacha trí úsáid a bhaint as do IBAN ó thír SEPA eile.

Ciallaíonn sé seo nach gá duit cuntas bainc Éireannach nua a oscailt le bheith íoctha ag d’fhostóir nó chun íoc as fóntais.

Má dhéanann tú íocaíocht euro le tír AE eile, ní féidir le do bhanc níos mó a ghearradh ort ná mar a bheadh air chun an t-idirbheart a dhéanamh laistigh de do thír féin.

Baineann sé seo le hidirbhearta leictreonacha lena n-áirítear:

• Aistrithe cuntas bainc
• Íocaíochtaí cárta dochair nó creidmheasa
• Dochair dhíreacha
• Aistarraingtí meaisíní airgid (UMB)

Tíortha SEPA

Áirítear le tíortha SEPA:

• Gach tír san AE
• An Ríocht Aontaithe
• Íoslainn
• Lichtinstéin
• Monacó
• Iorua
• Eilvéis
• Andóra
• San Mairíne
• Cathair na Vatacáine

SEPA, an RA agus Brexit

Cé gur fhág an Ríocht Aontaithe an tAontas Eorpach in 2020 (ar a dtugtar ‘Brexit’ go minic), leanann an RA de bheith ina cuid de SEPA.

Ciallaíonn sé seo gur féidir leat leanúint ar aghaidh ag úsáid d'IBAN ó RA le haghaidh íocaíochtaí agus aistrithe in euro. Is féidir go n-iarrfar ort faisnéis bhreise a thabhairt, mar chód BIC agus seoladh do bhainc.

Ní ghlacfaidh m’fhostóir nó mo chuideachta fóntais le m'IBAN

Caithfidh fostóirí agus cuideachtaí in Éirinn glacadh le IBAN ó thíortha eile SEPA. Tá sé seo leagtha amach in Airteagal 9 de Rialachán SEPA (pdf), agus SI 132/2013.

Mura nglactar le do SEPA IBAN, tugtar ‘IBAN idirdhealaithe’ air seo. Ba cheart duit gearán scríofa a dhéanamh leis an bhfostóir nó leis an gcuideachta fóntais, á chur in iúl dóibh faoina n-oibleagáid.

Is féidir leat gearán a dhéanamh faoin fostóir nó an chuideachta fóntais do Bhanc Ceannais na hÉireann freisin.

Léigh ár leathanach faoi conas Gearán a dhéanamh faoi fhóntais.

Tairgeann bainc áirithe in Éirinn cuntais ‘neamhchónaitheacha’. Ciallaíonn sé seo go mb’fhéidir go mbeifeá in ann cuntas bainc Éireannach a bhunú sula bhfilleann tú abhaile.

Ní mór duit d’aitheantas agus do sheoladh a chruthú fós (tá an riachtanas seo leagtha amach sa reachtaíocht frith-sciúradh airgid), ach féadfaidh an banc glacadh le bille fóntais eachtrach, mar shampla, má tá sé deimhnithe ag aturnae nó póilín.

Tá a gcuid riachtanas féin ag bainc éagsúla, mar sin ba cheart duit dul i dteagmháil go díreach le do bhanc roghnaithe chun comhairle a fháil.

Má tá tú i do chónaí in aon tír AE agus nach bhfuil cuntas bainc agat in Éirinn cheana féin, is féidir leat cuntas bainc bunúsach a oscailt.

Tá bunchuntas bainc cosúil le cuntas reatha, ach ní ghearrtar aon táillí ar bhaincéireacht laethúil don chéad bhliain ar a laghad. Ciallaíonn sé seo gur féidir leat airgead a aistarraingt ó UMB agus cárta dochair a úsáid le haghaidh íocaíochtaí gan aon chostas breise. Mar sin féin, seans nach dtiocfaidh an ghné íocaíochta gan tadhall ar do chárta dochair.

Léigh tuilleadh faoi chuntais bhainc bhunúsacha.

Féadfaidh tú tuilleadh faisnéise a fháil faoi do roghanna baincéireachta agus tú ag filleadh ar Éirinn ó Chónaidhm Bhaincéireachta agus Íocaíochtaí Éireann (BPFI).

Is féidir leat dul i dteagmháil le haon cheann de na bainc in Éirinn go díreach freisin chun do roghanna a phlé.